|
6. Fayl saqlash
Internetda fayllarni saqlashni markazsizlashtirish aniq foyda
keltiradi. Tarmoq bo‘ylab ma’lumotlarni tarqatish fayllarni
buzilishdan yoki yo‘qolishdan himoya qiladi.
Planetalararo fayl tizimi (IPFS) tarqatilgan tarmoq qanday
ishlashini tushunishni osonlashtiradi. IPFS markazlashtirilgan
mijoz-server munosabatlariga bo‘lgan ehtiyojni yo‘q qiladi. To‘liq
markazlashtirilmagan veb-saytlardan iborat Internet, fayllarni
uzatish va ma’lumotlarni uzatish tezligini oshirish imkoniyatiga
ega.
7. Intellektual mulkni himoya qilish
Raqamli ma’lumotlar Internet tufayli cheksiz ko‘paytirilishi
va keng tarqatilishi mumkin.
Bu web-foydalanuvchilarga dunyo bo‘ylab bepul kontentni
beradi. Biroq, mualliflik huquqi egalari intellektual mulkni
nazorat qilishni yo‘qotdilar va natijada moliyaviy zarar ko‘rdilar.
Aqlli shartnomalar mualliflik huquqlarini himoya qiladi va
Internetda ijodiy ishlarni sotishni avtomatlashtiradi, fayllarni
nusxalash va tarqatish xavfini yo‘q qiladi.
Blokheyindan foydalanish Internetda intellektual mulkni
tarqatish uchun tengdosh tizimlarini yaratishga va ulardan foyda-
lanishga imkon beradi (2-bandga qarang). Ushbu tizim intellektual
mulk mualliflariga ularni to‘g‘ridan-to‘g‘ri auditoriyalarga sotish,
shuningdek, ishlab prodyuserlarga litsenziyalar namunalarini
berish va mualliflarga ajratmalartarqatish imkonini beradi – bu
barcha vazifalar aqlli kontraktlar yordamida avtomatlashtirilgan.
Blokcheynlarning
kriptovalyutani
bo‘lingan
miqdorlar
ko‘rinishidagi to‘lovlarni chiqarish qobiliyati (mikro to‘lovlar)
blockchain uchun ushbu foydalanish holati ulardan keng
foydalanish uchun Katta imkoniyatlarga ega ekanligini anglatadi.
277
8. Buyumlar Interneti (IoT)
Buyumlar Interneti – bu ba’zi turdagi elektron qurilmalarni
tarmoq orqali boshqarish: masalan, omborxonadagi havo
haroratini nazorat qilish va boshqalar. Aqlli kontraktlar tizimlarni
masofadan boshqarish tizimini avtomatlashtirishga imkon beradi.
Dasturiy ta’minot, sensorlar va tarmoqlarning kombinatsiyasi
obyektlar va mexanizmlar o‘rtasida ma’lumot almashishni
osonlashtiradi. Natijada tizim samaradorligini oshiradi va
xarajatlar monitoringi yaxshilanadi.
Samsung, IBM va AT&T ishlab chiqarish, texnologiya va
telekommunikatsiyalar sohasidagi eng mashxur vakillar buyumlar
Internetning (IoT) ustun mavqei uchun kurashmoqdalar. Mavjud
operatorlar tomonidan boshqariladigan mavjud infratuzilmaning
tabiiy kengaytmasi bo‘lgan IoT ilovalari keng imkoniyatlarni
ta’minlaydi: mexanik qismlarni profilaktika qilishdan ma’lumot-
larni tahlil qilish va avtomatlashtirilgan tizimlarni keng miqyosli
boshqarishgacha.
9. Mikrorayon mikrotarmoqlari
Blokcheyn texnologiyasi qo‘shni hududdagi mikrotar-
moqlardan Ishlab chiqarilgan qayta tiklanadigan energiyani soti
bolish va sotish imkonini beradi. Quyosh batareyalari ortiqcha
energiya ishlab chiqarganda, Ethereumga asoslangan aqlli
kontraktlar uni avtomatik ravishda qayta taqsimlaydi. Ushbu
turdagi Aqlli kontraktlar ni avtomatlashtirish boshqa ko‘plab
dasturlarga ega bo‘ladi, chunki IoT haqiqatga aylanadi.
10. Shaxs aniqlashni (identifikatsiya) boshqarish
Internetda identifikatsiyani yanada samarali boshqarish
uchun ehtiyoj mavjud. Shaxsingizni tasdiqlash qobiliyati
Internetda amalga oshiriladigan moliyaviy operatsiyalarning
asosidir. Biroq, web - tijorat bilan bog‘liq bo‘lgan xavf -
xatarlardan himoya choralari mukammal emas.
Blokcheyn texnologiyasi shaxsingizni tasdiqlashning ilg‘or
usullarini, shuningdek, shaxsiy hujjatlarni raqamlashtirish
imkoniyatini taklif etadi. Xavfsiz identifikatsiya ma’lumotlari
mavjudligi, shuningdek, birgalikda foydalanish iqtisodiyoti
o‘zaro ta’sir o‘tkazish uchun muhimdir.
278
Raqamli identifikatsiya standartlarini ishlab chiqish juda
murakkab jarayon. Texnik muammolarga qo‘shimcha ravishda,
identifikatsiya qilish muammosini universal onlayn hal qilish
xususiy tashkilotlar va davlat o‘rtasidagi hamkorlikni talab qiladi.
11. Ma’lumotlarni boshqarish
Bugungi kunda shaxsiy ma’lumotlar evaziga odamlar
Facebook kabi ijtimoiy tarmoqlardan bepul foydalanishlari
mumkin. Kelajakda foydalanuvchilar o‘zlarining onlayn faoliyati
yaratadigan ma’lumotlarni boshqarish va sotish imkoniyatiga ega
bo‘ladilar. Kichik bo‘lingan hajmini osonlikcha taqsimlanishi
mumkinligi sababli, Bitcoin yoki boshqa kriptovalyuta ushbu
turdagi tranzaksiyalar uchun ishlatiladigan valyuta bo‘ladi.
12. Yerga egalik huquqini ro‘yxatdan o‘tkazish
Jamoat reestrlari singari blokcheyin mulkni hisobga
olishning barcha turlarini yanada samaraliroq qilishi mumkin.
Masalan, yerga egalik. Ularni boshqarish odatda qimmat va vaqt
talab etadi. Blokcheyn asosida yer kadastri loyihalari bir qator
mamlakatlarda allaqachon amalga oshirilmoqda.
13. Aksiyalar savdosi
Aksiyalar hisob-kitoblari samaradorligini oshirish salohiyatli
birja savdolarida blokcheyndan samarali foydalanishga imkon
beradi. Tengdosh bitimlarni amalga oshirayotganda, savdoni
tasdiqlash deyarli birdaniga aylanadi (uch kunlik ijrodan farqli
o‘laroq). Bu, kliring markazi, auditorlar va nazoratchilar kabi
vositachilarning ushbu jarayonda ishtirok etishiga to‘sqinlik
qilayotganligini anglatadi.
Avstraliya fond birjasi (ASX), Frankfurt fond birjasi
(Deutsche Borse) va JPX (Japan Exchange Group) kabi ko‘plab
fond va tovar birjalari blokcheyn xizmatlarini taqdim etish uchun
prototip dasturlardir. Ushbu sohada kashshof Nasdaqning Linq
platformasi bo‘lib, u xususiy bozorda (odatda IPO boshlan-
g‘ichlari va investorlar orasida) savdo qilish uchun mo‘ljallangan.
279
Do'stlaringiz bilan baham: |
