O'zbekiston respublikasi oliy va o'rta maxsus ta'lim vazirligi sh. Shodmonov, T. Jo'Rayev iqtisodiyot nazariyasi

Turg'un ishsizlik mehnatga layoqatli aholining ish joyini yo'qotgan, ишсизлик bo'yicha nafaqa olish huquqidan maxrum bo'lgan va faol mehnat faoliyatiga hyech qanday qiziqishi bo'lmagan qismini qamrab oladi.

Ishsizlik darajasi ishsizlarning ishchi kuchi tarkibidagi foizi sifatida hisoblanadi.

Ishsizlik darajasi= Ishsizlar soni x 100

Ishchi kuni nomi
Ishsizlik darajasini baholash bilan birga uning ijtimoiy-iqtisodiy oqibatlarning ham hisobga olish zarur bo'ladi. Chunki ishsizlikning o'zi haddan tashqari yuqori darajasi bilan katta iqtisodiy va ijtimoiy oqibatlarni keltirib chiqaradi.

Ishsizlikning iqtisodiy oqibatlari, ishlab chiqarilmagan mahsulot bilan taqqoslanib baholanadi. Iqtisodiyot ishlashni xohlagan va ishlay oladigan barcha uchun yetarli mikdorda ish joylarini yaratish holatiga ega bo'lmasa tonar ishlab chiqarish potensial imkoniyatining bir qismi yo'qotiladi.

Ishsizlik bu nafaqat iqtisodiy, balki ijtimoiy oqibatlarga ham ega bo'ladi. Turg'unlik \depressiya\ fazasi ishchi kuchining faoliyatsizligiga olib keladiki, faoliyatsizlik esa malakaning yo'qolishiga hamda ijtimoiy va siyosiy tartibsizliklarga olib keladi.