O‘zbekiston respublikasi oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi urganch Davlat Universiteti Fizika – matematika fakulteti 183– Fizika guruhi talabasi Bekchanova Zuhraning Radioelektronika asoslari fanidan karantin davrida bajargan

5. Zamonaviy kuchaytirgichlar to’g’risida ma’lumot.
Zamonaviy radioelektron qurilmalarda, asosan, turli xil integral mikrosxemalar qo‘llanilmoqda. Masalan, integral mikrosxemada bajarilgan kuchaytir- gichlarda moslashtiruvchi va chiqish transformatorlar ishla- tilmaydi va kondensatorlarning soni kerakligicha kuchay- tirilgan va katta sig‘imli kondensatorlar qo‘llanilmaydi. Kuchaytirgich sxemasini ishlab chiqishda qo‘llanilayotgan integral mikrosxemaning optimal varianti tanlanadi va tanlab olingan mikrosxema uchun tashqi komponentlar hisoblab chiqiladi.
Integral mikrosxema ta’minlanayotgan tok manbayi va yuklama bilan moslashtiriladi.
Zamonaviy kuchaytirgichlar, asosan, integral mikro- sxemalarda bajarilishi kuchaytirgichning dizayni, kam tok

iste’mol qilishi, ishlash tezligi yuqori darajaligi va hokazolar bilan oldingi vaqtda, masalan, lampa yoki tranzistorlarda bajarilgan kuchaytirgichlardan farq qiladi.Masalan, integral mirosxemada bajarilgan quvvat ku- chaytirgichning sxemasini ko‘rib chiqamiz.
Ko‘rinib turibdiki, bu sxemada detallar soni kam va kondensatorlar C₄, C₇ umumiy nuqtasi tok manbayining umumiysiga ulanmaganligi 100 % teskari aloqa bog‘la- nishida. Bu esa kuchaytirgichning ishlash sifatini yanada oshiradi.

Xulosa
Ushbu kurs ishini tayyorlash dovamida quydagi xulosalar olindi.
1. Kuchaytirgichlar texnikada kam energiya sarf qilgan holda manbalarning katta energiyasini boshqarish jarayonida kengdan qollanilar ekan va Kuchaytirgichlarning turlari ko’p bo’lishiga qaramay, ular umumiy xarakteristika va parametrlarga eg bolar ekan.
2. Quvvat kuchaytirgichi elektr tebranishlarini kuchaytirish uchun moljallangan va ovaz molumatlarini uzatish uchin kuchaytirgichlar turli xil spektorlarda kopincha ishlatiladi. Ular gitara kuchaytirgichlari sifat uchun klapanlardan foydalanadilar va harbiy texnik kuchli elektromagnit impluslarga qarshi chidamliligi uchun valflardan foydalanadilar ekan.
3. Amalyotda sanoat elektronikasida yuklamaga kerekli signal quvvatini olish uchun bir kasadli qurilmalarda quvvat yetarli bolmas ekan shu sababli qurilmalarda kop kaskadli kuchaytirgichlar qollanilar ekan. Kop kaskadli kuchaytirgichlarning blok-sxemasida infor- matsiyani elektr signalga aylantirgich sifatida mikrofon, antenna, foto diod va hokazolar qo‘llanilishi mumkin.
4. Transformator kuch-quvvat kuchaytirgichlarining istalmagan elementi bo'lgani uchun katta o'lchamlari va og'irligi bor, ishlab chiqarish nisbatan qiyin, hozirgi kunda u eng keng tarqalgan transformatorsiz quvvat kuchaytirgichlari bo’lib bunday kuchaytirgichlar uchun yuklamadigi quvvat Pyu=10Vt, yuklama qarshiligi Ryu=8Om, chastota polasasi quyi chegarasi fq=10000Gs gacha garmonik koeffisiyenti Kg=10% teng.
5. Zamonaviy radioelektron qurilmalarda, asosan, turli xil integral mikrosxemalar qo‘llanilmoqda, kuchaytirgichlarning aksaryati yarimo’tgazgichka asoslangan komponentlar bilan qurilgan, ammo vakum trubkasi asosidagi kuchaytirgichlar aniqlik, chastotaga javob berish va chidamlilik asosiy talab bo’lgan muhitda ishlatiladi.


Foydalanilgan adabiyotlar.
1.I.Razakov. “Radioelektron apparaturalarning tuzilishi, sozlash, yig’ish va ulardan foydalanish.Toshkent.2016.
2.”Mashinasozlik ishlab chiqarishni avtomatlashtirish”
3.X.K.Aripov, A.M.Abdullayev, N.B.Alimova, X.X.Bustanov, YE.V.Obyedkov, SH.T.Toshmatov. “Elektronika”.Toshkent.2011.
4.A.Xonboboyev, H.Xalilov. “Umumiy elektronika va elektronika asolari”. Toshkent.2000.
Foydalanilgan internet manzillar:
library.ziyonet.uz
https://zabtr.ru/uz/items-and-equipment/electronic-amplifiers/
https://gentr.ru/uz/electronic-amplifiers-assignment-of-amplifiers.html