O‘zbekiston respublikasi oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi toshkent to‘qimachilik va engil sanoat instituti

Иссиқни сақлаш хусусиятлари
Газламаларга иссиқлик энергияси таъсир этганда уларда бир қатор хусусиятлар юз беради: иссиқни ўтказиш қобилияти, иссиқни ютиш қобилияти, иссиқлик таъсирида ўз хусусиятларини ўзгартириш ёки сақлаш қобилияти.
Иссиқни ўтказувчанлик  ( ) - бу қаттиқ жисмлар қўзғалмас суюқликлар ва газларнинг турли ҳароратдаги қисмлар орасидаги иссиқни ўтказиш жараёни. Уни баҳолаш учун иссиқни ўтказувчанлик коэффиценти ишлатилади. Бу коэффицент бир соат ичида қалинлиги бир метр ҳамда ўнг ва тескари томонларининг ҳарорат фарқи бир градусга тенг бўлган газламанинг бир квадрат метрли юзасидан ўтган иссиқлик миқдорини кўрсатади:
Газламаларнинг иссиқни сақлаш хусусияти R (м²К/Вт), иссиқни ўтказишга қаршилиги билан ифодаланилади:
, (140)
бу ерда: -намунанинг қалинлиги,м; -иссиқни ўтказувчанлик коэффиценти, м²К/Вт.
Газламаларнинг қалинлиги қанча катта бўлса, иссиқни сақлаш хусусияти ҳам шунча яхши бўлади. Шу сабабли иссиқни сақлайдиган кийимлар кўп қаватли қилиб тикилади. Агар газламаларнинг зичлиги кам бўлса, ҳаво ўтказувчанлиги ошади, иссиқни сақлаш хусусиятлари эса ёмонлашади.
Газламаларнинг иссиқни ютиш хусусиятини солиштирма иссиқлик сиғими тавсифлайди. Солиштирма иссиқлик сиғими C ( ) массаси 1 кг га тенг бўлган газламанинг ҳароратини бир даражага ошириш учун сарфланган иссиқлик миқдорини кўрсатади:
(141)
бу ерда: Q - иссиқлик миқдори, Дж; m - намунанинг массаси, кг; Т₀ - намунанинг дастлабки ҳарорати, ⁰C; Т_к - намунанинг охирги ҳарорати, ⁰C.
Газламаларнинг ўз ҳароратини бир текис қила олиш, ҳарорат катта бўлган қисмларидан ҳарорати паст бўлган қисмларга узатиш қобилияти ҳароратни кузатиб қўйиш коэффиценти а ( ) билан ифодаланилади:
, (142)
бу ерда:  - иссиқни ўтказувчанлик коэффиценти, Вт/мК; С-солиштирма иссиқлик сиғими, ; -газламанинг солиштирма массаси, .