O„zbekiston respublikasi oliy va o„rta maxsus ta‟lim vazirligi toshkent moliya instituti


partisan  tartibidagi  turli  soliqlardan  himoya  qilgan.  Uning  2  –  kitobi



Download 4,73 Mb.
Pdf ko'rish
bet60/271
Sana02.01.2022
Hajmi4,73 Mb.
#306804
1   ...   56   57   58   59   60   61   62   63   ...   271
Bog'liq
iqtisodiy talimotlar tarixi


partisan  tartibidagi  turli  soliqlardan  himoya  qilgan.  Uning  2  –  kitobi: 
Xorijiy savdo orqali kelgan Angliya xazinasi, deb nomlanib 1628 – yilda 


81 
 
tayyor bo‗lgan, bu kitob uning vafotidan so‗ng o‗g‗li tomonidan 1664 – 
yili chop etilgan.  
T.Man  o‗z  kitobida  Angliya  xazinasi  xalqaro  savdodan  boyishini 
ta‘kidlagan. U qimmatbaho metallar aksiyasiga ega davlat boyligini o‗z 
nazariyasiga  ko‗ra  rad  etdi.  Uning  fikricha,  hukumat  muqobil  balans, 
arzon  xomashyo  import  qilishni  rag‗batlantirish,  ishlab  chiqarilgan 
tovarlar importini nazorat qilishga erishish uchun davlat xorijiy savdoni 
boshqarishi lozim edi. 
1755-yilda  T.Manning  mashhur  kitobi  so‗ngi  bor  nashr  etildi.  U 
barcha  xalqaro  savdoning  maqbul  balansiga  erishish  mumkinligiga 
e‘tibor  qaratgan,  Hindistonga  keladigan  qimmatbaho  metallar 
eksportidan Angliya katta daromad olishi va savdoni kengaytirgan holda 
barcha xalqaro savdo balansiga ham ta‘sirini aytib o‗tadi. 
Keyingi  merkantilizm  vakillaridan  biri  shotlandiyalik  Jon  Lo 
(1671–1729-y.) hisoblanadi. J.Lo kredit-bank tizimi, shuningdek, qog‗oz 
pul muomalasi va birja chayqovchiligi asoschilardan biri hisoblanadi. U 
kuchli  iqtisodchi-amaliyotchi  bo‗lsada,  faqat  ikkita  asar  yozgan. 
Birinchisi  ―Pul  va  savdo‖  1705-  yilda  chop  etilgan,  ―Regentstvo  davri 
moliya  tarixi‖  nomli  ikkinchi  kitobi  uning  o‗limidan  sal  oldin  yozib 
tugatiladi, lekin faqat ikki yuz yildan keyin nashr etiladi.  
J.Loning  asosiy  iqtisodiy  g‗oyalarini  quyidagicha  tavsiflash 
mumkin: 
1)  milliy  iqtisodiyot  rivojlanishining  kaliti  sifatida,  banknotalarni 
chiqarish  yo‗li  bilan  mamlakatda  pulning  mo‗l-ko‗lligini  ta‘minlashga 
harakat qildi; 
2)  kredit  emissiya  banklarining  davlatga  qarashli  bo‗lishini, 
hukumat  tomonidan  iqtisodiy  siyosat  olib  borilishi  va  uning 
yordamidan foydalanishni talab qilib chiqdi; 
3)  tovarlar  bahosining  ozgina  oshishi  tovarlar  taklifining  ancha 
ko‗payishiga olib kelishi qoidasini asoslab berdi; 
4)  davlat  qo‗shimcha  ish  joylarini  yaratishga  imkon  beruvchi 
muomaladagi  pul  miqdorini  ko‗paytirish  yo‗li  bilan  ishlab  chiqarish 
miqdoriga  ancha  katta  ta‘sir  ko‗rsatishi  mumkinligi  to‗g‗risida  gapirib 
o‗tdi; 
5)  aksionerlik  jamiyatlarini  tashkil  etish  yo‗li  bilan  kapital 
markazlashuvi va birlashuvi g‗oyasiga ta‘sir ko‗rsatdi. 
Shunday  qilib,  aytish  mumkinki,  merkantilizm  konsepsiyasi  eng 
avvalo, proteksionistik tadbirlardan foydalanishga va iqtisodiy hodisa va 
jarayonlarning  rivojlanishida  davlat  aralashuviga  tayanadi.  Bunday 
qarash  jahon  iqtisodiyoti  taraqqiyotining  turli  bosqichlarida,  shu 
jumladan, hozirgi davrda ham kuzatiladi. 


82 
 

Download 4,73 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   56   57   58   59   60   61   62   63   ...   271




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish