O„zbekiston respublikasi oliy va o„rta maxsus ta‟lim vazirligi toshkent moliya instituti k. Z. Xomitov

 
Ko„chmas mulk obyektlari quyidagicha tasniflanishi mumkin. 
Binolar (yashash uylaridan tashqari)
. Ishlash, xizmat ko‗rsatish 
va moddiy boyliklarni saqlash uchun mo‗ljallangan qurilish-arxitektura 
obyektlari kiradi. Asosiy konstruktiv qismlar, devorlar va tomlar. 
Shuningdek, alohida joylashgan obyektlarga ham bo‗linadi. 
Masalan, binolar bir-biriga yaqin joylashgan bo‗lib umumiy devorga ega 
bo‗lsada, lekin konstruktiv jihatdan alohida vazifalarni bajarsa, ular 
alohida obyekt hisoblanadi. Mustaqil funksiyani bajaruvchi, asosiy 
binoga qo‗shimcha qurilmalar (omborxonalar, garajlar, devorlar va h.k.) 
mustaqil obyektlar hisoblanadi. Asosiy binoning ichki qismiga 
qo‗shimcha qurilgan magazin, ovqatlanish xonasi, sartaroshxona va 
boshqa funksiyalarni bajaruvchi xonalar. 
Bino tarkibiga, binoning ekspluatatsiyasi uchun zarur bo‗lgan 
kommunikatsiyalar kiradi: isitish tizimi, ichki vodoprovod tizimi, 
gazoprovod, kanalizatsiya, yoritish tizimi, ichki telefon va signalizatsiya 
tizimi, ventilyatsiya, liftlar va h.k.

---

41 
Binoning asosiy qismiga tegishli bo‗lmagan obyektlarning 
fundament qismlari – ya‘ni, kotyollar, generatorlar va uskunalar. 
 
Qurilmalar.
Bular tarkibiga, texnik funksiyalarni bajarish uchun 
mo‗ljallangan muhandislik-qurilma obyektlari (shaxtalar, neft qazish 
quduqlari, yo‗llar, platinalar, estakadalar va b.) yoki aholiga xizmat 
ko‗rsatuvchi (shaharni obodonlashtiruvchi qurilmalar). 
Qurilmalar tarkibiga bir butunlikni tashkil etuvchi barcha 
konstruksiyalar kiradi. 
Masalan,
 platina (damba)ning qayta tiklash qiymatini hisoblashda 
asosiy obyekt tarkibiga platinaning sathi, filtrlar va drenajlar, shpuntlar 
va sementlangan osmalar, metall konstruksiyali suv o„tkazgich va 
oqizgichlar, burchaklarni mustahkamlash, platina yuqori sathi bo„ylab 
avtoyoʻl, ko„prikchalar, maydonchalar, to„siq va boshqalar.