O‘zbekiston respublikasi oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi toshkent moliya instituti

Kontragent  –  bu  yuridik  yoki  jismoniy  shaxslar  bo’lib,  ular  bilan  hisob-
kitoblarni  amalga  oshirasiz.  Kontragentlar  ma’lumotlar  bazasi  bilan  ishlayotganda 
ayrim  qiyinchiliklar  vujudga  keladi.  Birinchidan,  buxgalterlar  ma’lumotlar  bazasiga 
bir  kontragent  haqida  ma’lumotlarni  ikki  mata  kiritadilar.  Ushbu  kontragent 
ma’lumotlar  bazasida  bor  yoki  yo’qligini  tekshirmaslik  natijasida  sodir  bo’ladi. 
Bunday  tekshirish  doimo  yangi  elementni  shakllantirishdan  oldin  amalga  oshirilishi 
kerak.  Kontragentning  mavjudligini  Iearxik  ko’rish  (Iearxicheskiy  prosmotr) 
tugmachasi  bilan  ko’rish  mumkin. 
  tugmachasini  bosish  bilan 
ma’lumotlar  bazasidagi  mol  etkazib  beruvchilar,  xaridorlar  va  boshqa  kontragentlar 
haqidagi  ma’lumotlar  ochiladi.  Klaviaturda  birinchi  tergan  harflar  bilan  bo’yicha 
boshlanadigan  kontragentlarning  nomlarini  tizim  ko’rsatadi.  Bunday  qidiruv 
ma’lumotlar bazasiga kontragentlarni qayda kiritishning oldini oladi. Biroq, birinchi 
tergan  harflar  bo’yicha  kontragentlarni  topish  uchun,  quyidagi  qoidaga  rioya  qilish 
kerak: kontragentning kartochkasida Nomi (Naimenovanie) rekvizitida hech qachon 
(MChJ, OAJ, XK va boshqa) qisqartmalar bilan yozilmasligi kerak. Bu foydalanuvchi 
tomonidan yo’l qo’yayotgan ikkinchi xatolik hisoblanadi. 
Ma’lumotlar  bazasini  ikki  darajali  qilish  uchun,  menyudan  foydalanish  tavsiya 
etiladi Harakat – Yangi guruh (Deystvie – Novaya gruppa) yoki guruhni qo’shing