O„zbekiston respublikasi oliy va o„rta maxsus ta‟lim vazirligi toshkent davlat iqtisodiyot universiteti

4.1-rasm. Ekskursiya xizmatini o„tkazish tartibi
8
 
Yangi ekskursiya xizmatini tayyorlash jarayonida bir nechta bosqichlarni 
ajratish mumkin. Ularni ekskursiya muassasalari amaliy faoliyatida yo‗lga qo‗yilgan 
ketma- ketlikda ko‗rib chiqamiz. «Ekskursiya xizmatini tayyorlash bosqichi» 
tushunchasi birinchi marotaba 1976-yilda amaliyotga qo‗llanila boshlandi va unda 
quyidagi 15 ta bosqich inobatga olinadi: 
1.
Ekskursiya xizmatining maqsad va vazifalarini aniqlash; 
2.
Ekskursiya xizmati mavzusini tanlash; 
3.
Zaruriy adabiyotlar ro‗yxatini tuzish; 
8
Mualliflar ishlanmasi 
Ekskursiya xizmatini o‘tkazish tartibi
Asosiy qism
Tanishuv qismi
Yakuniy qism

---

40 
4.
Ekskursiya ma‘lumoti manbalarini aniqlash. Mavzu bo‗yicha muzey, arxiv 
fondlari va ekspozitsiyalari bilan tanishish; 
5.
Ekskursiya obyektlarini tanlash va o‗rganish; 
6.
Ekskursiya marshrutini tuzish; 
7.
Marshrutni ko‗zdan kechirish; 
8.
Ekskursiyaningasosiy matnini tayyorlash; 
9.
«Gid portfeli»ni tahlash; 
10.
Ekskursiya xizmatini o‗tkazishning usullarini aniqlash; 
11.
Ekskursiya xizmatini olib borish texnikasini aniqlash; 
12.
Uslubiy ishlanmalarni tayyorlash; 
13.
Ekskursiya xizmatining individual matnini tuzish; 
14.
Sinov ekskursiyasini o‗tkazish; 
15.
Ekskursiya xizmatini tasdiqlash. 
Ekskursiya uslubiyatining talablaridan biri – bilim olish jarayoni sifatida 
ekskursiya 
xizmatining 
uzluksizligini 
ta‘minlash, 
ya‘ni 
ma‘lumotlarni 
ekskursantlarga ta‘sirini butun bir ekskursiya xizmati davomida ta‘minlay olish 
hisoblanadi. Ekskursiya xizmatini olib borish vaqti (180 daqiqa) obyektlarni 
ko‗rsatish, hikoya qilish, mavzuostilar oraliidagi tanaffuslar va mavzuning asosiy 
savollari jamlanmasidan iborat bo‗lishi kerak.