O’zbekiston respublikasi oliy va o’rta maxsus ta’lim vazirligi termiz davlat universiteti biologiya kafedrasi



Download 3,95 Mb.
Pdf ko'rish
bet90/260
Sana31.12.2021
Hajmi3,95 Mb.
#200446
1   ...   86   87   88   89   90   91   92   93   ...   260
Bog'liq
botanika

Poyada  barglarning  joylashishi.  Novdalarning  asosiy  o’q  qismida  -  poyasida  barglarning 
joylashish tartibiga fillotaksis (yunon. fillon - barg, taksis - joylashish) deyiladi.  
Barglarning  poyada  joylashishi  qonuniyati  novda  apeksining  faoliyatiga  bog’liqdir.  Barglarning 
poya bo’g’imlarida joylashishi bir necha xil bo’ladi: 
1)  Barglarning  spiralsimon    (navbat  bilan)  joylashishi  –  bu  holda  har  bir  bo’g’imda  bittadan  barg 
joylashgan bo’lib, novdaning asosidan uchki qismiga qarab barglar birikkan bo’g’imlarni taxminan 
spiralsimon chiziqlar bilan tutashtirish mumkin. Barglarning novdalarda joylashishi nasldan naslga 
o’tuvchi  irsiy  belgi  bo’lib,  spiral  chiziqlarni  genetik  spirallar  deyiladi  (tok,  olma,  g’o’za  va 
boshqalar).  
2) Barglarning ikki qator joylashishi – bu holda har bir bo’g’imda bittadan barg joylashgan bo’lib 
o’zining kengaygan asosi bilan poyani to’lig’icha o’rab turadi. Barcha barglarning o’rta (meridian) 
chizig’i bitta vertikal tekislikda yotadi (gasteriya, boshoqdoshlar).  
3) Barglarning xalqasimon joylashishi – bu holda poyaning har bir bo’g’imida bir necha barg paydo 
bo’lib,  poyada  halqa  hosil  qilib  joylashadi.  Adabiyot  ma’lumotlariga  qaraganda,  har  bir  barg 
o’zining  bo’g’imiga  ega,  lekin  ular  juda  yaqin  bo’lganligidan  yaxshi  bilinmasdan  xalqa  shaklini 
beradi (sambitgul, qirqbo’g’um, qumrio’t v.b.). 
4)  Barglarning  qarama–qarshi  joylashishi  -  bu  holda  poyaning  har  bir  bo’g’imida  ikkitadan  barg 
bo’lib  qarama-qarshi  joylashadi.  Ikkala  bargning  o’rta  chizig’i  bitta  vertikal  tekislikda  yotadi 
(rayhon, chinnigul v.b.). 
Shunday qilib barglarning poyada joylashuvi o’simlik turi uchun irsiy belgi bo’lib, ba’zida turkum 
hatto oilaga ham xos bo’ladi.  
Novdalar  o’sganda  barglarning  poyalarda  joylashishi  o’zgarishi  mumkin.  Bu  vaqtda  barglarning 
bandi  va  barg  plastinkasi  bir-birlariga  halaqit  bermasdan,  soya  qilmasdan,  quyosh  nuridan  to’liq 
foydalanish uchun joylashishga harakat qiladi. 

Download 3,95 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   86   87   88   89   90   91   92   93   ...   260




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish