O‘zbekiston Respublikasi Oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi tomonidan darslik sifatida tavsiya etilgan

Qimmatli qog‘ozlar makaziy depozitariysi tomonidan 

korporativ boshqaruv tizimini baholash o‘tkazilgan 107 ta 

aksiyadorlik jamiyatining olingan ballar bo‘yicha 

taqsimlanishi

40

 

 

Faqat  to‘rtta  AJda  korporativ  boshqaruv  tizimi  yuqori  baho 

(600 balldan ko‘p) olgan, qolgan 103 ta AJda tizim holati qoniqarli 

(600 dan past, ammo 0 dan yuqori) deb baholangan. Shulardan 45 

ta AJ 100 va undan yuqori ball, 58 ta AJ 100dan past ball olgan.

 

 

6.3. Samaradorlikning asosiy va qo‘shimcha muhim 

ko‘rsatkichlari 

 

Samaradorlikning asosiy muhim ko‘rsatkichlari quyidagilar: 

1. Foizlar, soliqlar va amortizatsiya chegirilmagan holatdagi 

foyda. 

2. Xarajat va daromadning o‘zaro nisbati. 

3. Jalb qilingan kapital rentabelligi. 

4. Aksiyadorlik kapitali rentabelligi. 

5. Aksiyadorlar investitsiyasi rentabelligi. 

6. Aktivlar rentabelligi. 

7. Mutlaq likvidlilik koeffitsiyenti. 

8. Moliyaviy mustaqillik koeffitsiyenti. 

9. Kreditorlik qarzlarning kunlik aylanuvchanligi. 

10. Debitorlik qarzlarning kunlik aylanuvchanligi. 

11. Qoplash koeffitsiyenti (to‘lovga qobiliyatliligi). 

12. Dividend chiqishi koeffitsiyenti. 

                                                           

40

 Ш.Абдужабборов.  Корпоратив  бош

қ

арув  тизимини  ба

ҳ

олаш  нимани  кўрсатди?  //  Корхонани 

бош

қ

ариш.  –  Тошкент,  2017.  -  №10. 

https://e.management.mcfr.uz/article.aspx?aid=594590

  асосида 

тузилди. 

600 ва ундан юқори

 

500 дан 600 гача

 

400 дан 500 гача

 

300 дан 400 гача

 

200 дан 300 гача

 

100 дан 200 гача

 

0 дан 100 гача

 

4 

1 

2 

5 

13 

24 

58 

---

 

138 

13. Debitorlik qarzdorlikning pasayish ko‘rsatkichi. 

Samaradorlikning qo‘shimcha muhim ko‘rsatkichlari esa 

quyidagilar: 

1.

 

Asosiy vositalarning eskirish koeffitsiyenti. 

2.

 

Asosiy vositalarning yangilash koeffitsiyenti. 

3.

 

Mehnat unumdorligi. 

4.

 

Fond qaytimi. 

5.

 

Ishlab chiqarish quvvatlaridan foydalanish koeffitsiyenti. 

6.

 

Energiya samaradorligi (mahsulot tannarxi strukturasida 

energiya xarajati ulushi). 

7.

 

Jami ishlab chiqarilgan mahsulot hajmida innovatsion 

mahsulotning ulushi. 

8.

 

Har bir ishchi hisobga olingan holda xodimlarni o‘qitish 

xarajati. 

9.

 

Kadrlar qo‘nimsizligi koeffitsiyenti. 

10.

 

Investitsiya dasturining pul ko‘rinishidagi ijrosi 

indikatori. 

11.

 

Quvvatlarni ishga tushirish parametrlarini bajarish 

indikatori. 

12.

 

Eksport parametrlarini bajarish ko‘rsatkichi. 

Xorijiy  amaliyotda  boshqaruv  kengashi  samaradorligini 

baholash  uchun  ma’lum  bir  jihatlar  belgilanadi.  Uni  quyidagi 

jadvaldan ham ko‘rish mumkin (6.12-jadval) 

 

6.12-jadval