O‘zbekiston respublikasi oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi toshkent moliya instituti

Mahsulot  hujjatlari  jarayonlarga  sabab  bo’ladigan  mexanizmlardan  ko’ra 
ish  jarayonlari  mahsuli.  Masalan:  xizmatchiga  topshiriladigan  mehnat  shartnomasi 
mehnat  shartnomasi  tizimining  mahsulot  hujjati.  2-3  chizmada  2-2  chizmada 
berilganlarga  o’xshash  xaridorning  hisob  raqami  savdo  tizimining  mahsulot  hujjati 

---

21 
 
ekanligiga misol keltirilgan. Keying boblarda mahsulot hujjatlarining boshqa ko’plab 
namunalari haqid o’rganamiz.  
 
 
 
Qayta  aylanuvchi  hujjatlar  –  bu  bir  tizimning  resurs  hujjatlari,  boshqa  bir 
tizimning manba hujjatiga aylanishi mumkin bo’lgan hujjatlar. Bunga 2-4 chizmada 
misol  keltirilgan.  Xaridor  ikki  qismli  hisob  raqam  yoki  hisobotni  qabul  qilib  oladi. 
Yuqori qism asl hisob raqam va pastki qism tavsiya yuborish. Xaridorlar jo’natilgan 
tavsiyalarni lishadi va  uni o’zlarining to;lovlari bilan kompaniyaga qaydarishadi ( 
ayniqsa  chekda).  Qayta  aylanuvchi  hujjat  xaridorning  hisob  raqamidan  naqd  pulli 
to’lovni qabul qilish  jarayoni  haqidagi  muhim  ma’lumotlarni o’z ichiga  oladi.    Pul 
qabul  qiluvchi  tizimlar  tuzilishi  loyihalarining  muammolaridan  biri  bu  xaridor 
to’lovining  xaridor  hisob  raqamiga  mos  kelishi.  Ushbu  kerakli  ma’lumotlarni 

---

mahsulotdek 
savdo 
tizimlariga 
yetkazilishi 
pulni 
qabul 
qilish 
tizimlari 
harakatlanganda aniqlikni ta’minlaydi.