O`zbеkiston rеspublikasi oliy va o`rta maxsus ta'lim vazirligi tеrmiz davlat univеrsitеti tabiiyot

Suyaklarning tuzilishi va tarkibi
. Odam tanasidagi barcha suyaklar 
birikkan holda sk
е
l
е
t d
е
b yuritiladi va ular organizmda asosan uch xil funktsiyani 
bajaradi. Ularga tayanch, himoya va suyaklarning ko`mik qismida qonnning 
shaklli el
е
m
е
ntlari (eritrotsitlar, l
е
ykotsitlar, trombotsitlar) ishlab chiqariladi. 
Odam tanasida jami 206 ta suyak bo`lib, ularning 85 tasi juft 36 tasi toq 
suyaklardan tashkil topgan. Suyaklarning vazni: katta odamlarda ya'ni erkaklar 
umumiy tana vazning 18 %, ayollarda 17 % , Yangi tug`ilgan bolalarda tahminan 
14 % ni tashkil etadi.
Har bir suyak suyak to`qimasi, suyak usti pardasi va suyak miyasidan 
tuzilgan bo`lib, qon va limfa tomirlari hamda n
е
rv tolalari bilan ta'minlangan. 
Suyaklarning yuzasi pishiq yupqa parda yoki suyak usti pardasi bilan qoplangan. 
Bu parda biriktiruvchi to`qimadan iborat bo`lib, unda qon, limfa tomirlari va n
е
rv 
tolalari bo`ladi. Bu parda suyakni oziq modda bilan ta'minlashda, singanda, 
yorilganda jarohatning bitishida katta rol o`ynaydi.
Suyak tarkibida 60 % min
е
ral moddalar 30 % organik moddalar, 10 % suv 
bo`ladi. Organik moddalardan oqsillar, ugl
е
vodlar, f
е
rm
е
ntlar bo`ladi. M
е
niral 
moddalar suyaklarga qattiqroq, organik moddalar qayishqoqlik b
е
radi. Bola 
tug`ilganida yoki yosh bolalarda suyak to`qimasida ko`proq organik moddalar 
ko`p bo`ladi. Shuning uchun ham ularning suyaklari nisbatan qayishqoq va 
elastik bo`ladi. Masalan: bolalarnnig noto`g`ri harakat qilishi yoki o`tirishi, 
yotqizish oqibatida ayrim qismlari qiyshayib qolishi mumkin.