O'zbekiston respublikasi oliy va o'rta maxsus ta'lim vazirligi sh. Shodmonov, T. Jo'Rayev


Korxona foydasining mutloq miqdori uning massasini tashkil qiladi. Foyda massasini



Download 1,2 Mb.
Pdf ko'rish
bet89/202
Sana09.03.2022
Hajmi1,2 Mb.
#487037
1   ...   85   86   87   88   89   90   91   92   ...   202
 
Korxona foydasining mutloq miqdori uning massasini tashkil qiladi. Foyda massasini 
ishlab chiqarib xarajatlari (tannarx) bilan taqqoslash foyda normasi yoki rentabellikni 
ko'rsatadi.
Amaliyotda foyda normasini hisoblashning ikki variantidan foydalaniladi. Bular foydaning 
joriy sarflarga-korxona xarajatlariga (tannarxga) yoki avanslangan mablag'larga (asosiy va aylanma 
fondlar) nisbatidir. Bu hisob usullarning ikkalasi avanslangan mablag'larning aylanish tezligi 
ko'rsatgichi orqali o'zaro bog'langandir. Bu bog'lanshl quyidagi tarzda ko'rinadi: 
1. R'=(R/W)*100 
bu yerda: R' - foyda normasi; R - foyda massasi; W -iqtisodiy va ishlab chiqarish xarajatlari; 
2. R'=(R/Kavans)*100 
bu yerda: R —foyda normasi; R —foyda massasi; Kavans (Asosiy kapital+Aylanma kapital) —
korxona avanslangan mablag'lari yoki asosiy va aylanma kapitalning o'rtacha yillik qiymati. 
Foyda normasi ishlab chiqarilayotgan mahsulot hajmiga to'g'ri mutanosib hamda 
foydalanilgan avanslangan mablag'lar qiymatiga teskari mutanosibdir. Shu tufayli foyda normasi 
korxona ish samaradorligini integral ko'rsatkichi hisoblanadi. 
Foydaning o'sishiga, chiqarilayotgan mahsulot umumiy hajmi o'zgarmagan holda ikki yo'l 
bilan: yoki ishlab chiqarish xarajatlarini kamaytirish xisobiga, yoki bahoni oshirish hisobiga 
erishish mumkin. Bahoning o'sishi ba'zi iqtisodchilarning foyda normasi ko'rsatgichini bartaraf etib 
bo'lmaydigan qusurga ega bo'lgan va shu sababli samaradorlikni o'lchash uchun mutlaqo yaroqsiz 
ko'rsatgich sifatida tanqid qilishlariga sabab bo'ldi. 
 


Asosiy tayanch tushunchalar
 
Ishlab chiqarish xarajatlari 
— tovar va xizmatlarni ishlab chiqarish va iste'molchilarga 
yetkazib berishga qilinadigan barcha sarflardir. 
 

Download 1,2 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   85   86   87   88   89   90   91   92   ...   202




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish