O’zbekiston respublikasi oliy va o’rta maxsus ta’lim vazirligi samarqand davlat universiteti ro`yhatga olindi

Yekvatorial  mintaqaning  tabiat  zonasi.  Yevrosiyoning  ekvatorial 

mintaqasi  boshqa  mintaqalarga  nisbatan  uncha  katta  bo‘lmagan  maydonni 

egallagan. Shuning uchun materikning bu mintaqasida bitta tabiat zona-yekvatoral 

nam o‘rmonlar zonasi shakllangan. 

Yekvatorial nam o‘rmonlar zonasi. Bu zona Malakka yarim orolining 

janubiy qismini, Katta Zond (Yava orolining janubi-sharqiy qismlaridan tashqari) 

va Molukka orollarini o‘z ichiga oladi. Ekvatorial nam o‘rmonlar zonasining iqlim 

xususiyatlari faqat umumiy atmosfera sirkulyatsiyasiga emas, balki son-sanoqsiz 

yarim orol va orollarni o‘rab turadigan bepoyon suv xavzalariga ham bog‘liq. 

Shuning uchun bu yerda yil davomida dengiz ekvatorial havo massasi hukmronlik 

qiladi, yil bo‘yi namgarchilik ko‘p bo‘ladi, quruq fasl kuzatilmaydi, harorat rejimi 

---

deyarli bir xil bo‘ladi. Havo harorati yil bo‘yi 250-27°S ni, o‘rtacha yillik yog‘in 

miqdori 3000-4000 mm ni tashkil etadi. 

Yekvatorial  nam  o‘rmonlarning  tuprog‘i  asosan  qizg‘ich-sariq  ferralit  laterit 

tuproklardan  va  qisman  dengiz  sohillaridagi  pastkam  tekisliklarda  botqoq 

tuproqlardan  iborat.  Ular  ko‘p  yarusli  qalin  o‘rmonlar  bilan  qoplanan.  Malakka 

yarim orolining 75% maydoni o‘rmonlar bilan band. O‘rmon o‘simliklari turlarga 

boy.  Birgina  Malakkaning  o‘zida  7,5  ming  tur  o‘simlik  uchraydi.  Daraxtlarning 

kesilishi  tufayli  o‘rmonlar  maydoni  keskin  kamaymokda.  Suv  bosadigan  dengiz 

sohillarida  ekvatorial  nam  o‘rmonlar  mangra  daraxtzorlari  bilan  almashinadi. 

Mangra  o‘rmonlarida  nipa  palmasi,  pandanuslar,  mangralar  va  sho‘r  suvga 

moslashgan boshqa o‘simliklar o‘sadi. Zona hududida yovvoyi buqa, malay tapiri, 

fillar, karkidonlar, orangutan, gibbon, lemurlar va ko‘rshapalaklar yashaydi. 

Topshiriq: Yuqoridagi reja va ma’lumotlardan  foydalangan holda seminar 

mashg‘uloti yozish.