O‗zbekiston respublikasi oliy va o‗rta maxsus ta‘lim vazirligi toshkent davlat iqtisodiyot universiteti

Milliy  kiyimlar-

  iqlim  sharoiti,  an‟analar  va  boshqa  omillarni  e‟tiborga 

olgan  holda  shakllanib  kelgan.  Kiyimlar  shakli  ularning  qaysi  maqsadga 

muvofiq  ekanligiga  asoslangan.  Bunday  kiyimlarni  badiiy  bezashda  millatning 

o„ziga  xos  xususiyatlari  aks  ettiriladi.  Milliy  kiyimlar  ham  ishlatilishi  bo„yicha 

kundalik  va  ko„chalik  guruhlarga  bo„linadi.  Ularning  ichidagi  maxsus  kiyimlar 

sport  bayramlari,  harbiy  yurishlar  va  boshqa  faoliyat  turlari  uchun 

mo„ljallangan. 

Kiyimlar  guruhiga  kirmaydigan  buyumlar.

  Kiyimlar  guruhiga 

kirmaydigan buyumlarga ko„rpa-to„shak va oshxona sochiq-dasturxonlari hamda 

sochiq-ro„mol buyumlari  xosdir. 

Ко‗rpa-to‗shak  matolari 

assortimenti  choyshab,  yostiq  jildi,  yopqich 

(nakidka),  o„rin  yoping„ichi  (pokrivalo)  va  ko„rpalar  (odeyalo)ni  o„z  ichiga 

oladi. 

Choyshablar 

yaxlit  bo„ladi.  shuningdek,  bir  va  ikki  mato 

birlashtirilishiham 

mumkin. 

Ular 

bolalar 

(144x164 

va 

90x115 

sm), 

o„smirlar(184x  120-126  sm)  va  kattalar  (214x  120-126  va  130x135,  138x149, 

150x165,  170x187  va 200 sm) uchun tayyorlanadi. 

Ko‗rpa  jildi 

(pododeyalnik)  to„rt  turda  chiqariladi:  A,  B,  D,  E.  Ular 

kengligi,  uzunligi  va  pardozi  bo„yicha  bir-biridan  farq  qiladi.  O„lchamlari 

---

315 

 

(sm.larda):  bolalar  -  121x121  va  140x113;  o„smirlar-  173x123  va  kattalar  uchun 

- 215x143  va 215x175  sm. 

Jildlar

  yostiqlar,  to„shaklar  va ko„rpalar uchun bo„ladi. O„lchamlari (sm): 

ustki  yostiq  jildlar  -40x40;  54x54;  60x60;  70x70  va  80x80;  ichkisi  38x38; 

60x50;  58x58;  68x68  va 78x78 ga teng. 

Yopqichlar va yostiqlar

ning o„lchamlari 

70x70;  80x80; 85x85;  95x95 va 105xl05  sm bo„ladi. 

Paxtali  ko‗rpalar

  sidirg„a  bo„yalgan,  gul  bosilgan  paxta,  ipak  hamda 

yarim  ipak  gazlamalardan  tikiladi.  Astariga  chit  va  satinlar  ishlatiladi.  Ular 

qoida yoki mashinada  qaviladi. 

Oshxona 

matolariga  dasturxonlar,  qo„l  sochiq  (salfetka)lar  va  boshqa 

stolni  tuzatishda  ishlatiladigan  buyumlar  kiradi. 

Dasturxonlar 

kvadrat  va 

to„rtburchak  holda  bo„lib,  jakkard  to„qilish  asosida  popukli  ham  qilib 

tayyorlanadi. 

Qo‗l  sochiq  (salfefka)lar 

popukli  qilib  kvadrat  shaklda 

tayyorlanadi.  Ular  komplekt (6 va 12 ta) holda ham chiqariladi. 

Sochiq-ro‗mol  buyumlariga 

idish,  shaxsiy,  hammom  sochiqlari, 

cho„milish  choyshablari  va  dastro„mollar  kiradi.  Bular  suvni  yaxshi  shimadigan, 

har xil  usullarda  to„qilgan paxta va zig„ir  tolali  gazlamalardan  tayyorlanadi.