O'zbekiston Respublikasi Oliy va o’rta-maxsus ta’lim Vazirligi Toshkent Davlat stomatologiya institute Buxoro filiali

Uchinchi 
bosqich - terminal bosqich bo’lib, bunda 
infektsiyaga 
chidamsizlik 
rivojlanadi. 
Kasallikning 
kechishida 
kuchayish va remissiya davrlari kuzatiladi. Leykozning bu turida bemor 
surunkali mieloleykozga nisbatan ish qobiliyatini ko’p yo’qotmaydi. 
Ammo kasallikning og’ir turlari kuchli anemiya bilan kechib, bemorni 
1-2 yil ichida o’limga olib kelishi mumkin.
Tashxisi.
Kasallikning klinik belgilari, qondagi, ko’mikdagi 
o’zgarishlar hal qiluvchi rol o’ynaydi. Surunkali limfoleykoz qiyosiy 
tashxisi quyidagi kasalliklar bilan qilinadi: infektsion kasalliklardagi 
limfotsitoz (bolalarda), infektsion mononukleoz, limfatik tugunlar sili, 
limfogranulematoz 
va 
limfosarkoma 
bilan 
qilinadi. 
Surunkali 
limfoleykozda leykotsitozni yuqori bo’lishi bilan kechadi. Mutloq va 
nisbiy limfatsitoz bo’lib, asosan 80-90% yetuk limfotsitlar hisobiga, 5-
10 %ni prolimfotsitlar tashkil qiladi. Surunkali limfoleykoz uchun 
xarakterlisi shuki surtma tayorlayotgan vaqtda bu hujayralar tez 
parchalanadi va ko’p miqdordagi yarim parchalangan yadro qoldiqlarini 
ko’rish mumkin-bularni Botkin-Gumprext tanachalari deb yuritiladi. 
Oqibati.
Leykozlarning hamma turidagi kabi inson hayoti uchun 
kasallikning oqibati yomon. Og’ir asoratlaridan autoimmun jarayonlar 
yuzaga chiqadi ya’ni o’zini hujayralariga qarshi antitana ishlab 
chiqariladi, ko’proq autoimmun gemolitik kamqonliklar yuzaga keladi. 
Buning klinik ko’rinishlari asosan umumiy ahvolini yomonlashishi, tana 
harorati oshishi, teri qoplamini yengil sarg’ayishi bilan namoyon 
bo’ladi. Ba’zan limfoleykoz gematosarkomaga o’tib ketishi mumkin bu 
vaqtda limfotsitoz neytrofilyoz bilan almashinadi va bemorlar ahvoli 
og’irlashadi. 

---

551 
Davolash.
Bemorlarni davolash quyidagi yo’nalishlarda olib 
boriladi.
1. 
O’smaning 
o’sish 
jarayonini 
kamaytirish 
maqsadida 
ximioterapevtik va tsitostatik (leykeran (xlorambutsil) tsiklofosfan, 
degranol, fotrin) davo o’tkaziladi. 
2. Autoimmun gemolitik anemiyani davolash uchun garmonal 
dorilar (glyukokortikoidlar) qo’llaniladi, splenektomiya tavsiya qilinadi.
3. Kasallikning infektsion asoratlarini davolash maqsadida 
antibiotiklar beriladi.
4. Tananing himoya kuchlarini oshirish maqsadida retabolil, 
vitaminlar, γ-globulin buyuriladi.
5. Splenektomiya taloq haddan tashqari kattalashgan va funktsiyasi 
oshgan bo’lsa bajariladi. 
6. Nur bilan davolash-taloq va limfa tugunlarni nurlatish. 
Kasallik avj olgan davrda ximioterapiya qo’llaniladi. Xlorambutsil 
(leykeran) kuniga 10-15 mg dan 4-6 hafta davomida, tsiklofosfan kuniga 
yoki kunora 200-600 mg dan venaga yoki mushaklar orasiga 4-6 hafta 
davomida, degranol kun ora 50-75 mgdan venaga 5-10 marta yuboriladi. 
Garmonlar gemolitik kamqonlik va trombotsitopeniya paydo bo’lganda 
tayinlanadi. 
Kasallik 
terminal 
bosqichlarida, 
og’ir 
kechganda 
poliximioterapiya o’tkaziladi. Kattalashgan limfatik tugunlar, taloq nur 
bilan davolanadi. Leykoforez (bir necha seans) o’tkazish mumkin.