O‘zbekiston respublikasi oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi toshkent davlat sharqshunoslik instituti

Vertikal  kesma  –  bu  to‘liq  bandlik  ta’minlangan  xolatidir.  Bunda  keyingi 

ishlab  chiqarish  jarayonini  oshirish  mumkin  emas,  iqtisodiyotni  rag‘batlantirish 

---

jarayonida qilingan har qanday urinish faqatgina narxlar darajasini yuqori darajada 

oshishiga olib keladi.   

Narxlar  darajasining  o‘zgarishi  yalpi  taklif  egri  chizig‘ining  o‘zgarishiga 

olib keladi. Yalpi taklif egri chizig‘iga narxdan tashqari boshqa omilar ham ta’sir 

ko‘rsatadi.  Yalpi  taklifning  narxga  bog‘liq  bo‘lmagan  omillariga  quyidagilarni 

kiritish mumkin: 



 

Ishlab chiqarish omillariga bo‘lgan narxlarning o‘zgarishi (narxlarning 

oshishi yalpi taklif egri chizig‘ining chapga siljishiga, narxlarning pasayishi o‘ngga 

siljishiga olib keladi). 



 

Davlat  siyosati  (masalan,  ishlab  chiqaruvchilar  uchun  soliqlarning 

oshirilishi yalpi taklif egri chizig‘ining chapga siljishiga, soliqlarning pasaytirilishi 

o‘ngga siljishiga olib keladi). 



 

Tabiatdagi iqlim sharoitlarining keskin ravishda o‘zgarishi. 

AS  vaziyatdan  AS

1 

vaziyatga  o‘tishi  bu  yalpi  taklifning  ortib  borishini 

ko‘rsatadi,  AS  vaziyatdan  AS

2 

vaziyatga  o‘tishi  bu  yalpi  taklifning  qisqarishiga 

olib keladi.