O„zbekiston respublikasi oliy va o„rta maxsus ta‟lim vazirligi toshkent davlat iqtisodiyot universiteti

10.9-rasm.Ko„kaldosh madrasasi 
10.10-rasm.Yunusxon maqbarasi
21
10.5. Mamlakatimizdagi boshqa viloyatlarining tarixiy-arxitektura 
yodgorliklari ekskursiya obyektlari sifatida 
Surxondaryo viloyatining
markazi bo‗lgan Termiz shahri eramizdan oldingi 
II-I asrlarda Hindistonni Markaziy Osiyo orqali Yevropa bilan bog‗lovchi karvon 
yo‗llarining chorrahasida paydo bo‗lgan, keyinroq u Xitoyga eltuvchi «Buyuk Ipak 
21
109,10.10-rasm.
21
www. UzA.uz saytima‘lumotlari 

---

131 
Yo‗li»da ham muhim ahamiyat kasb etdi. Kushonlar davrida 500 gektar maydonni 
egallagan. Shuningdek, Termiz yonida eramizdan oldingi III-II asrlarda Yunon-
Baqtriya davlatiga tegishli turar joylar topilgan. Qoratepada Budda madaniyatiga 
tegishli turli yodgorliklar, Fayoztepada Budda ibodatxonasi harobalarida qiziqarli 
lavhalar va haykallar topilgan. 
Surxondaryo viloyatining asosiy tarixiy-arxitektura yodgorliklari: 
1.
Qirq qiz saroyi (IX asr) 
2.
Termiz hukmdorlari saroyi (XX asr) 
3.
Hakim at Termiziy arxitektura majmuasi (X asr) 
4.
Sulton – Saodat arxitektura majmuasi (X asr) 
5.
Qoratepa ibodatxonasi (II asr)
6.
Fayoztepa ibodatxonasi (I asr) 
Qashqadaryo viloyati. 
Qarshi shahri Samarqand va Buxorodan Afg‗oniston 
va Hindistonga o‗tuvchi karvon yo‗llari asosida yuzaga kelgan. Qarshi bir necha 
arxitektura yodgorliklariga ega. Mirzo Ulug‗bek tomonidan qurilgan Ko‗kgumbaz 
masjidi (1463 y.), Jome‘ masjidi, Minorali Qo‗rg‗oncha (XIX-XX asrlar), Xo‗ja 
Abdulaziz madrasasi (XX asr), Qilichboy madrasasi (1714 y.), Zaxkok- Moron 
shaharchasi harobalari (eramizdan avvalgi I asr-eramizning V asri) va Qashqadaryo 
daryosi ustidan o‗tgan qadimiy ko‗prik 
kabilardir. Shaharda «O‗lkashunoslik»
muzeyi bor. Qashqadaryoning muhim 
arxitektura 
yodgorliklari-Temuriy 
sulolasiga tegishli Shamsiddin Mir 
Kulol 
maqbarasi, 
Ko‗kgumbaz 
masjidi, 
Gumbazi 
Saidon 
maqbarasidir.