Oʻzbekiston respublikasi oliy va oʻrta maxsus taʼlim vazirligi toshkent moliya instituti

ICE Futures U.S. 
ICE Futures U.S. global iqtisodiyotda risklarni boshqarishga imkon beradigan 
samarali bozorlarni qo‘llab-quvvatlaydi. Xaridorlarning moslashuvchanligiga 
ko‘maklashish hamda daromadliligini oshirish uchun ishlab chiqilgan savdo va risk 
boshqaruvi yechimlari jahon miqyosida sotiladigan ichimlik mahsulotlari, Shimoliy 
Amerika tabiiy gazi va energetikasi, qimmatli qog‘ozlar ko‘rsatkichlari va valyuta 
ayirboshlash ko‘rsatkichlarida turli xil fyuchers shartnomalarni o‘z ichiga oladi. 
Keng qamrovga ega bo‘lgan ICE Futures U.S.ning ichimlik mahsulotlari 
bozorlari qishloq xo‘jaligi sohasidagi yetakchi ishlab chiqaruvchilarga don 
mahsulotlari ishlab chiqarish, iqlimo‘zgarishi hamda talab va taklifning o‘zgarishi 
bilan bog‘liq narx riskini boshqarishga imkon yaratadi. Ushbu bozor No.11 shakar, 
paxta No.2, qahva "S" va kakao kabi global ichimlik mahsulotlarining fyuchers 
shartnomalariga ega. 
Shimoliy Amerika tabiiy gaz va energiya fyuchers va opsionlarining tanlov 
imkoniyatining kengligi bilan birga energetik kompleks Henry Hub tabiiy gazi, 
ERCOT va PJM energetika markazlari kabi yuzlab shartnomalarni o‘z ichiga oladi.
Ekologik risk energiya talab qiladigan tarmoqlar uchun biznes 
operatsiyalarining tobora muhim tarkibiy qismi bo‘lib bormoqda. Ifloslanishni 

---

81 
kamaytirish dasturlari asosidagitovarlar savdosini o‘z ichiga olgan derivativlar o‘sib 
borayotgan bozor hisoblanadi. Shu sababli,bugungi kunda ekologik xavfni 
kamaytirishga yordam beradigan uglerod, kislota yomg‘iri va qayta tiklanadigan 
energiya mahsulotlariga asoslangan fyuchers shartnomalar taklif etiladi. 
ICE Futures U.S.da kredit derivativlari sohasidagi innovatsiyalar asosida 
tartibga solingan fyucherslar bozorida kreditlash uchun sarmoyalashning samarali 
usulini taklif qilinadi. Kredit derivativlari shartnomalari kredit siyosatining 
o‘zgaruvchan svoplari iqtisodining andozasi bo‘lgan Eris MethodologyTM ga 
asoslanadi. 
AQShning fyucherslar bozorida qimmatbaho metallar sohasida mijozlar 
talabi asosida bankirlar, zargarlar, konchilar va chakana savdogarlar uchun samarali 
himoya qilish yo‘llari yaratildi.