O’zbekiston respublikasi oliy va o’rta maxsus ta’lim vazirligi urganch davlat universiteti jismoniy madaniyat fakulteti

O’qituvchi tuzib chiqadigac rejalashtirish hujjatlari
O’qituvchilaming ko’p yillik ilg’or tajribasi shuni ko’rsatadiki, jismoniy tarbiya darslariga qo’yiladigan vazifalarni samarali yechish uchun rejalashtirishning muayyan tizimini yaratish zarur. Bu tizim qator rejalaming mantiqiy bog’langan yetukltgini lfodalaydi, ulardan har bin jismoniy tarbiya jarayonining maqsadga muvofiqligmi ifodalashga imkon beradi. Bu tizim o’quv-tarbiya ishining bir yillik dasturi bo’limlari, o’quv vaqflari hamda o’quv materiallarini har dars va choraklarga taqsimlash yillik jadvalmi, ish rejasini va dars konspektlarmi o’z ichiga oladi.
Jismoniy tarbiya bo’yicha maktab dasturining tahlili
Jismoniy tarbiya va ta’lim mazmimining uslubiy asosi O'zbekiston Respublikasi Xalq ta’limi vazirligi tomonidan tasdiqlangan jismoniy tarbiya dasturida belgilab bcrilgan.
Dastur bo limlanni o’tish uchun o’quv vaqtming taxminiy taqsimoti quyidagi jadvalda aks etgan:
3.O’quv materialim yanada muvaffaqiyatliroq o’zlashtinsh uchun har bir darsga 2-3tadan ortiq vazifa qo’yilmasligi kerak.
4.Smov me'yorlarini o’rgatish jarayoni tugallanayotgan materiallardan qabul qiiish kerak.

2. 
   O’quv yilining oxirida, ayniqsa, may oyida katta jismoniy zo’riqishlar va keyinchalik charchash bilan bog’liq bo’lgan mashqlarni berish tavsiya etilmaydi. Bu paytda umumiy charchashning oldini olishga eng ko’p yordam beradigan mashqlar, harakatli o’yinlar va har xil estafetalami o’tkazish kerak.
   
3. 
   Takomil iashtirish va mustahkamlash darslari bolsa. oralarini ochib-uzib qo’yish mumkin. Masalan:
   

7. 
   Ish rejasini tuzish uslubiyati
   

Bu hujjat 1, 2 va 3-hujjat asosida tuziladi. Unda quyidagi uslubiy tavsiyalarga rioya qiiish zarur:

1. 
   Shu chorakda o’tkaziladigan o’quv raateriallarini yozib olish.
   
2. 
   Shu sinf dasturini o’rganib chiqish.
   
3. 
   Uslubiy adabiyotlami o'rganib chiqish.
   
4. 
   Ish rejasini darsning tayyorgarlik va asosiy qismiga tu/ish.
   
5. 
   Har bir o’quv materialiga aniq vazifalar qo’yish.
   
6. 
   Darsning bilim berish vazifasini qo’yish.
   
7. 
   Jismoniy sifal]ami tarbiyalash va irodaviy tayyorgarlikni tarbiyalash vazifalarini qo yish.
   

8 Sog’lomlashtirish vazifasini qo’yish: a) alohida mushak guruhlarini mustahkamlash; b) to’g’ri nafas olish ritmini tarbiyalash, so’ng shu vazifalarni hal etish yo’llarini belgilash, har bir mashq uchun maxsus va yoiidashtiruvchi mashqlarni tanlash.
Dars konspektini tuzish uslubiyati
Maktab yoshidagi bolalar bilan o’tkaziladigan jismoniy tarbiya darslaridagi vazifalarni amalga oshirish ilmiy asosda tuzilgan va uslubiy jihatdan puxta tayyorlangan dars konspektiga bog’liq.
Jismoniy tarbiya darslarida tarbiya, sog’lomlashtirish va o’rgatisb vazifalari bir-biriga bog’langan holda hal qilinadi. Shuning uchun o’qituvchi dars oldiga aniq vazifalar qo’yishni jismoniy tarbiya tiziminmg umumiy vazifalariga amal qilgan holda aniqlaydi. O'qituvchi dars vazifalarmi, mashg’ulot o’tkazish joyini va darsga tegishli asbob-anjomlami belgilagandan so’ng dars mazmumm aniqlaydi.
Dars mazmunini aniqlashda, awalo, darsnmg asosiy qismiga taalluqli mashqlami, so’ngra tayyorgarlik va yakimlovchi qism mashqlarini tanlash maqsadga muvofiqdir. Tashldliy uslubry ko’rsatmalar darsda qollamladigaii vositalardan to’liqroq foydalanish va, shu bilan birga, o’quvchilar tarbiyasini maqsadga muvofiq hal etish uchun tanlanadi. Konspektning tashkiliy-uslubiy bo’limiga:

2. 
   darsm maqsadga muvofiq tashkil etish;
   
3. 
   shug’uliamivchilar faoliyatini darsda tashkil etishning usuUan;
   
4. 
   o rgatish va tarbiyalashning metod va metodik usullari;
   
5. 
   darsni o’tkazish sharoitlari yoziladi.
   

Dars jarayonida oVgatiladigan matenallarni hisobga olishda ulavning o'quvchilar tomonidan qay darajada o’zlashtirilganligini tekshirib ko’rish bilan bog’liq bo’lgan ko’rsatnialar yoziladi.
Dars tugaganidan song o’qituvchi ushbu konspcktga o'tkazilgan dars boVicha o'‘ mulohazalarim qisqa shaklda yozishi lozim. Dars konspekti maktabda jismoniy tarbiya sohasidagi o’quv ishlarini rejalashtinshning aniqhujjati bo’lib, o’qituvchi tomonidan har bir sinf yoki parallel sinflar uchun tuziladi. Dars konspektida darsning nomeri, qaysi sinf uchun tuzilayotganligi va o’tilish vaqti yoziladi.
Maktabda jismoniy tarbiya boyicha dars konspektining shakli quyidagicha:


Konspekt tuzishga babo: “ ”.
Dars o’tishga baho: “ ”.
Oqitirvcbining imzosi:
Dars konspektini tuzishda eng keraklisi asosiy va yordamchi vazifalarni aniq va metodik tomondan asoslangan holda ifoda qilishdir.
Dars oldiga qo’yiladigan vazifalarni o’qituvchi o’ziga buyruq sifatida belgilaydi. Shuning uchun vazifalar buyruq ma'nosida ifoda qiLinadi. Masalan: tanishtirish, o’rgatish, mustahkamlash, ko’rsatish va h.k.
Jismoniy tarbiya darslanda tarbiya, sog ’ lomlashtirish va o’rgatish vazifalari bir-biriga bog’langan holda hal qilinadi. Bular o’quv matenali, har darsning ish rejasiga asoslamb belgilanadi va o’rgatish tamoyillari hamda o’tkazilgan dars natijalariga qarab aniqlashtirilib, shu darsda bajariladigan qilib ifodalanadi.
Jismoniy tarbiya o’qituvcbilari dars oldiga aniq vazifalarni qo’yishda quyidagilarni hisobga olishlari muhim ahamiyatga egadir:

1. 
   O’quvchilarning oldingi darslarni qanday o’zlashtirganKgi.
   
2. 
   Har bir darsning ish rejasi, davlat dasturi va shn dars uchun taalluqli qo’shimcha adabiyotlar
   
3. 
   Sinfdagi o’quvchilar soni, dars o’tkazish joyi sharoiti va mavjud sport anjomlari.
   
4. 
   Dars jadvalining xususiyati, dars tori.
   
5. 
   O’quvchilaming sog’iik holati, ulaming jismoniy tayyofgarliklari va h.k.