O`zbekiston respublikasi oliy va o`rta maxsus ta`lim vazirligi urganch davlat universiteti

Javob hujumi uyushtirish. 

O‘yin  vaqtida  to‘pni  qo‘lga  kiritganidan  keyin  darvozabon  uni  qo‘li  bilan 

uzatib,  javob  hujumi  harakatlarini  boshlab  beradi  yoki  oyoq  bilan  tepib  uzatadi. 

Bunda  qo‘l  bilan  tashlangan  to‘p  sherikka  juda  aniq  yo‘naltirilsa  ham,  qisqa 

masofaga  etib  borishini  (to‘g‘ri,  to‘pni  qo‘l  bilan 30-40  metrga  etkazib  beradigan 

darvoza-bonlar ham bor), tepilganda esa, masofa uzaysa-da, etkazib berish aniqligi 

kamayib ketishini hisobga olish kerak. 

Hozirgi  vaqtda  butun  komandaning  hujumi  va,  ayniqsa,  mudofaasini 

uyushtirishni  boshqarmaydigan  darvozabonni  tasavvur  ham  qilib  bo‘lmaydi. 

Darvozabon  o‘yin  vaziyatini  tezgina  baholab,  hujumning  yo‘nalishi,  straxovka 

---

 

35 

uchun  to‘g‘ri  joylashib  olish  to‘g‘risida  sheriklariga  qisqa  va  lo‘nda  ko‘rsatmalar 

berishi shart. Bu ishni u to‘pni e’tibordan chetda qoldirmay, hatto o‘zi kurash olib 

borayotgan  paytlarda  ham  qilishi  kerak.  Mudofaada  ishonch  bilan  harakat  qilish, 

mudofaaning  barqaror  va  mustahkam  bo‘lishi  ko‘p  jihatdan  darvozabon  bilan 

himoyachilarning  (birinchi  galda  markaziy  himoyachilarning)  bir-birlarini 

nihoyatda yaxshi tuShunish-lariga bog‘liq. Bevosita darvoza yaqinida jarima to‘pi 

yoki erkin to‘p tepilayotganda, «devor» yasashga, Shuningdek, burchakdan tepish 

paytlarida darvozabonning bir o‘zi boshchilik qiladi.  

 

Yiginchiklik va dikkat-e’tibor darvozabonga bir zumda tugri xarakatlanishga 

xamda  tugri  joyni  tanlashga  yordam  beradi.  Darvozabon  maydonda  buladigan 

vokealarning kupligiga karamay, eng muxim vaziyatlarga dikkatini jamlaydi. 

 

Darvozabonning taktik xarakatlarini kuyidagicha baxolash mumkin. 

1.  Darvozada tugri joyni (pazitsiyani) tanlay bilish. 

2.  Jarima maydonida xarakatlanish. 

3.  Uz jamoadoshlarini uyin davomida tugri tuShuna bilish. 

4.  Tupni uyinga tugrik irita olish. 

5.  Rakib jamoani urgana bilash. 

6.  Standart vaziyatlarda tugri xarakatlana olish. 

Bunday  taktik  xarakatlarni  xar-bir  darvozabon  uyinda  kulay  vaziyatlar 

lozimligini  futbol  mutaxassislari  E.Fokin,  A.M.  Akimov    Yu.N.Kleщev,  Arnad 

Chanadi o‘z kitoblarida berib o‘tishgan. 

A.M.Akimov  ta’kidlashicha,  kupgina  futbol  muxlislari.  Xujumchilar 

tomonidan darvozaga yullangan zarbalar tugri darvozabonga karab yullaydi. Bunda 

darvozabon  tupni  xech  kiynalmay  ushlab  oladi.  Bunday  vaziyatlarda  muxlislar 

Yana  darvozaga  tugri  tepdi  degan  iborani  ishlatiShadi.  Aslida,  esa  darvozabonni 

tugri  pozitsiyani  egallay  olash,  xujumchilarni  uyin  davomida  urgana  olganidan 

dalolat berdi.