O’zbekiston respublikasi oliy va o’rta maxsus ta’lim vazirligi toshkent moliya instituti ssi yo’nalishining 92/21 guruh talabasi Ziyatdinov Sanjar Nasurilla o’g’li Iqtisodiyotda axborot-kommunikatsion texnologiyalar fanidan tayyorlangan Mavzu

Axborot texnologiyalari strategiyasi deyilganda korporativ yondashuv tamoyil va usullarni korxonalarda ATlarni shakllantirilgan tizimi tushuniladi va korxonalarda axborot-boshqaruv tizimining barcha komponentlarini rivojlantirishning asosi hisoblanadi. Korxonalarda axborot texnologiyalari (AT) strategiyasini ishlab chiqish va loyihasining bosh maqsadi, korxona biznesini rivojlantirish asosiy faoliyat maqsadi va yo‘nalishlariga mos kelishi kerak.
Korxona maqsadlarga erishishda AT strategiyasi quyidagilarni ta’minlashga yordam beradi:

• 
  boshqaruv tizimini takomillashtirishga;
  
• 
  Korxonalarda ATni maqsadli rejalashtirish va joriy etishga;
  
• 
  Korxonalarda ATni biznes muammolarni echishga yo‘naltirishga;
  
• 
  korxonada yagona axborot makonini (bazasini) yaratishga;
  
• 
  ATdan foydalanish xarajatlarini kamaytirish (sotib olish, ishlab chiqish, joriy etish, hodimlar malakasini oshirish, kuzatib borish);
  
• 
  yangi ATni joriy etish muddatlarini qisqartirish, tezkor va ko‘p martali natijalarni olish;
  
• 
  foydalanilayotgan ATlarini samaradorligini oshirish va axborotlashtirishga kiritilgan sarmoyalarni o‘z vaqtida qaytarilishini ta’minlash;
  
• 
  istiqbolda axborot infratuzilishini tez va tejamli kengaytirish imkoniyati.
  

Korxonada samarali boshqaruv tizimini qurish imkonini beruvchi usullar mavjud. Hozirgi kunda bunday usullar MRP, MRP II va ERP konsepsiyalari deb nomlanadi. MRP, MRP II va ERP usullar yoki yondashuvlar – bu korxonani qanday faoliyat yuritishi kerakligi tavsifini yaratishga imkon beruvchi tushuncha va jarayonlarning dasturiy to‘plamidir.
MRP (Material Requirement Planning – materialga bo‘lgan talablarni rejalashtirish) ishlab chiqarishni boshqarish uchun yaratilgan, omborxona binolaridan unumli foydalanish, xom-ashyo etkazib berishdagi turib qolish yoki keragidan ortiq etkazib berish muammolarini bartaraf etadi. MRP tizimi xom-ashyo va butlovchi qismlarni etkazib berishidan to oxirgi iste’molchilar so‘rovini qanoatlantirishgacha bo‘lgan ishlab chiqarish jarayonlarini rejalashtirish va tezkor boshqarishga yordam beradi.
Keyingi davrlarda MRP konsepsiyasi korxonalar funksional imkoniyatlarini kengaytirish uchun mijoz talablarini to‘la qondirish va ishlab chiqarish xarajatlarini kamaytirish maqsadida rivojlantirib borildi.
Shundan so‘ng, 1970 yillarda navbatdagi MRP II (Manufacturing Resource Planning - ishlab chiqarish resurslarini rejalashtirish) tizimlari yaratildi, uning mohiyati ishlab chiqarishni prognozlash, rejalashtirish va nazorat qilish jarayoni, xom-ashyo sotib olishdan boshlab to mahsulotni xaridorga etkazib berish bilan tugallanadigan barcha jarayonlarida amalga oshirilishidan iboratdir.
MRP II uslubi ishlab chiqarish korxonasining barcha resurslarini samarali boshqarishga yo‘naltirilgan usullarni foda etadi.