O‘zbekiston respublikasi oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi samarqand davlat universiteti

 
 
 
a) Server tuzilishi              b) Tengdoshlar tarmog‘i 
4.3.3-rasm. Tarmoq tuzilishi 
 
  Blokcheyn turlari 
  Quyidagi blockcheyn turlari mavjud: 
 Ommaviy  blokcheyn  (Public  Blockchain)  –  ochiq  va 
to‘ldirilgan ma’lumotlar bazasi. Ushbu turdagi blokcheyn Bitcoin 
kripotovalyutada  qo‘llaniladi.  Har  bir  ishtirokchi  ma’lumotlarni 
yozishi va o‘qishi mumkin. 

---

267 
 Xususiy  blokcheyn  (Private  Blockchain)  -  ma’lumot-
lariniyozish  /  o‘qish  uchun  cheklovlarga  ega.  Ustuvor  tugunlarni 
o‘rnatish  mumkin.  Xususiy  kichik  turi  –  eksklyuziv  (noyob) 
blokcheyn  hisoblanadi.  Ushbu  zanjirda  tranzaktsiyalarni  qayta 
ishlash bilan shug‘ullanadigan shaxslar guruhi tuzilgan. 
 Konsorsium  blockchain.  U  bir  nechta  kompaniyalar  yoki, 
masalan,  davlat  idoralari  o‘zlarining  yopiq  tarmog‘iga  muhtoj 
bo‘lgan holatlarda yaratilgan. Bu erda tarmoq teng sharoitlarda bir 
nechta  tugunlar  tomonidan  boshqariladi  -  ularning  asosiy 
zanjirdagi  ma’lumotlar  bloklarini  tekshirish  va  yozish  uchun 
o‘zlarining  kelishuv  parametrlari,  shuningdek  tarmoqqa  kirish 
parametrlari mavjud.