O‘zbekiston respublikаsi oliy vа o‘rtа mаxsus tа’lim vаzirligi toshkent moliya instituti

O‘ZBEKISTON RESPUBLIKАSI OLIY VА O‘RTА MАXSUS
TА’LIM VАZIRLIGI
TOSHKENT MOLIYA INSTITUTI

Sirtqi fakulteti		“Бухгалтерия ҳисоби, иқтисодий таҳлил ва аудит” kafedrasi
Ro’yxatga olindi № _____		Ro’yxatga olindi № _____
“____” _________2022y.		“____” _________2022y.

“Moliyaviy tahlil” fanidan

KURS ISHI
Mavzu: “Xo‘jalik yurituvchi subyektlarda joriy aktivlar naqdligi tahlili”

Bajardi: Sirtqi fakulteti, SMM 50-guruh talabasi: Sharifov T.
Tekshirdi: ________________________________

Kurs ishi taqrizga topshirilgan sana “___” _____2022 y.		Kurs ishi taqrizdan qaytarilgan sana “____” _______2022 y.
Kurs ishi himoya qilingan sana “____” _______2022y. Baho “_____” _________	___________ (imzo) ___________ (imzo) ___________ (imzo)	Komissiya a’zolari __________________ __________________ __________________

Toshkent-2022

Xo‘jalik yurituvchi subyektlarda joriy aktivlar naqdligi tahlili.

REJA:

Kirish

1. Xo‘jalik yurituvchi subyektlarda joriy aktivlar tahlilini maqsadi, vazifalari va axborot manbalari

2. Xo‘jalik yurituvchi subyektlarda joriy aktivlar tarkibida xarajatlar taxlili

3. Xo‘jalik yurituvchi subyektlarda joriy aktivlar tarkibida tovar moddiy zaxiralar taxlili

4. Xo‘jalik yurituvchi subyektlarda joriy aktivlar naqdliligi va uni dinamikasi taxlili

Xulosa

Foydalanilgan adabiyotlar

Kirish
Xo‘jalik yurituvchi subyektlar nomoddiy aktivlarni bir necha yo`llar bilan olishlari mumkin: sotib olish, o`zida yaratish, ta`sischilar tomonidan Xo‘jalik yurituvchi subyekt ustav kapitaliga ulush sifatida qo`shishi, boshqa Xo‘jalik yurituvchi subyektlar qaytib olmaslik sharti bilan bekorga (beg`araz) berilishi va boshqalar.
Nomoddiy aktivlarni sotib olinishi buxgalteriya hisobida xuddi asosiy vositalarni sotib olishni aks ettirishdek ko`rsatiladi. Sotib olishda nomoddiy aktivlarning o`ziga xos xususiyatlari e`tiborga olinadi. Nomoddiy aktivlarni sotib olishda uning qiymatini aniqlash asosiy muammo bo`lib hisoblanadi. Bu qiymat tarkibiga nomoddiy aktivni sotib olish (qo`shilgan qiymat solig`ini ham hisobga olgan holda), sug`urtalash, keltirish, shuningdek, o`rnatish va ishchi holatga keltirish xarajatlari asosida shakllantiriladi. Demak, nomoddiy aktivlarni sotib olishda harid usulidan foydalaniladi va hisobda u asosiy vositalardagidek aks ettiriladi.
Shunday qilib, nomoddiy aktivlarning sotib olish qiymati — jami to`lov-lar umumiy summasining qiymatidir yoki olingan aktivlarning joriy bozor qiy-matidir (qaysi birini aniqrok hisoblash mumkin bo`lsa).
Kapital qo`yilmalar amalga oshirilayotganda va moddiy aktivlar qabul qilinganida ularning xarajatlarini hisobga olish hisobvaraqlarida ushbu maqsadlarda olingan kredit va boshqa qarzlar bo`yicha foizlar ham aks etadi. Lekin nomoddiy aktivlar hisobga olingandan keyin to`langan foizlar nomoddiy aktivlarning boshlang`ich bahosiga ko`shilmaydi.
Nomoddiy aktivlar ta`sischilar tomonidan Xo‘jalik yurituvchi subyekt ustav kapitaliga ulush sifatida qo`shilganda boshlang`ich baho tomonlar kelishuviga asosan belgilanadi va xuddi shu baho ta`sis hujjatlarida namoyon bo`ladi. Shu bahoda ular hisobga olinishlari shart.
Nomoddiy aktivlar beg`araz yo`llar bilan Xo‘jalik yurituvchi subyektga kelib tushganda (dav-lat subsidiyalari sifatida) ularning baholanishi ekspertlarni jalb etish yo`-li bilan amalga oshiriladi. Bunda albatta tegishli hujjatlar takdim etilishi kerak.
O`rni kelganda shuni alohida ta`kidlab o`tish kerakki, foydaga soliq hisoblanayotganda, soliqqa tortiladigan summaga subsidiya summasi kiritilmaydi. Shuningdek, beg`araz qabul qilingan nomoddiy aktivlar hisobida QQS alohida ko`rsatilmaydi va u qabul qiluvchi uchun ishlab chiqarish xarajatlari sifatida amortizatsiya tarkibida aks etadi. Nomoddiy aktivlar beg`araz berilayotganda uni beruvchi QQS to`lovchisi bo`ladi.
Nomoddiy aktiv sotilayotgan bo`lsa, uning qoldiq qiymati va sotish bahosi farqidan kelib chiqib hisoblanadi. Agar beg`araz berilayotgan nomoddiy aktivga to`liq amortizatsiya hisoblangan bo`lsa, kelishilgan bahodan QQS hisoblanadi. Agar beg`araz berilayotgan nomoddiy aktivga to`liq amortizatsiya hi-soblangan bo`lsa, kelishilgan bahodan QQS hisoblanadi.
Kurs ishi maqsadi: Xo‘jalik yurituvchi subyektlarda joriy aktivlar naqdligi tahlili haqida ilmiy-metodik tavsiyalar ishlab chiqish.