O„zbekiston respublikasi oliy va o„rta maxsus ta‟lim vazirligi toshkent moliya instituti “ davlatiy moliya

 

---

204 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
ILOVALAR 

---

205 

---

206 

---

207 

---

208 

---

209 

---

210 

---

211 

---

212 

---

213 

---

214 

---

215 

---

216 

---

217 

---

218 

---

219 
 

---

220 
 

---

221 
KIRISH 
O‗zbekiston Respublikasi mustaqilligining ilk kunlaridan boshlab, ijtimoiy sohaning 
markaziy bo‗g‗ini hisoblangan ta‘lim yo‗nalishiga katta e‘tibor berib kelinmoqda. Ta‘lim 
yo‗nalishining to‗g‗ri yo‗lga qo‗yilishi va oqilona tashkil etilishi mamlakatda olib 
borilayotgan iqtisodiy, ijtimoiy va siyosiy jarayonlarni o‗z vaqtida va to‗liqligicha 
bajarilishiga zamin yaratadi. Mamlakat miqyosida davlatning o‗z funktsiya va 
vazifalarini bajarishi uchun zarur bo‗lgan markazlashgan pul fondi hisoblangan davlat 
byudjetini 
shakllantirish 
bilan 
bog‗liq 
munosabatlar
―Byudjet-soliq siyosati‖ fanining dolzarbligini ifodalaydi. Shuningdek, jamiyat 
sub‘ektlarini moliyaviy mablag‗lar bilan uzviy ta‘minlanishiga qulay sharoit tug‗diradi. 
Moliyaviy munosabatlarni oqilona va odilona tashkil etish, rivojlantirish va 
takomillashtirib borishda ―Byudjet-soliq siyosati‖ fani katta ahamiyat kasb etuvchi 
fanlardan bo‗lib hisoblanadi.
 
I.
 
OʻQUV FANINING DOLZARBLIGI VA OLIY KASBIY TA‟LIMDAGI 
OʻRNI 
 
Mamlakatimizda ijtimoiy-iqtisodiy islohotlarni izchil amalga oshirish, milliy 
iqtisodiyotni yangi davr darajasiga ko‗tarish, eksportga yo‗naltirilgan ishlab chiqarish 
tarmoqlarini vujudga keltirish va jahon iqtisodiyoti integratsiyasiga jadal kirib borish 
Byudjet-soliq siyosatini barqaror rivojlantirishni taqozo etadi. 
Hozirgi vaqtda mamlakatimiz ijtimoiy-iqtisodiy taraqqiyoti iqtisodiyotni 
modernizatsiyalash, ishlab chiqarishda tarkibiy o‗zgarishlarni amalga oshirish, iqtisodiyot 
tarmoqlarida zamonaviy texnika-texnologiyalarni joriy qilish va shu asosda 
raqobatbardoshlikka erishish, jahon bozorlaridan mustahkam o‗rin egallash, 
mamlakatimizning eksport salohiyatini oshirish kabi vazifalarni amalga oshirish bilan 
bevosita bog‗liq. Mazkur masalalarni ijobiy hal qilishda mamlakatning Byudjet-soliq 
siyosatidagi ishtiroki ham muhim o‗rin tutadi. 
 
II. O„QUV FANINING MAQSADI VA VAZIFALARI 
 
―Byudjet-soliq siyosati‖ fanining asosiy maqsadi – magistrantlarda Byudjet-soliq 
siyosatining mohiyati, uning tarkibiy qismlari (yo‘nalishlari), hozirgi davrdagi Byudjet-
soliq siyosati va uning o‘ziga xos xususiyatlari, Byudjet-soliq siyosatini amalga oshirish 
vositalari, Byudjet defitsitini kamaytirish – Byudjet siyosatining markaziy masalasi, 
zamonaviy soliq siyosatini ishlab chiqish va uni hayotga tadbiq etishning fundamental 
asoslari, soliq yukini engillashtirish – soliq siyosatining eng dolzarb muammosi, soliq 
imtiyozlarini oqilona taqdim etish – soliq siyosati samaradorligini ta‘minlash garovi, 
Byudjet-soliq siyosatining zamonaviy dolzarb muammolari, ularga nisbatan 
bildirilayotgan e‘tirozlar, muammolarni hal qilish va e‘tirozlarni yumshatish yo‘llari, 
O‘zbekistonda Byudjet-soliq siyosatini takomillashtirishning fundamental asoslari 
(ustuvor yo‘nalishlari) bo‘yicha nazariy-amaliy bilimlarni shakllantirishdan iborat.
Fanning vazifasi – Byudjet-soliq siyosatining nazariy asoslari; moliyaviy 
siyosatning mazmuni, maqsadi, printsiplari; Byudjet siyosatining mazmun-mohiyati, 

---

222 
tarkibiy tuzilmasi, namoyon bo‘lish shakllari; Byudjet jarayoni va Byudjet siyosatining 
o‘zaro vobastaligi,Byudjet siyosati va Byudjet jarayonining bosqichlari, vazifalari, 
ishtirokchilari va printsiplari; soliq siyosati va soliq yukini optimallashtirishning o‘zaro 
bog‘liqligi; soliq yukining darajasini aniqlash; soliq yuki va uning maksimal darajasi; 
soliq yuki va uning soliq to‘lovchilar o‘rtasida taqsimlanishi haqida nazariy-amaliy 
bilimlarni o‘rgatishdan iborat.