O'zbekiston respublikasi oliy va o'rta maxsus ta'lim vazirligi sh. Shodmonov, T. Jo'Rayev

3-§.
Kreditning mohiyati, manbalari va vazifalari
 
Kredit bo'sh turgap pul mablag'larini ssuda fondi pshklida to'plash va ularni takror 
ishlab chiqarish ehtiyojlari uchup ma'lum muddatga haq to'lash va qaytarib berish sharti 
bilan qarzga berish jarayonini ifodalaydi.
Pul shaklidagi kapital ssuda kapotali deyilsa, uning haqarakati kreditning mazmunini tashkil 
qiladi. 
Kredit munosabatlari ikki subyekt o'rtasida, pul egasi, ya'ni qarz beruvchi va qarz oluvchi 
o'rtasida yuzaga keladi. 
Turli xil korxonalar (firma)lar, tashkilotlar, davlat va uning muassasalari hamda aholining 
keng qatlami kredit munosabatlarining subyektlari hisoblanadi. Sanab o'tilgan subyektlarning aynan 
har biri bir vaqtning o'zida ham qarz oluvchi va ham qarz beruvchi o'rnida chiqishi mumkin. 
Kredit munosabatlarining obyekti jamiyatda vaqtincha bo'sh turgan pul mablag'laridir. 
Takror ishlab chiqarish jarayonida tovarlar, iqtisodiy resurslar va pul mablag'larining 
doiraviy aylanishi kredit munosabatlarining mavjud bo'lishini taqozo qiladi. 
Shu bilai birga doiraviy aylanish jarayonida muqarrar suratda vaqtincha bo'sh turadigan pul 
mablashari va boshqa pul resurslari kredit mablag'larining manbaini tashkil qiladi.
Kredit resurelarining asosiy manbalari quyidagilardan iborat: 
• Korxonalarning bankdagi hisoblaridagi amortizatsiya ajratalari. 
• Mahsulot sotishdan olingan pul tushumlari. 
• Korxonalarning ishlab chiqarish, fan va texnikani rivojlantirish fondlari, moddiy 
rag'batlantirish fondlari. 
• Korxonalar foydasi. Ular davlat budjeti va kredit tizimi bilan hisob-kitob qilinguncha, 
shuningdek uning tegishli qismi korxona ehtiyojlari uchun foydalanguncha bankdagi hisoblarida 
saqlanadi. 
• Bankdagi budjet muassasalari, kasaba uyushmalari va boshqa ijtimoiy tashkilotlarning 
joriy pul resurslari. 
• Aholining bo'sh pul mablag'lari. 
Takror ishlab chiqarish jarayonida vaqgincha bo'sh pul resurslari hosil bo'lishi bilan bir 
vaqtda, iqtisodiyotning ayrim bo'g'inlari va sohalarida qo'shimcha pul mablag'lariga ehtiyoj paydo 
bo'ladi. 
Avvalo kredit