Oʻzbekiston respublikasi oliy va oʻrta maxsus ta’lim vazirligi toshkent moliya instituti

 

O’sayotgan Rahbarlar 

Tashkilotlarga a’lo yetakchilar qanchalik muhim? Agar siz 3M ning bosh ijrochi 

raisi Jorj Bukleydan so’rasangiz u juda ham muhim deya javob beradi. U shuningdek, 

a’lo yetakchilar hech qayerdan paydo bo’lib qolmaydi. 

Kompaniya  mahoratga  ega  va  yashab  qolish  va  taraqqiy  etishga  yordam 

beradigan  qobiliyatga  ega  rahbarlarga  ishlov  berishlari  kerak.  Va  huddi  o’zida 

o’yinchilarni  rivojlantirish  markazi  bo’lgan  yuqori  ko’rsatkichlarga  ega  bo’lgan 

muvaffaqiyatli beyzbol jamoasi kabi 3m da ham o’zining tizimi mavjud. 

3Mning yetakchilarni rivojlantirish dasturi shunchalik samarali ediki, 2010-yilda 

Businessweekning  “Yetakchilik  bo’yicha  top  20  kompaniyalar”  ro’yxatida  uchinchi 

raqamda  bo’lgan  va  2009-yilda  Chief  Executive  jurnali  va  Hay  Consulting 

kompaniyani  eng  yuqori  kelajak  yetakchilarini  tayyorlovchi  deya  atadi.  3Mning 

yetakchilik  dasturi  nima  haiqda?  Tahminan  8  yil  avval,  kompaniyaning  sobiq  bosh 

ijrochi  raisi  (Jim  McNerney  hozirda  Boeingning  bosh  ijrochi  raisi)  va  uning  top 

jamoasi  yangi  yetakchilik  modelini  yaratish  uchun  18  oy  sarfladi.  Ko’plab 

boshqotirma yig’ilishlari va qizg’in munozaralardan so’ng, guruh so’nggida xulosaga 

keldiki  olti  “yetakchilik  belgilari”  kompaniyaga  strategiyani  ijro  etish  va  mas’ul 

bo’lishda mahoratga ega bo’lishda zarur deya hisoblandi. Bu olti belgilar o’z ichiga 

“yo’nalishni  ko’rsata  olish;  boshqalarni  ruhlantirish  va  ilhomlantirish;  etikani 

namoyon  etish,  to’g’rilik  va  ishonch;  natijalarni  tarqatish;  to’siqni  ko’tarmoq,  va 

tadbirli  yangilik  kiritish.”  Va  hozir  Bukleyning  yetakchiligida,  kompaniya  bu  olti 

yetakchilik belgilarini davom ettirishda davom etmoqda va mustahkamlamoqda.  

Biz  uning  yetakchilik  haqida  fikrlarini  so’raganimizda,  Bukley  aytdiki, 

yetakchilar menejerlardan farq qiladi. “Yetakchi boshqa narsalarga nisbatan ko’proq 

ilhomlantirish  haqida.  Menejer  esa  ko’proq  jarayon  haqida.”  U  ishonadiki, 

---

600 

 

yetakchilarni  shakllantirishda  asosiy  nuqta  rivojlanishi  mumkin  bo’lgan  narsalarni 

o’rganishdir-huddi  strategic  fikrlashdek.  Bukley  shuningdek  tashkilot  bo’ylab 

yetakchilarning 

lavozimi 

juda 

ham 

tez 

oshirilmasligi 

kerak. 

Ular 

muvaffaqiyatsizliklarni  boshdan kechirishlari va  qayta  qurish uchun  zarur  narsalarni 

o’rganishlari lozim.  

So’ngida,  uning  o’z  yetakchilik  uslubi  haqida  so’raganimizda,  Bukley  javob 

berdiki,  “muvaffaqiyatli  bo’lishda  mutlaq  to’g’ri  yo’l  men  bilan  ishlaydigan 

yaxshiroq  odamlardir.  Emotsional  mustaqil  xususiyatlariga  egalarning  mavjudligi 

yetakchi  uchun  juda  muhim.  Siz  o’sha  odamlarning  xurmatini  qozonasiz  chunki  siz 

ular amalga oshirgan ishga xavas qilasiz. Xurmatni qozongandan so’ng siz ishonchni 

qozonasiz. Bu dag’al bo’lsa ham ammo ishlaydi.” Va bu eng ko’p kutilgan tibbiyot 

va boshqa aniq uskunalar bilan ta’minlovchi kompaniya deya atalgan va Fortunening 

2009-yilda eng mashhur reytingida bo’lgan kompaniyada ishlayotgan bo’lsa kerak.