O’zbekiston respublikasi oliy va o’rta maxsus ta’lim vazirligi termiz davlat universitetining pedagogika instituti maktabgacha ta’lim kafedrasi

Nazariya va amaliyot birligi tamoyili. Bu tamoyil falsafaning bilish nazariyasining markaziy qoidasiga asoslanadi. Unda, bilishning birinchi va asosiy nuqtayi nazari - bu hayotning va amaliyotning nuqtayi nazaridir, deyiladi. U quyidagi qonuniyatlardan kelib chiqadi:

- har qanday bilimning to‘g‘riligi amaliyotda sinalib, tasdiqlanadi;

- amaliyot - haqiqat mezoni, bilishning manbai va tadqiqot natijalarining qo‘llanish ko‘lami;

- to‘g‘ri tashkil qilingan ta’lim-tarbiya hayotdan kelib chiqadi;

- ta’Iim-tarbiyaning samaradorligi uning amaliyot bilan qanchalik bog‘liqligi bilan belgilanadi;

- bilim berishning samaradorligi. uning politexnik ta’lim bilan bog‘liqligi bilan belgilanadi;

- berilayotgan bilim hayot bilan qanchalik bog'lansa, bolalardagi bilim egallash shunchalik ongli kechadi. Bularning amaliyotda qollanishi quyidagi qoidalar orqali kechadi.

1. Bilim va tarbiya berishda, bola ulaming, o‘z hayotiga naqadar zanir ekanini bilib borishi.

2. Bilim berishda hayotdan bilimga yoki bilimdan hayotga qarab borish.

3. Bilim berishda, bu bilim hayotda zarur boigani uchun kashf qilinganligini ta’kidlash.

4. Bolalami eng yangi mehnat qurollari va mehnat munosabatlar i bilan tanishtirib borish.

5. Bolalarning olgan bilimlarini amaliyotda albatta sinab ko‘rishIarini talab qilish. 6. Maktabning ishlab chiqarish bilan bogiiqligini amalda ko‘rsatish.

7. Bilim berish jarayonini ishlab chiqarish yutuqlaridan misollar keltirish yo‘li orqali bilimni amaliyot bilan bogiash.

8. Dars berishda, bolalarning mehnat tajribalaridan kelib chiqish.

9. Ijtimoiy mehnat faqat dars jarayoni asosida amalga oshirilishi.

10. Aqdiy mehnatni jismoniy mehnat bilan olib borish.

Ta’lim tamoyillarni qo’llashda quyidagi tavsiyalarga rioya qilish kerak:

1.Tarbiyachi faqat bir ta’lim tamoyiliga suyanmasligi kerak. Asosan ularning tartibiga, ilmiy asoslangan maqasad tanlashga, metodlarni belgilashga va bolalar faoliyatini tashkil qilish vositalarini ajratishga va o’quv jarayonini tashkil qilishga e’tibor berish lozim.

2. 
   Tarbiyachi har bir tamoyilni va ularning tartibiga, asosiy qonunlar va qonuniyatlarni hayotga tatbiq etuvchi, hoziri davr ta’lim kontseptsiyasining negizi deb bilishi kerak.
   
3. 
   Tarbiyachi pedagogik jarayonning o’zaro ta’sir etuvchi qismlarini bilishi hamda ta’lim tamoyilini qonuniyatlariga suyangan va pedagogik jarayonning uyg’unlikda bo’lishiga erishgan holda, qismlarning o’zaro ta’sirini tartibga solishi kerak.