O„zbekiston respublikasi oliy va o„rta maxsus ta‟lim vazirligi toshkent davlat iqtisodiyot universiteti

Buzilgan oziq-ovqatmahsulotlaridan zaharlangan insonga 
bosh og‗rig‗i, 
ko‗ngil aynishi, qusish, qorinda, oshqozon va ichaklarda og‗riq, umumiy holsizlik 
kuzatiladi. Bunday vaziyatlarda gid quyidagilarni bajarishi lozim: 

jabrlanuvchiga 3-4 stakan suv yoki och pushti rangda tayyorlangan 
margansovkali eritma (KMnO
4
) berib qusish chaqirib,jarayonni 2-3 marta takrorlash; 

jabrlanuvchiga adsorbentlar (faol ko‗mir tabletkasi, smekta va h.k.) berish; 

issiq choy berish, qulay issiq sharoit yaratish; 

nafas olish jarayoni va yurak urishi to‗xtasa sun‘iy nafas berib, yurak 
massajini o‗tkazish; 

zudlik bilan yuqori saviyali tibbiy yordamni chaqirish. 
 

---

181 
Hushdan ketganda, issiq va quyosh urganda birinchi
tibbiy yordam 
Hushdan ketish - 
bu insonning to‗satdan bir necha soniya hushini 
yo‗qotishidir. 
Hushdan ketish qo‗rqqanda, kuchli og‗riq, qon ketish natijasida, tana holati 
keskin o‗zgartirilganda (gorizontal holatdan vertikal holatga o‗tganda va h.k.) yuzaga 
keladi. 
Hushdan ketgan insonda ko‗p terlash, oyoq-qo‗llarining muzlashi, pulsni sust 
va tez-tez bo‗lishi, nafas olishning susayishi, teri qoplamalarining oqarishi kuzatiladi.
Hushdan ketganda tibbiy yordam ko‗rsatayotgan gid quyidagilarni bajarishi 
lozim: 

jabrlanuvchini orqasi bilan yotqizib, boshini egib, oyoqlarini ko‗tarish; 

kiyimlarini yechib, toza havo kelishini ta‘minlash; 

yuziga sovuq suv sepish; 

novshadil spirti bilan namlangan paxta 
yoki dokani 
burunga 
yaqinlashtirish; 

yonoqlariga yengil tarsaki urish; 

hushiga kelganidan keyin achchiq choy yoki kofe berish; 

hushdan ketish holati takrorlansa, tibbiy yordamni chaqirish; 

jabrlanuvchini zambilda transportirovka qilish.