Oʻzbekiston respublikasi oliy va oʻrta maxsus ta’lim vazirligi urganch davlat universiteti “Oʻzbek tilshunosligi” kafedrasi

Topshiriq: Dialektal so`zlarning semantik guruhlaririni aniqlash. Masalan, ularning ayrimlarini keltiramiz:
Dehqonchilikka xos atamalar:
Oq arъq , shaq arъq , kөrәk , chYvъmә , lөppәk , qъzъlchә , bug`doy║biydәy , djoxכrъ , pәmъldכrъ–pәtъnәdjכn ║pәtъlәdjכn , qalampъr – gәrmdכri – burch.

Chorvachilikka xos atamalar:
כt ║ at , sъgъr ║ siyir – ъnәk ║ ъney. Bъzכg` – gәsәlә , qoy, yechkъ.

Ov, baliqchilikka xos atamalar:

Tor , tuzכq, qarmaq, ║ qalmכq, sanchыq, laqqa, chortכn ║ chortan balыq.


Binokorlikka xos atamalar:
Uy ║ oy , ravaq , mөrъ , pәydevכr , sarrכb , sinch , kәshәk , tכqъ–vәssә,כstәnә–bכsag`a , dәhlъz , yөlәk.


Uy–ro`zg`or buyumlarining atamalari:
Qכzכn ║ qazכn , tכvכq ║ tabaq , lәgәn ║ lәgәt , og`ъr–keli–so:qы , pәqъr–satil–chelәk, chrpqъ , teshә, yәkכndכz , yәstuk–bכlъsh.


Morfologik tahlil. Shevalarda turlanish
O‘zbеk shеvalari mоrfоlоgiyasi ham adabiy tildagidеk, mustaqil va yordamchi
so‘z turkumlariga ajratiladi. Ushbu masalada o‘zarо umumiyliklar bilan bir qatоrda
o‘ziga хоs tоmоnlar ham mavjud.
Bu hоlni kеlishiklar, egalik va ko‘plik katеgоriyalar, fе’l zamоnlari, fе’lning
funksiоnal shakllarini o‘rganishda ko‘rish mumkin.