Oʻzbekiston respublikasi oliy va oʻrta maxsus ta’lim vazirligi toshkent

Er taklifi. Er taklifiga ta’sir etuvchi asosiy omillar - bu uning hosildorligi va qulay joylashganligidir. Ma’lumki, sifatli erlar har doim va har erda cheklangan boʻladi. Sifatli, shaharlarga yaqin boʻlgan erlar yanada koʻproq cheklangan boʻladi.

Ma’lumki, erning hosildorligi erning sifatiga, ob-havo sharoitiga, suv bilan ta’minlanishi mumkinligiga, unda mehnat qiladiganlarning

bilimiga, tajribasiga va foydalaniladigan texnikaga, ekiladigan urugʻ sifatiga va hokazolarga bogʻliqdir. Yuqoridagi omillarning koʻpchiligi oʻzgaruvchan boʻlib, ularning ta’siri ham oʻzgaruvchandir. Lekin, qishloq xoʻjaligida foydalaniladigan kapitalning va mehnatning oʻzgarishi har doim ham bir xil sodir boʻlmaydi. Ular odatda ma’lum muddat oʻtgandan keyin oʻzgaradi.

Er taklifining cheklanganligi shuni koʻrsatadiki, uning taklif chizigʻi absolyut elastik emas. Shuning uchun erning taklif chizigʻi grafikda vertikal koʻrinishga ega boʻladi (1-rasm).

Taklif chizigʻining ayusolyut elastik emasligidan shu kelib chiqadiki, uning narxi (bir gektariga) qanchalik oshmasin, er taklifi oʻzgarmaydi. Erning real narxi qanday boʻlishini aniqlash uchun unga boʻlgan talabni tahlil qilish kerak boʻladi. Taklif oʻzgarmasa, bozor narxini oʻrnatilishida talab katta rol oʻynaydi.

PБир гектарига сўм

0 _Q*

^Q гектар

1-rasm. Er taklifi