3. AMALIY MASHG’ULOTLAR MAZMUNI
1. Qog’oz va karton ishlari: Qog’oz va karton bilan ishlashda uni 2,4,8,16 qismlarga buklash va burchaklar hosil qilish. Hosil qilingan buklash chiziqlarini asboblar yordamida taqqoslash. Qog’ozni buklash va yelimlash, qaychi yordamida kesish. Geometrik shakllarni kesish (to’g’ri burchak, to’g’ri to’rt burchak, aylana, romblar) Qog’ozlarni oddiy va murakkab usullarda buklashda har xil shaklli maketlaryasash, Quyon, xo’tikcha, stakan, lola, buzoqcha, xo’roz, qo’zichqorin, quticha, gilam, bezak o’yinchoqlar. Qog’oz va kartonning turlari. Qog’oz bosma, chizma-rasm, sanoat-texnik, maxsus bosma qog’ozni nomerlar bo’yicha ajratish. Qog’oz formatlari standarti
Kartondan boshlang’ich sinf darslari uchun ko’rgazmali (o’yla, izla, top, sanoq sonlar, telefon, akvarium). Qog’oz va kartonning turlari. Qog’ozlarning oddiy usulda buklashda maket yasash. Qog’ozlarni murakkab usulda bukush va maket yasash. Qog’ozlardan turli metallar yasash. Qog’ozdan turli modellar yasash. Ko’rgazmali qurollar yasash.
2. Turli xil materiallar bilan ishlash. Tabiiy ashyolar (kashtash, yong’oq, yer yong’oq po’choqlari, samon, barglar, shoxlar, meva va sabzavot urug’lari, chig’anoqlar, patlar va boshqa mahalliy ashyolar.) Loy va plastilindan narsalar yasash, oddiy buyumlardan mayda va murakkab shakllar (kartoshka, sabzi, olma, har xil mevalar, maket va modellar). Tabiiy narsalarni tayyorlash va saqlash. Tabiiy narsalarga ishlov berish uchun ish qurollari, texnik xavfsizlikgi. Ma’lum mazmunga ega bo’lgan tasvirlarni tabiiy xom-ashyolardan tuzish. Sopol badiiy va qurilish ishlab chiqarishda loydan foydalaniladi. Idish, sabzavot, meva, ertak hayvonlari yasash usullari. Loy va plastilindan yasashda kerakli ish qurollari va moslamalar. Sopol buyumlar haqida filmlar namoyish qilish. Turli materiallardan o’yinchoqlar yasash. Appilikasiya va mozayka ishlari. Plastilindan ko’rgazma material yasash. Plastilindan o’yinchoq yasash. Tabbiy materiallardan foydalanish.
3. Gazlamalar bilan (tikish) ishlash. Buyumlarni, andozalarni, ip turlari va ranglari, materiallarning xususiyati chidamliligi, yumshoq o’yinchoqlar (quyon, ayiq, oq qush, buzoq, kuchuk, yostiqcha, nina qadagich) Karton va rangli kartonlardan, qalamdan sandiqcha, har xil stakan, vaza, g’iloflar tikish. Qog’ozga andoza tushurish, o’lchash, hisoblash, qirqish, chizish ishlarini ko’chirish.
Tolaning turlari bilan tanishtirish. Turli xususiyayatlari bilan tanishtirish. Ip g’altakdagi yozuvni o’qiy olish. Iplarni yo’g’onligi, chidamliligi, rangi bezash, tola turlari asosida taqqoslash. Gazlamani tola turi, iplar to’qilishiga qarab aniqlash. Boshlang’ich maktabda tolali gazlamalar, gazlama ishlab chiqarish bilan tanishtirish uslubi. Ish joyi. Tikish vaqtidagi holat. To’g’ri qirqimli tikuv buyumini qo’lda bichish va tikish. To’g’ri burchak shaklini andozani qog’ozga chizish va qirqish. Andozani namunaga, rasmga , chizmaga, sur’atga, so’z orqali tasvirlashga qarab tayyorlash. Gazlamaning bo’yi va eni yo’nalishlari bo’yicha har xil xususiyatlari. Andozani gazlamaga mahkamlash. Gazlamani andozasini chizish, gazlamani belgilar va andoza orqali bichish.
4. Loyihalash va modellashtirish. Amaliy faoliyat davomida bolalarni ijodkorlik va aqliy qobiliyatlarini rivojlantirish:
Qog’oz va karton ishlatish jarayonida texnik hujjatdan, eskizdan, texnik rasm va chizmadan foydalanish. O’quvchilarni texnik chizmachilik elementlari bilan tanishtirish. Grafik tasvirlash turlari. Chizmada boshlang’ich sinflarda ishlatiladigan asosiy chiziq va shartli belgilar. Chiziq va chizmani o’kish tartibi. Chizmadagi shartli belgilar: buyum mo’ljal, o’q markaziy chiziqlar, ko’rinmaydigan tomon chiziqlari, egish chizig’i, o’lchamlarni belgilash.
a) predmetlar nima uchun mo’ljallanganligini aniq ko’ra bilish, ularni o’zaro solishtirish, har xillikni ajrata olish, ularni har xil bo’laklarga bo’lish va detallarni ketma – ketligini, joylashuvini bir – biriga bog’liqligini topish, ijodkorlik qobiliyatini tarkib toptirishga ko’maklashish.
b) Detallarni biriktirish va mustahkamlash usullarida oddiy asbob-uskunalar bilan xar xil turdagi materiallar bilan tanishtirish, asbob-uskunalar bilan ishlash qoidalar va texnika xavfsizligi qoidalariga rioya qilishni o’rgatish.
v) Tartiblilik mustaqillik jamoa bilan ishlay bilish, materiallarni to’g’ri tiklay bilish, jamoa ishlarida faol qatnashish, ishlarni to’g’ri rejalashtira olish va mehnatsevarlik hissini tarbiyalash.
Boshlang’ich sinflarda va sinfdan tashqari mehnat darslarida texnik modellashtirishning o’rni va ahamiyati. Belgilangan modellashtirilgan mashinalar klassifikasiyasi. Gazlamaning turlari va xususiyatlari. Gazlamalardan aplikasiyalar yasash. Yumshoq o’yinchoqlar yasash. Dars jihozlari, ko’rgazmali qurollar yasash. Andoza tayyorlash va tikish.
Do'stlaringiz bilan baham: |