O'zbekiston Respublikasi Oliy va o’rta-maxsus ta’lim Vazirligi Toshkent Davlat stomatologiya institute Buxoro filiali

Instrumental tekshirish usullari. 
 
Jigar va o’t yo’llari kasalliklarini aniqlash uchun kontrastli 
rentgenologik, ( KT) UTT (UZI) endoskopiya, duodenal zondlash, 
laparoskopiya, 
biopsiya, 
radionukleid 
tekshirish 
usullaridan 
foydalaniladi. 
Rentgenologik, radionukleoid, ultratovushli tekshirish usullari. 
Kontrast modda yordamida rentgenologik tekshirish portal vena 
tizimida 
bosimning 
oshishi-qizilo’ngach 
venalarining 
varikoz 
kengayishini aniqlashda eng qulay metoddir. Bundan tashqari 
xoleografiya metodidan o’t yo’llarini tekshirishda ham foydalaniladi. 
Bunda kontrast modda parenteral yo’l orqali yuboriladi. Shuningdek o’t 
yollarini rentgenologik tekshirish- trans jigar (transpechyonochnuyu) teri 
orqali xolangiografiya o’tkaziladi. Bunda umumiy o’t yo’liga yoki o’t 
pufagiga qorin devori yoki jigar to’qimasiga kontrast modda punktsion 
yo’l orqali yuboriladi. Rentgenokontrast xolegrafiyaga qo’shimcha 
ravishda umumiy o’t yo’liga endoskopiya orqali kontrast modda 
umumiy o’t yo’liga retrograd yuboriladi (ERXPG). Bu metod o’t 
yo’lining torayishi natijasida kelib chiquvchi o’t yo’li gipertenziyasini 
aniqlashga yordam beradi. Bu birlamchi sklerotik xolangitni aniqlashda 
oltin standart hisoblanadi. Jigar parenximasida o’choqli va diffuz 
o’zgarishlarni aniqlashda UTT (UZI), KT, radionukleoidli tekshirish 
qo’llaniladi. Zarur hollarda angiografiya o’tkaziladi. 
Bu metodlar ichida FEGDS muhim hisoblanadi. Bu metod 
yordamida qizilo’ngach venalaridagi, oshqozon shilliq qavatidagi
o’zgarishlar (portal gipertenziya sindromi uchun xarakterli), 
shunungdek erroziv ezofagit (ko’pincha jigarning alkogol ta’sirida 
shikastlanishida kuzatiladi) va o’n ikki barmoqli ichak kasalliklarini 
aniqlaniladi. 
Laparoskopiya va biopsiya. 
Jigar va o’t yo’llari kasalliklari 
diagnostikasi uchun laparoskopiya va biopsiya metodlari muhim. 
Biopsiya qilish uchun ko’rsatmalar. 
Aniq bo’lmagan etiologiyali gepatomegaliya. ALT, AST, 
γ-
GTP 
aktivligining turg’un ko’tarilishi. Jigar to’qimasida B, C, D virusli 
geppatitning 
aniqlanishi. 
Dori 
vositalari 
ta’sirida 
jigarning 
shikastlanishi. Alkogol ta’sirida jigarning shikastlanishi. 
Infektsion va sistemali kasalliklar. Jigarning irsiy kasalliklarini 
aniqlash uchun bemorning qarindoshlarini tekshirish. 
O’choqli o’zgarishlar. 

---

347 
Laparoskopiya jigar surunkali kasalliklarini (gepatit, tsirroz, kichik, 
katta tugunchali, aralash) portal gipertenziya sabablarini, jigarning
o’choqli shikastlanishini aniqlashda qo’llaniladi.