O‘zbekiston respublikasi oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi t. U. Umarov



Download 8,6 Mb.
Pdf ko'rish
bet92/135
Sana08.01.2022
Hajmi8,6 Mb.
#333950
1   ...   88   89   90   91   92   93   94   95   ...   135
Bog'liq
fayl 1781 20210911

 
6.2. Chervyakli tish kesish frezasi 
 
Asboblar  orasida  silindirik  tishlarni  kesish  uchun  eng  ko’p  tarqalgani, 
chervakli  qirqish  frezalaridir.  Bunga  sabab,  yuqori  tish  kesish  jarayonining 
unimdorligi,  shuningdek,  cherviyakli  tishkesish  frezalarning  universalligini:  bir 
modulli  frezada  to’g’ritishli  va  qiyatishlarni  tashqi  ishlashida  o’ng  va  yon 
yo’nalishdagi tishlarni kesish mumkin. 
Chervekli  frezaning  o’ziga  chervuyak  bo’lib,  u  ariqcha  bilan  terminlangan. 
U qirindi ariqchasini kesadi (o’qli yoki vinimli) va tishlar hosil bo’lgan o’ngi orqa 
burchak  beradi.  Cherviakli  tishkesar  frezaning  o’ziga  cherviak  bo’lib,  u  ariqcha 
bilan  terminlangan.  U  qirindi  ariqchasini  kesadi  (o’qli  yoki  vinimli  )  va  tishlar 


183 
 
hosil  bo’lganda  unga  orqa  burchagi  beradi.  Chervyakli  tishkesar  frezaning 
konstruksiyasi 6.4-rasmda ko’rsatilgan. 
 
6.4-rasm. 
 
Chervyak,  chervyakli  freza  asosiga  qo’yilgan  bo’lib,  bazavoy  yoki  asosiy 
deb  nomlanadi.  Chervyakli  frezaning  profillashning  mohiyati  shundaki,  kesivchi 
qirozga  frezaning  tishlari,  chervyakli  o’ramlariga  aniq  mos  kelishini  ta’minlash 
kiradi. Chervyakli frezaning asosiy chervyak turlari evolyente (a), arximedli (b) va 
konvalyutli (v) klassida koniselangi (6.4-rasm). Birinchi o’qdagi odatdagi kesimda 
egri  chizigli  profilga  ega  bo’ladi,  ikkinchisi  esa  –  o’qli  kesimda  to’g’ri  chiziqli 
trapetsiyasimon  profilga,  uchinchi  –  odatdagi  kesimda  shunga  o’xshash  profilga 
ega  bo’lib  o’ramlar  yoki  chervyakni  orqasidagi  o’ramlarga  to’g’ri  keladi. 
Konstruksiyasi  bo’yicha  chervyakni  frezalar  o’rnatma  va  quyruqli,  yaxlit  va 
yig’ma,  o’ramlar  o’ng  va  chap  yo’nalishga,  bir  kirishli  va  ko’p  kirishli  turlarga 


184 
 
bo’linadi.  Frezalash  jarayonida  chervyakli  freza  va  zagatovka,  chervyak  ilashishi 
ko’rinishida bo’ladi, shu yerda chervyak rolini chervyali freza o’ynaydi (6.5-rasm). 
Uzatish nisbati kinimatikasiga, freza va g’ildirakni o’zaro aylanishiga I = Z
10
/Z ga 
teng. Bu yerda Z
10
 – chervyakli frezali tishlar soni, Z – kesiladigan tishlar soni.   
 
6.5-rasm. 
 
Ommaviy  va  yirik  seriyali  ishlab  chiqarishda  chervyakli  frezalar  yig’ma 
konstruksiyasi  qilib  tayyorlanadi  va  rasm4.30  ga  yigma  konstrukiyali  bir  turi 
ko’rsatilgan.  Frezaning  qator  parametrlari  konstruktiv  tanlab  olinib  boshqa 
parametrlari hisoblash yo’li bilan olinadi. 
Konstruktiv  parametrlar  soniga  frezaning  tashqi  diametri  d
ao
,  o’tkazish 
teshigi diametri d
o p r
 , freza uzunligi, vintli qirqishning kirishi Z
10
 kiradi. Frezaning 
tashqi  diametri  d
a  o
  katta  bo’lsa,  freza  o’ramlari  ko’tarilsa,  burchagi  shunga  kam 
bo’ladi, kesuvchi tishlar soni ko’p frezaning profilasi yengil keladi, ishlov berilgan 
yuzaning aniqligi va g’adir-budurligi yaxshilanadi.  


185 
 
 
6.6-rasm. 
 
Shuning  uchun  toza  ishlov  berishdagi  chervyakli  frezalarda  d
aO
,  nisbatan 
katta qilib olinadi.  
Frezaning  uzunligi    hisoblab  topilgan  uzunligi  kattaligidan  kichik  bo’lishi 
kerak.  
Yuqorida 
ko’rsatilgan 
konstruktiv 
parametrlarni 
kerak 
bo’lgan 
standartlardan tanlab olish mumkin 

Download 8,6 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   88   89   90   91   92   93   94   95   ...   135




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish