O‘zbekiston respublikasi oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi urganch davlat univеrsitеti pedagogika va psixologiya kafеdrasi

Konstruktlar va boshqa psixik hodisalar
SHaxs yadrosi konstruktlar sistemasi tomonidan ko‘rsatilgan. Boshqa barcha – shaxsiy va bilish xususiyatlari – bevosita konstrukt fenomeni orqali tavsiflanadi. SHunday qilib, bezovtalik holati konstruktlar o‘zgarishi natijasida vujudga keladi, deb qaraladi. Konstruktiv sistemaning biron hodisaga fokusirovkalanishi diqqatni anglatsa, kontruktiv sistemaga bog‘langan hodisa – xotira, strukturalanmagan hodisa esa unutishni bildiradi.
Kelli shaxsni ong va prognozlashtirishning dastlabki faol sub’ekti sifatida qarab, unda motivatsiya tushunchasidan foydalanmaydi. Bu termin, uning fikricha, shaxs qachonki tadqiqotchi tomonidan passiv mavjudot sifatida qaralsagina ma’noga ega bo‘ladi.
Oxirgi yillardagi tadqiqotlar shuni ko‘rsatdiki, konstruktiv sistema shaklanishining murakkabligi berilayotgan stimullarning murakkabligiga bog‘liqdir. Bunda bola va kattalar o‘rtasidagi munosabatlar muhim rol o‘ynaydi. Lekin hanuzgacha bolaning konstruktiv sistemasi rivojlanish jarayoni to‘liq ochilmgan.
SHaxsni rekonstruksiya qilishda klient bilan psixoterapevtik ishni amalga oshirish muhimdir. Kellining fikricha, psixoterapiyaning maqsadi – konstruktlar sistemasini qayta tiklashdir. Bu tiklanish keyinchalik faoliyatda, tadqiqot jarayonida va reallikni prognoz qilishda sinovdan o‘tadi
12-Ma’ruza: Har xil psixologiya maktablarida shaxs nazariyalari
K.Levin maydon nazariyasining asosiy prinsiplari. Maydon nazariyasining strukturaviy qismi: psixologik maydon va shaxs, shaxs ichki hududi, perseptual-motor qatlam, subhudud tushunchasi, valent ob’ektlar. Nazariyaning dinamik qismi: psixik quvvat, haqiqiy ehtiyojlar va kvaziehtiyojlar, zo‘riqish, zo‘riqishning reduksiya prinsipi. K. Levin maktabining eksperimental ishlari. Kognitiv psixologiyaning vujudga kelishi. K.Goldshteynning tashkiliy konsepsiyasi. Nыottenning ma’naviyatli inson konsepsiyasi. R.Assadjioli buyicha shaxening ¹ psixosintez konsepsiyasi.

LEVIN (Lewin) Kurt (1890.9.9 - Poznan — 1947.12.2, Nyuton, Massachusets shtati, AQSH) — nemis-amerika psixologi. 1926—33 yillarda Berlin unti prof. 1932 yildan AQSH ning bir necha untlarida dars bergan. Geshtalt-psixologiya Berlin maktabining taniqli vakili, topologik psixologiya asoschisi. Kibernetikannt asosiy qoidalarini ishlab chiqqan N. Viner guruxida ishtirok etgan. Shaxs va uning muhitida boʻladigan oʻzgarishlarni, individ va ijtimoiy guruhlar xulq-atvori motivlarini fizikadagi "maydon" tushunchasidan foydalangan holda izohlab bergan.
Ushbu tadqiqotchi nafaqat gestalt psixologiyasining targ'ibotchilaridan biri bo'lgan, balki u ijtimoiy psixologiya va tashkilotlar psixologiyasining otasi hisoblanadi.
Kurt Levin ham yaratuvchisi bo'lgan Maydon nazariyasitashkiliy va ishbilarmonlik muhitida yuqori darajada qo'llaniladigan guruh dinamikasi bo'yicha tadqiqotlarni rivojlantirish uchun asos bo'lib xizmat qildi.
Kurt Levin 1890 yilda o'sha paytda Prussiya qirolligiga tegishli bo'lgan va bugungi kunda Polshaning bir qismi bo'lgan Mogilno shahrida yashovchi yahudiy oilasida tug'ilgan.

U oilasi bilan Berlinga ko'chib ketganidan so'ng, Kurt Leyn Frayburg universitetida tibbiyot bo'yicha o'qishni boshladi, ammo ko'p o'tmay biologiya kasbini egallash uchun Myunxenga ko'chib o'tdi . Berlinga qaytib, o'qishni tugatmasdan, u 1911 yilda o'qishni boshlagan psixologiya va falsafa bilan qiziqdi. O'sha paytda u sotsializm, marksizm va kurash bilan bog'liq tashabbuslarda ishtirok etishni boshlagan edi. ayollarning huquqlari va amaliy psixologiya tenglikni qo'llab-quvvatlovchi islohotlarni amalga oshirishda yordam berishi mumkinligiga ishongan.