O‘zbekiston respublikasi oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi samarqand davlat universiteti psixologiya va ijtimoiy fanlar fakulteti

O‘ZBEKISTON RESPUBLIKASI OLIY VA O‘RTA
MAXSUS TA’LIM VAZIRLIGI


SAMARQAND DAVLAT UNIVERSITETI


PSIXOLOGIYA VA IJTIMOIY FANLAR FAKULTETI

“IJTIMOIY FANLAR” KAFEDRASI

ROʻYXATGA OLINDI № ______________ 2019 y. “____” ________

«TASDIQLAYMAN» Samarqand davlat universiteti o‘quv ishlari bo‘yicha prorektori: ___________ prof. A.Soleyev _______________2019 y

Bilim sohasi:	500 000 – SOG’LIQNI SAQLASH VA IJTIMOIY TA’MINOT
Ta’lim sohasi: Ta’lim yo’nalishi:	520 000­­- IJTIMOIY TA’MINOT 5520100 – IJTIMOIY ISHN(III kurs)

“DAVLAT PENSIYA TA’MINOTI”
fanidan
O‘QUV-USLUBIYMAJMUA
(Moodle tizimi rejasi asosida)

Tuzuvchi:	SamDU psixologiya va ijtimoiy fanlar fakulteti, ijtimoiy fanlar kafedrasi ass.G.G.Tagiyeva
Kafedra mudiri: Fakultet dekani:	dots. I.Negmatov dots.R.I.Mirzayev

SAMARQAND – 2019
MUNDARIJA:

1.	SILLABUS (YO‘NALISHNING NAMUNAVIY VA ISHCHI O‘QUV REJASI, FANNING NAMUNAVIY VA ISHCHI O‘QUV DASTURI (tasdiqlanganvariantini skaner shakllarini qoʻyish talab qilinadi))………
2.	O‘TILAYOTGAN FANNING ASOSIY NAZARIY MATERIALI (MAʼRUZALAR MATNI)……………………………………………….…
3.	GLOSSARIY ……………………………………………………………….
4.	FOYDALANILGAN ADABIYOTLARNING ELEKTRON SHAKLI (disk shaklida ham qoʻyishmumkin)...
5.	MAVZULAR BO‘YICHA TAQDIMOTLAR, MUSTAQIL TA’LIM UCHUN MATERIALLAR (ILMIY MAQOLALAR VA BOSHQA MANBALAR)……………………………………………………………….
6.	LABORATORIYA (AMALIY YOKI SEMINAR) MASHG‘ULOTLARI MATERIALLARI ………………………………
7.	QO‘SHIMCHA MATERIALLAR (VIDEOLAR, KEYS-STADILAR VA BOSHQALAR)………………………………………………………….

O’ZBEKISTON RESPUBLIKASI
OLIY VA O’RTA MAXSUS TA’LIM VAZIRLIGI
SAMARQAND DAVLAT UNIVERSITETI

RO’YXATGA OLINDI № BD-5A5520100-___ 2019 y. “___”_____________

“TASDIQLAYMAN” Samarqand davlatuniversitetirektori: ______________ prof.R.I.Xalmuradov “___” _________2019 yil

“DAVLAT PENSIYA TA’MINOTI” fanidan

O’QUV DASTURI

Bilimsohasi:	500 000 - Sog‘liqni saqlash va ijtimoiy ta’minot
Ta’limsohasi:	520 000 –Ijtimoiy ta’minot
Ta’lim yo‘nalishi	5520100 – Ijtimoiy ish (oilalar va bolalar bilan)

SAMARQAND – 2019

FAN DASTURI SAMARQAND DAVLAT UNIVERSITETI PSIXOLOGIYA VA IJTIMOIY FANLARFAKULTETI ILMIY KENGASHIDA ISHLAB CHIQILGAN VA TAVSIYA QILINGAN (“___” _____________DAGI ___ SONLI BAYONNOMA)

FAKULTET KENGASHI RAISI: DOTS.R.I.MIRZAYEV
FAN DASTURI SAMARQAND DAVLAT UNIVERSITETIDA ISHLAB CHIQILDI.


Tuzuvchi:
SH.M.SODIQOVA – SAMDU “IJTIMOIY FANLAR” KAFEDRASIPROFESSORI.


Taqrizchi:
I.NEGMATOV – SAMDU “IJTIMOIY FANLAR” KAFEDRASI MUDIRI, DOTSENTI.

FAN DASTURI SAMARQAND DAVLAT UNIVERSITETI O’QUV-USLUBIY KENGASHINING 2019 YIL “3” IYULDAGI 10-SON MAJLIS BAYONI BILAN MA’QULLANGAN.
O’QUV-USLUBIY KENGASH RAISI: PROF:A.S.SOLIYEV
KIRISH


Pensiya ta’minoti mamlakatimiz aholisini ijtimoiy himoyalash tizimining tarkibiy qismi bo’lib, kam ta’minlangan fuqarolar va mehnatga layoqatsiz kishilar hayot darajasini ta’minlashga qaratilgan iqtisodiy, ijtimoiy, huquqiy va tashkiliy harakterga ega kompleks dastur ijrosini ta’minlashni ko’zda tutadi. Shu bois mamlakatimizda istiqlol yillarida aholini ijtimoiy himoyalashni yanada kuchaytirish, pensiya ta’minoti sifatini oshirish bo’yicha bosqichma-bosqich islohotlar olib borilmoqda.
“Davlat pensiya ta’minoti” fani davlat pensiya tizimi tarixi, birdamlik taqsimot pensiya tizimining mohiyati, davlat pensiya tizimining shakllanishi va rivojlanishi omillari, bosqichlari, afzalliklari, davlat pensiyalarining turlari, davlatning pensiya siyosati, davlat pensiya ta’minotining huquqiy-institutsional asoslari, Byudjetdan tashqari pensiya jamg’armasi faoliyati, jamg’arib boriladigan pensiya ta’minoti tizimi tavsifi, xorijiy mamlakatlarda pensiya tizimlarini boshqarish uslublari, ijtimoiy ta’minot huquqida nafaqalar mavzularidan tashkil topgan.
Fanning maqsad va vazifalari
Davlat pensiya ta’minoti fani – talabalarga davlat pensiya ta’minoti to’g’risidagi nazariy-amaliy bilimlar berish hamda zaruriy o’quv malakasini shakllantirishdir.
“Davlat pensiya ta’minoti” fanining bosh muhim vazifasi, talabalarga O’zbekiston Respublikasi Moliya vazirligi huzuridagi byudjetdan tashqari Pensiya jamg’armasi faoliyati, O’zbekiston Respublikasida pensiya ta’minoti tizimini isloh etish, mustaqil fikrlashni, jamiyatdafuqarolarni pensiya ta’minoti huquqlarito’g’risidagi bilimlar va fikrlarni o’rgatish orqali hayotda o’z o’rnini topishga yordam berish, jamiyat hayotidagi ijtimoiy jarayonlarga ijtimoiy nuqtai nazaridan yondashish, voqealarga shaxsiy, ijodiy, tanqidiy bahoga o’rganish uchun tayyorlashdan iborat.
Fan bo’yicha talabalarning bilim, ko’nikmava malakalariga qo’yidagitalablarqo’yiladi: Talaba:
“Davlat pensiya ta’minoti” o’quv fanini o’zlashtirish jarayonida bakalavr fanning predmeti va vazifalari, davlat pensiya ta’minotining rivojlanish tarixi, pensiya tizimining shakllari, birdamlik pensiya tizimi, mohiyati, jamg’ariladigan pensiya tizimiga o’tishning zarurligi, pensiya ta’minoti daromadlari va xarajatlari,xorijiy mamlakatlarda pensiya tizimlarini boshqarish uslublari haqida tasavvurgaegabo’lishi;
O’zbekistonda davlat pensiya ta’minotida davlat siyosati, mamlakatimizda pensiya ta’minoti tizimini shakllanishi va rivojlanishi, pensiya ta’minotini moliyalashtirish jarayonini barqarorligini ta’minlash talablari, rivojlanish tendensiyalari va takomillashtirish yo’nalishlarini bilishvaulardanfoydalanaolishi;
Davlat pensiya ta’minoti huquqiy-institutsional asoslari, boshqarish tizimi, moliyalashtirish manbalari va uslublari, xorij mamlakatlarida pensiya ta’minoti tizimini boshqarish amaliyotini takomillashtirish jarayonida bakalavriatning mos yo’nalishi bo’yicha raqobatbardosh umumkasbiy tayyorgarlik, ko’nikmavamalakalarigaegabo’lishkerak.


Ma’ruzamashg’ulotlari
1-mavzu. Davlat pensiya ta’minoti fanining predmeti, maqsadi va vazifalari.
O’zbekistonRespublikasiprezidentining2017-2021 yillarda O’zbekiston Respublikasini rivojlantirishning beshta ustuvor yo’nalishi bo’yicha harakatlar strategiyasida davlat pensiya ta’minotini isloh etish to’g’risida hamda O’zbekistonning 2030 yilga qadar rivojlangan mamlakatlar qotoriga kiritish strategik dasturini amalga oshirishning ustuvor yo’nalishlaridan biri bo’lgan aholi turmush darajasini oshirish,ularning hayot darajasi va sifatini oshirish uchun qulay tashkiliy-huquqiy shart-sharoitlar yaratishga qaratilgan qonunchilik asoslarini yanada takomillashtirish, pensiya ta’minoti va aholining ijtimoiy himoya tizimini takomillashtirish, yoshi ulug’ insonlarga sifatli davlat xizmatlari ko’rsatishning tizimini shakllantirish vazifalaridan kelib chiqib “Davlat pensiya ta’minoti” fanining ixtisoslik fanlar tizimidagi o’rni va ahamiyati. Fanning predmeti, mazmuni, tarkibiy tuzilishi va vazifalari. Fanning boshqa fanlar bilan bog’liqligi. Aholini moliyaviy savodxonligini oshirishda davlat pensiya ta’minoti fanini ahamiyati. Ushbu fanni davlat pensiya ta’minoti tizimini rivojlantirishda tutgan o’rni.


2-mavzu. Davlatpensiyata’minotifaniningmohiyativazarurligi.
Davlatpensiyata’minoti– ijtimoiy ta’minot tizimining tarkibiy qismi sifatida. Davlat pensiya ta’minoti tizimining ijtimoiy-iqtisodiy mohiyati, zarurligi va vazifalari. Davlat pensiya ta’minoti tizimi – davlatning muhim ijtimoiy instituti sifatia. Jahonda pensiya ta’minoti tizimining kelib chiqish sabablari, vazifalari.


3-mavzu. Davlatpensiya ta’minotiningshakllanishvarivojlanishbosqichlari
Insoniyat taraqqiyotida pensiya tizimlarini kelib chiqish tarixi. XX asrda takomillashgan pensiya va ijtimoiy ta’minot tizimlarining qaror topishi va shakllanishi. Rejali iqtisodiyot sharoitida pensiya va yoppasiga ijtimoiy ta’minoti tizimining xususiyatlari. O’zbekistonda ijtimoiy ta’minoti tizimining shakllanishi shart sharoitlari, omillari va rivojlanish bosqichlari. Aholini ijtimoiy ta’minot tizimining xavfsizligi va nazorati. Bozor munosabatlari sharoitida davlat pensiya ta’minotini transformasiyalashuvi.


4-mavzu. Mehnat staji va uzoq yillik xizmat davri
Mehnat staji tushunchasi, mehnat daftarchasini yuritish tartibi, mehnat stajini tasdiqlovchi xujjatlar, mehnat staji turlari va ahamiyati, mexnat stajini hisoblash va tasdiqlash tartibi, mavsumiy ishlarda band bo’lgan xodimlarning mehnat stajini hisoblash tartibi, ijodiy xodimlar stajini tasdiqlash tartibi, yakka tartibdagi tadbirkorlarning mehnat stajini tasdiqlash tartibi, uzoq yillik xizmat davri va uni hisobga olishningxususiyatlari.


5-mavzu. Davlatpensiyalarining turlari, ularni hisoblash, tayinlash, to'lashva qayta hisoblash.
Davlat pensiyalarining turlari, yoshga doir pensiyalar, nogironlik pensiyalari, boquvchisini yo’qotganlik pensiyalari, davlat pensiyalarining hisoblashda o’rtacha oylik ish haqini aniqlash, pensiyalarini hisoblash, pensiyalarning oshirilishi, davlat pensiyalarini tayinlash, pensiyalarni to’lash va pensiyalarni qayta hichoblab chiqish.


6-mavzu. Yoshga dori pensiyalarni hisoblash va to’lash tartibi
Yoshga doir pensiya tushunchasi, yoshga doir pensiya turlari, umumiy asoslarda yoshga doir pensiyalar, imtiyozli asoslarda yoshga doir pensiyalar, ish staji to’liq bo’lmagan chog’dagi pensiyalar, muddatidan oldin yoshga doir pensiyalar, yoshga doir pensiyalarni hisoblash, tayinlash va to’lash tartibi.


7-mavzu. Nogironlik pensiyalarini hisoblash va to’lash tartibi
Nogironlik pensiyasi tushunchasi, nogironlikni belgilash mezonlari, nogironlik pensiyasi turlari, umumiy kasalliklar bo’yicha nogironlik pensiyalari, kasb kasalliklari bo’yicha nogironlik pensiyalari, mehnatda mayiblangan bo’yicha nogironlik pensiyalari, nogironlik pensiyalarini hisoblash, tayinlash va to’lash tartibi.


8-mavzu. Boquvchisini yo’qotganlik pensiyalarini hisoblash va to’lash tartibi
Boquvchisini yo’qotganlik pensiyasitushunchasi, boquvchisini yo’qotganlik pensiyasiturlari, boquvchisini yo’qotganlik pensiyasini olish huquqiga ega bo’lgan shaxslar ruyxati, boquvchisini yo’qotganlik pensiyasini tayinlash shartlari, boquvchisini yo’qotganlik pensiyasinihisoblash, qayta hisoblash, tayinlashvato’lashtartibi.


9-mavzu. Yakka tartibdagi tadbirkorlar va dehqon (fermer) xo’jaligi a’zolari pensiyalarini hisoblash va to’lash tartibi
Yakka tartibdagi tadbirkorlarning mehnat daftarchasini yuritish tartibi, tadbirkorlarning byudjetdan tashqari pensiya jamg’armasiga sug’urta badallari to’lash tartibi, yakka tartibdagi tadbirkorlarning pensiya miqdorini hisoblab chiqarish,qayta hisoblash, tayinlashvato’lashtartibi.


10-mavzu. Harbiyxizmatchilargapensiyatayinlahvato`lash
Harbiy xizmatchilarga pensiya tayinlash va to’lash, harbiy organlar ijtimoiy ta’minot huquqining subyekti sifatida, harbiy xizmatchilarga nogironlik pensiyalaritayinlash,harbiy xizmatchilarning oila a’zolariga boquvchisini yo’qotganlik pensiyalaritayinlash va to’lash tartibi.


11-mavzu. Davlat pensiya ta’minotida davlat dasturlari asosida ijtimoiy siyosatni amalga oshirish
Pensiya ta’minoti borasidagi davlat siyosatining mazmuni va mohiyati, amalga oshirishning ustuvor yo’nalishlari. Kuchli ijtimoiy siyosatni amalga oshirish yo’nalishlari tarkibida pensiya ta’minotining tutgan o’rni. Davlatning fuqarolarni ijtimoiy himoyalashdagi ijtimoiy siyosati. Davlat pensiya tizimining ijtimoiy funksiyalari.


12-mavzu. Davlatpensiyata’minotininghuquqiy-institutsionalasoslari
Davlat pensiya ta’minotining huquqiy-institutsional asoslari. “Fuqarolarning davlat pensiya ta’minoti to’g’risida”gi Qonuni, mazmuni, tarkibi va ahamiyati. “Fuqarolarning jamg’arib boriladigan pensiya ta’minoti to’g’risida”gi Qonuni, mazmuni va ahamiyati. Pensiya ta’minoti xavfsizligi va nazoratining belgilovchi qonuniy-huquqiy xujjatlar tartibi.


13-mavzu. Davlatpensiyata’minotiniboshqarishidoralariningvazifalarivamajburiyatlari
Pensiyata’minotiniboshqaruvidoralarifunksiyalarini tashkil qilish to’g’risida tushuncha. Boshqarishning vazifalari. Boshqarishning obyektlari va subyektlari. Davlat pensiya ta’minotini boshqarish idoralari va ularning bo’g’inlari. Boshqarish idoralarining boshqaruv va nazorat qilish funksiyalari. Boshqaruv idoralarining huquq va majburiyatlari.


14-mavzu. Davlat pensiya ta’minotini moliyalashtirish jarayonini barqarorligini ta’minlash omillari
Pensiya jamg’armasi daromadlari, mablag’ bilan ta’minlash, tarkibi, tuzilishi, pensiya jamg’armasi mablag’larini shakllantirish, pensiya jamg’armasiga majburiy to’lovlar, majburiy ajratmalar stavkalari, pensiya jamg’armasi xarajatlari, tarkibi va tuzilishi, islohotlarning hozirgi bosqichida Pensiya jamg’armasi xarajatlarini optimallashtirish, pensiya ta’minotini moliyaviy barqarorligini ta’minlash amaliyotini takomillashtirish.


15-mavzu. O’zbekiston Respublikasi Moliya vazirligi huzuridagi byudjetdan tashqari Pensiya jamg’armasining faoliyati
Byudjetdantashqaripensiyajamg’armasiningmohiyati va zarurligi. Byudjetdan tashqari Pensiya jamg’armasining tarkibiy tuzilishi. Pensiya jamg’armasining vazifalari. Pensiya jamg’armasining daromadlari tarkibi va shakllanish mexanizmi. Pensiya jamg’armasi xarajatlari tarkibi. Iqtisodiyotni modernizasiyalash sharoitida Pensiya jamg’armasi xarajatlarini hajmi va tarkibini optimallashtirish. Pensiya jamg’armasining moliya bozoridagi ishtirokini faollashtirish yo’nalishlari.


16-mavzu. Jamg’arib boriladigan pensiya ta’minoti tizimi tavsifi
O’zbekistonda jamg’arib boriladigan pensiya ta’minotini holati, ishtirokchilar soni, daromadlar tarkibi va ularni joylashtirish yo’nalishlari. O’zbekistonda jamg’arib boriladigan pensiya ta’minotini rivojlanish tendensiyalari. Mamlakatimizda jamg’arib boriladigan pensiya ta’minotini rivojlantirishdagi muammolar. O’zbekistonda jamg’arib boriladigan pensiya tizimida investision faollikni oshirish yo’nalishlari.


17-mavzu. Xorijiy davlatlarda pensiya ta’minotini boshqarish uslublari
Xorijiy davlatlarda ijtimoiy siyosat yo’nalishlari. Xorijiy davlatlarda ijtimoiy ta’minotni amalga oshirishga mas’ul institutlar. Xorijiy davlatlarda pensiya tizimlarini boshqarish uslublari tavsifi. MDH davlatlari pensiya ta’minoti tizimlari. Yevropa ittifoqi mamlakatlarida pensiya tizimining xususiyatlari. Xorijiy davlatlarda pensiya tizimlarini boshqarishning o’ziga xos xususiyatlari. Xorijiy davlatlarda pensiya tizimi islohotlarining ustuvor yo’nalishlari. Xorijiy davlatlarda pensiya tizimi huquqiy-institusional asoslari va ularni takomillashtirish istiqbollari.


18-mavzu. O’zbekiston Respublikasida pensiya ta’minoti tizimini boshqarishni takomillashtirish istiqbollari
O’zbekistonRespublikasida pensiya ta’minotining tashkiliy-huquqiy asoslarini isloh qilishning zarurligi. Pensiya ta’minotini boshqarish idoralar faoliyatini takomillashtirish. Pensiya ta’minoti moliyaviy manbalarini mustahkamlash va ularning barqarorligini ta’minlash talablari. Mablag’lardan maqsadli foydalanish ustidan nazoratni samarali tashkil qilish. O’zbekiston Respublikasida davlat pensiya ta’minoti isloh etish konsepsiyasi loyihasi va uni amalga oshirish.


19-mavzu. Fuqarolarga tayinlanadigan va to'lanadigan nafaqalar.
Nafaqalar tushunchasi, ularning umumiy tasnifi va ijtimoiy ta'minot huquqida tutgan o'rni. Davlat ijtimoiy sug'urtasi bo'yicha nafaqalarni tayinlash va to'lash. Vaqtincha mehnatga qobiliyatsizlik nafaqasi. Bola tug'ilganda beriladigan nafaqa (suyunchi puli). Dafn etish marosimi uchun beriladigan nafaqa. Budjet hisobidan to'lanadigan ijtimoiy nafaqalar va ularning turlari


20-mavzu. Pensiya jamg’armasi hisobidan to’lanadigan nafaqalar
Davlat ijtimoiy sug'urtasi bo'yicha nafaqalarni tayinlash va to'lash. Vaqtincha mehnatga qobiliyatsizlik nafaqasi. Bola tug'ilganda beriladigan nafaqa (suyunchi puli). Dafn etish marosimi uchun beriladigan nafaqa.


Seminarmashg’ulotlar


Seminarmashg’ulotlarnitashkiletishbo’yichakafedraprofessor-o’qituvchilaritomonidanko’rsatmavatavsiyalarishlabchiqiladi. Ma’ruzamashg’ulotlaridaolganbilimvako’nikmalarnimustahkamlaydilarhamdayanadaboyitadilar. Bungajamoabo’libmashqqilishyo’libilanvamustaqilishlashyo’libilanerishiladi. Mustaqilishlashdadarsliklarni, o’quvqo’llanmalarni, uslubiyqo’llanmalarni, tarqatmavako’rgazmaliashyolarniahamiyatikattadir.


Seminarmavzulari


1-mavzu. Davlat pensiya ta’minoti fanining predmeti, maqsadi va vazifalari.
O’zbekistonRespublikasiprezidentining2017-2021 yillarda O’zbekiston Respublikasini rivojlantirishning beshta ustuvor yo’nalishi bo’yicha harakatlar strategiyasida davlat pensiya ta’minotini isloh etish to’g’risida hamda O’zbekistonning 2030 yilga qadar rivojlangan mamlakatlar qotoriga kiritish strategik dasturini amalga oshirishning ustuvor yo’nalishlaridan biri bo’lgan aholi turmush darajasini oshirish,ularning hayot darajasi va sifatini oshirish uchun qulay tashkiliy-huquqiy shart-sharoitlar yaratishga qaratilgan qonunchilik asoslarini yanada takomillashtirish, pensiya ta’minoti va aholining ijtimoiy himoya tizimini takomillashtirish, yoshi ulug’ insonlarga sifatli davlat xizmatlari ko’rsatishning tizimini shakllantirish vazifalaridan kelib chiqib “Davlat pensiya ta’minoti” fanining ixtisoslik fanlar tizimidagi o’rni va ahamiyati. Fanning predmeti, mazmuni, tarkibiy tuzilishi va vazifalari. Fanning boshqa fanlar bilan bog’liqligi. Aholini moliyaviy savodxonligini oshirishda davlat pensiya ta’minoti fanini ahamiyati. Ushbu fanni davlat pensiya ta’minoti tizimini rivojlantirishda tutgan o’rni.


2-mavzu. Davlatpensiyata’minotifaniningmohiyativazarurligi.
Davlatpensiyata’minoti– ijtimoiy ta’minot tizimining tarkibiy qismi sifatida. Davlat pensiya ta’minoti tizimining ijtimoiy-iqtisodiy mohiyati, zarurligi va vazifalari. Davlat pensiya ta’minoti tizimi – davlatning muhim ijtimoiy instituti sifatia. Jahonda pensiya ta’minoti tizimining kelib chiqish sabablari, vazifalari.


3-mavzu. Davlatpensiya ta’minotiningshakllanishvarivojlanishbosqichlari
Insoniyat taraqqiyotida pensiya tizimlarini kelib chiqish tarixi. XX asrda takomillashgan pensiya va ijtimoiy ta’minot tizimlarining qaror topishi va shakllanishi. Rejali iqtisodiyot sharoitida pensiya va yoppasiga ijtimoiy ta’minoti tizimining xususiyatlari. O’zbekistonda ijtimoiy ta’minoti tizimining shakllanishi shart sharoitlari, omillari va rivojlanish bosqichlari. Aholini ijtimoiy ta’minot tizimining xavfsizligi va nazorati. Bozor munosabatlari sharoitida davlat pensiya ta’minotini transformasiyalashuvi.


4-mavzu. Mehnat staji va uzoq yillik xizmat davri
Mehnat staji tushunchasi, mehnat daftarchasini yuritish tartibi, mehnat stajini tasdiqlovchi xujjatlar, mehnat staji turlari va ahamiyati, mexnat stajini hisoblash va tasdiqlash tartibi, mavsumiy ishlarda band bo’lgan xodimlarning mehnat stajini hisoblash tartibi, ijodiy xodimlar stajini tasdiqlash tartibi, yakka tartibdagi tadbirkorlarning mehnat stajini tasdiqlash tartibi, uzoq yillik xizmat davri va uni hisobga olishningxususiyatlari.


5-mavzu. Davlatpensiyalarining turlari, ularni hisoblash, tayinlash, to'lashva qayta hisoblash.
Davlat pensiyalarining turlari, yoshga doir pensiyalar, nogironlik pensiyalari, boquvchisini yo’qotganlik pensiyalari, davlat pensiyalarining hisoblashda o’rtacha oylik ish haqini aniqlash, pensiyalarini hisoblash, pensiyalarning oshirilishi, davlat pensiyalarini tayinlash, pensiyalarni to’lash va pensiyalarni qayta hichoblab chiqish.


6-mavzu. Yoshga dori pensiyalarni hisoblash va to’lash tartibi
Yoshga doir pensiya tushunchasi, yoshga doir pensiya turlari, umumiy asoslarda yoshga doir pensiyalar, imtiyozli asoslarda yoshga doir pensiyalar, ish staji to’liq bo’lmagan chog’dagi pensiyalar, muddatidan oldin yoshga doir pensiyalar, yoshga doir pensiyalarni hisoblash, tayinlash va to’lash tartibi.


7-mavzu. Nogironlik pensiyalarini hisoblash va to’lash tartibi
Nogironlik pensiyasi tushunchasi, nogironlikni belgilash mezonlari, nogironlik pensiyasi turlari, umumiy kasalliklar bo’yicha nogironlik pensiyalari, kasb kasalliklari bo’yicha nogironlik pensiyalari, mehnatda mayiblangan bo’yicha nogironlik pensiyalari, nogironlik pensiyalarini hisoblash, tayinlash va to’lash tartibi.


8-mavzu. Boquvchisini yo’qotganlik pensiyalarini hisoblash va to’lash tartibi
Boquvchisini yo’qotganlik pensiyasitushunchasi, boquvchisini yo’qotganlik pensiyasiturlari, boquvchisini yo’qotganlik pensiyasini olish huquqiga ega bo’lgan shaxslar ruyxati, boquvchisini yo’qotganlik pensiyasini tayinlash shartlari, boquvchisini yo’qotganlik pensiyasinihisoblash, qayta hisoblash, tayinlashvato’lashtartibi.


9-mavzu. Yakka tartibdagi tadbirkorlar va dehqon (fermer) xo’jaligi a’zolari pensiyalarini hisoblash va to’lash tartibi
Yakka tartibdagi tadbirkorlarning mehnat daftarchasini yuritish tartibi, tadbirkorlarning byudjetdan tashqari pensiya jamg’armasiga sug’urta badallari to’lash tartibi, yakka tartibdagi tadbirkorlarning pensiya miqdorini hisoblab chiqarish,qayta hisoblash, tayinlashvato’lashtartibi.


10-mavzu. Harbiyxizmatchilargapensiyatayinlahvato`lash
Harbiy xizmatchilarga pensiya tayinlash va to’lash, harbiy organlar ijtimoiy ta’minot huquqining subyekti sifatida, harbiy xizmatchilarga nogironlik pensiyalaritayinlash,harbiy xizmatchilarning oila a’zolariga boquvchisini yo’qotganlik pensiyalaritayinlash va to’lash tartibi.


11-mavzu. Davlat pensiya ta’minotida davlat dasturlari asosida ijtimoiy siyosatni amalga oshirish
Pensiya ta’minoti borasidagi davlat siyosatining mazmuni va mohiyati, amalga oshirishning ustuvor yo’nalishlari. Kuchli ijtimoiy siyosatni amalga oshirish yo’nalishlari tarkibida pensiya ta’minotining tutgan o’rni. Davlatning fuqarolarni ijtimoiy himoyalashdagi ijtimoiy siyosati. Davlat pensiya tizimining ijtimoiy funksiyalari.


12-mavzu. Davlatpensiyata’minotininghuquqiy-institutsionalasoslari
Davlat pensiya ta’minotining huquqiy-institutsional asoslari. “Fuqarolarning davlat pensiya ta’minoti to’g’risida”gi Qonuni, mazmuni, tarkibi va ahamiyati. “Fuqarolarning jamg’arib boriladigan pensiya ta’minoti to’g’risida”gi Qonuni, mazmuni va ahamiyati. Pensiya ta’minoti xavfsizligi va nazoratining belgilovchi qonuniy-huquqiy xujjatlar tartibi.


13-mavzu. Davlatpensiyata’minotiniboshqarishidoralariningvazifalarivamajburiyatlari
Pensiyata’minotiniboshqaruvidoralarifunksiyalarini tashkil qilish to’g’risida tushuncha. Boshqarishning vazifalari. Boshqarishning obyektlari va subyektlari. Davlat pensiya ta’minotini boshqarish idoralari va ularning bo’g’inlari. Boshqarish idoralarining boshqaruv va nazorat qilish funksiyalari. Boshqaruv idoralarining huquq va majburiyatlari.


14-mavzu. Davlat pensiya ta’minotini moliyalashtirish jarayonini barqarorligini ta’minlash omillari
Pensiya jamg’armasi daromadlari, mablag’ bilan ta’minlash, tarkibi, tuzilishi, pensiya jamg’armasi mablag’larini shakllantirish, pensiya jamg’armasiga majburiy to’lovlar, majburiy ajratmalar stavkalari, pensiya jamg’armasi xarajatlari, tarkibi va tuzilishi, islohotlarning hozirgi bosqichida Pensiya jamg’armasi xarajatlarini optimallashtirish, pensiya ta’minotini moliyaviy barqarorligini ta’minlash amaliyotini takomillashtirish.


15-mavzu. O’zbekiston Respublikasi Moliya vazirligi huzuridagi byudjetdan tashqari Pensiya jamg’armasining faoliyati
Byudjetdantashqaripensiyajamg’armasiningmohiyati va zarurligi. Byudjetdan tashqari Pensiya jamg’armasining tarkibiy tuzilishi. Pensiya jamg’armasining vazifalari. Pensiya jamg’armasining daromadlari tarkibi va shakllanish mexanizmi. Pensiya jamg’armasi xarajatlari tarkibi. Iqtisodiyotni modernizasiyalash sharoitida Pensiya jamg’armasi xarajatlarini hajmi va tarkibini optimallashtirish. Pensiya jamg’armasining moliya bozoridagi ishtirokini faollashtirish yo’nalishlari.


16-mavzu. Jamg’arib boriladigan pensiya ta’minoti tizimi tavsifi
O’zbekistonda jamg’arib boriladigan pensiya ta’minotini holati, ishtirokchilar soni, daromadlar tarkibi va ularni joylashtirish yo’nalishlari. O’zbekistonda jamg’arib boriladigan pensiya ta’minotini rivojlanish tendensiyalari. Mamlakatimizda jamg’arib boriladigan pensiya ta’minotini rivojlantirishdagi muammolar. O’zbekistonda jamg’arib boriladigan pensiya tizimida investision faollikni oshirish yo’nalishlari.


17-mavzu. Xorijiy davlatlarda pensiya ta’minotini boshqarish uslublari
Xorijiy davlatlarda ijtimoiy siyosat yo’nalishlari. Xorijiy davlatlarda ijtimoiy ta’minotni amalga oshirishga mas’ul institutlar. Xorijiy davlatlarda pensiya tizimlarini boshqarish uslublari tavsifi. MDH davlatlari pensiya ta’minoti tizimlari. Yevropa ittifoqi mamlakatlarida pensiya tizimining xususiyatlari. Xorijiy davlatlarda pensiya tizimlarini boshqarishning o’ziga xos xususiyatlari. Xorijiy davlatlarda pensiya tizimi islohotlarining ustuvor yo’nalishlari. Xorijiy davlatlarda pensiya tizimi huquqiy-institusional asoslari va ularni takomillashtirish istiqbollari.


18-mavzu. O’zbekiston Respublikasida pensiya ta’minoti tizimini boshqarishni takomillashtirish istiqbollari
O’zbekistonRespublikasida pensiya ta’minotining tashkiliy-huquqiy asoslarini isloh qilishning zarurligi. Pensiya ta’minotini boshqarish idoralar faoliyatini takomillashtirish. Pensiya ta’minoti moliyaviy manbalarini mustahkamlash va ularning barqarorligini ta’minlash talablari. Mablag’lardan maqsadli foydalanish ustidan nazoratni samarali tashkil qilish. O’zbekiston Respublikasida davlat pensiya ta’minoti isloh etish konsepsiyasi loyihasi va uni amalga oshirish.


19-mavzu. Fuqarolarga tayinlanadigan va to'lanadigan nafaqalar.
Nafaqalar tushunchasi, ularning umumiy tasnifi va ijtimoiy ta'minot huquqida tutgan o'rni. Davlat ijtimoiy sug'urtasi bo'yicha nafaqalarni tayinlash va to'lash. Vaqtincha mehnatga qobiliyatsizlik nafaqasi. Bola tug'ilganda beriladigan nafaqa (suyunchi puli). Dafn etish marosimi uchun beriladigan nafaqa. Budjet hisobidan to'lanadigan ijtimoiy nafaqalar va ularning turlari


20-mavzu. Pensiya jamg’armasi hisobidan to’lanadigan nafaqalar
Davlat ijtimoiy sug'urtasi bo'yicha nafaqalarni tayinlash va to'lash. Vaqtincha mehnatga qobiliyatsizlik nafaqasi. Bola tug'ilganda beriladigan nafaqa (suyunchi puli). Dafn etish marosimi uchun beriladigan nafaqa.

Mustaqil ta’lim tashkil etishning shakli va mazmuni.

“Davlat pensiya ta’minoti” fani bo’yicha talabaning mustaqil ta’limi shu fanni o’rganish jarayonining tarkibiy qismi bo’lib, uslubiy va axborot resurslari bilan to’la ta’minlangan.

Talabalar auditoriya mashg’ulotlarida profyessor-o’qituvchilarning ma’ruzasini tinglaydilar, savol va javobga ishtrok etadilar. Auditoriyadan tashqarida talaba darslarga tayyorlanadi, adabiyotlarni konspyekt qiladi, uy vazifa sifatida berilgan topshiriqni bajaradi. Bundan tashqari ayrim mavzularni kengroq o’rganish maqsadida qo’shimcha adabiyotlarni o’qib referatlar tayyorlaydi hamda mavzu bo’yicha testlar yechadi. Mustaqil ta’lim natijalari reyting tizimi asosida baholanadi.
Uyga vazifalarni bajarish, qo’shimcha darslik va adabiyotlardan yangi bilimlarni mustaqil o’rganish, kerakli ma’lumotlarni izlash va ularni topish yo’llarini aniqlash, internet tarmoqlaridan foydalanib ma’lumotlar to’plash va ilmiy izlanishlar olib borish, ilmiy to’garak doirasida yoki mustaqil ravishda ilmiy manbalardan foydalanib ilmiy maqola va ma’ruzalar tayyorlash kabilar talabalarning darsda olgan bilimlarini chuqurlashtiradi, ularning mustaqil fikrlash va ijodiy qobiliyatini rivojlantiradi. Shuning uchun ham mustaqil ta’limsiz o’quv faoliyati samarali bo’lishi mumkin emas.
Uy vazifalarini tyekshirish va baholash amaliy mashg’ulot olib boruvchi o’qituvchi tomonidan, konspyektlarni va mavzuni o’zlashtirish darajasinityekshirish va baholash esa ma’ruza darslarini olib boruvchi o’qituvchi tomonidan har darsda amalga oshiriladi. “Pensiya ishi ” fanidan mustaqil ish majmuasi fanning barcha mavzularini qamrab olgan va quyidagi 10 ta katta mavzu ko’rinishida shakllantirilgan.


Mustaqilishmavzulari

1. 
   Davlatpensiyata’minotifaniningpredmeti, maqsadivavazifalari
   
2. 
   Davlatpensiyata’minotifaniningmohiyativazarurligi
   
3. 
   Davlatpensiya ta’minotiningshakllanishvarivojlanishbosqichlari
   
4. 
   Mehnatstajivauzoqyillikxizmatdavri
   
5. 
   Davlatpensiyalarining turlari, ularni hisoblash, tayinlash, to'lashva qayta hisoblash.
   
6. 
   Yoshga dori pensiyalarni hisoblash va to’lash tartibi
   
7. 
   Nogironlik pensiyalarini hisoblash va to’lash tartibi
   
8. 
   Boquvchisini yo’qotganlik pensiyalarini hisoblash va to’lash tartibi
   
9. 
   Yakkatartibdagitadbirkorlarvadehqon (fermer) xo’jaligia’zolaripensiyalarini hisoblash va to’lash tartibi
   
10. 
    Harbiyxizmatchilargapensiyatayinlahvato`lash
    
11. 
    Davlatpensiyata’minotidadavlatdasturlariasosidaijtimoiysiyosatniamalgaoshirish
    
12. 
    Davlatpensiyata’minotininghuquqiy-institutsionalasoslari
    
13. 
    Davlatpensiyata’minotinimoliyalashtirishjarayoninibarqarorliginita’minlashomillari
    
14. 
    O’zbekistonRespublikasiMoliyavazirligihuzuridagibyudjetdantashqariPensiyajamg’armasiningfaoliyati
    
15. 
    Davlatpensiyata’minotiniboshqarishidoralariningvazifalarivamajburiyatlari
    
16. 
    Jamg’aribboriladiganpensiyata’minotitizimitavsifi
    
17. 
    Xorijiydavlatlardapensiyata’minotiniboshqarishuslublari
    
18. 
    Pensiya jamg’armasi hisobidan to’lanadigan nafaqalar
    
19. 
    Fuqarolarga tayinlanadigan va to'lanadigan nafaqalar.
    
20. 
    O’zbekistonRespublikasidapensiyata’minotitiziminiboshqarishnitakomillashtirishistiqbollari
    
21. 
    Pensiyalarnivaishhaqinihisoblabchiqarishtartibi
    
22. 
    Pensiyalartayinlash
    
23. 
    Pensiyalarniqaytahisoblash
    
24. 
    Pensiyalarto’lash
    
25. 
    Nodavlat pensiya ta'minoti tushunchasi va uning subyektlari
    
26. 
    Mehnat staji va fuqarolar ijtimoiy ta’minot huquqlarining amalga oshirilishida uning ahamiyati
    

Tavsiyaetilganadabiyotlarro’yxati.
Asosiyadabiyotlar

1. 
   A.Xaitov, M.Ziyadullayev. O’zbekistonda pensiya ta’minotivaxorijtajribasi. Toshkent, “Adolat”, 2009 y.
   
2. 
   Yu.Tursunov. O’zbekistonRespublikasiningijtimoiyta’minothuquqi. Toshkent, “Voris-nashriyot”, 2012 y.
   
3. 
   Sh.Allayarov, D.Toshmuxamedova. Davlatpensiyata’minoti. Toshkent, “Iqtisod-moliya”, 2015 y.
   
4. 
   G.Kasimova, A.Botirov. Jamg’aribboriladiganpensiyata’minoti. Toshkent, “Tamaddun”, 2015 y.
   
5. 
   A.V.Vaxabov, N.M.Majidov. Jamg’aribboriladiganpensiyajamg’armasiningO’zbekistondainvesitisiyasiyosatiniamalgaoshirishdagiroli. Monografiya. Toshkent, “Universitet”, 2017 y. 127 b.
   
6. 
   B.S.Mamatov. Pensiyajamg’armasifaoliyati. O’quvqo’llanma. Toshkent, “Barkamolfayzmedia”, 2017 y. 280 b.
   
7. 
   A.V.Vaxabov, Sh.X.Xajibakiyev, B.B.Baxtiyorov, J.N.Fayzullayev, Sh.R.Raxmanov, D.Sh.Odinayev. Pensiyatiziminirivojlantirishningxorijtajribasi. Toshkent, “Iqtisod-moliya”, 2018 y.
   

Qo’shimchaadabiyotlar

8. 
   Sh.M.Mirziyoyev, O’zbekiston Respublikasi Prezidenti Shavkat Mirziyoyevning Oliy Majlisga Murojatnomasi. –Toshkent: “O’zbekiston” NMIU, 2018. -80 b.
   
9. 
   Sh.M.Mirziyoyev, Konstitusiya – erkin va farovon hayotimiz, mamlakatimizni yanada taraqqiy ettirishning mustahkam poydevoridir. –Toshkent: “o’zbekiston” NMIU. 2018. -64 b.
   
10. 
    Sh.M.Mirziyoyev, “Qonun ustuvorligi va inson manfaatlarini ta’minlash – yurt taraqqiyoti va xalq farovonligining garovi”. Toshkent: “O’zbekiston”, 2017. -48 b.
    
11. 
    Sh.M.Mirziyoyev, Buyuk kelajagimizni mard va olijanob xalqimiz bilan birga quramiz. -Toshkent:, “O’zbekiston”, 2017, -488 b.
    
12. 
    Sh.M.Mirziyoyev, Tanqidiy tahlil, qat’iy tartib intizom va shaxsiy javobgarlik – har bir rahbar faoliyatining kundalik qoidasi bo’lishi kerak. Mamlakatimizni 2016 yilda ijtimoiy-iqtisodiy rivojlantirishning asosiy yakunlari va 2017 yilga mo’ljallangan iqtisodiy dasturning eng muhim ustuvor yo’nalishlariga bag’ishlangan vazirlar Mahkamasining kengaytirilgan majlisidagi ma’ruza, 2017 yil 14 yanvar. –Toshkent:, “o’zbekiston”, 2017. -104 b.
    
13. 
    “Pensiya tizimining moliyaviy barqarorligini ta’minlash va samaradorligini oshirish” mavzusidagi O’zbekiston Milliy universitetining 100 yilligiga bag’ishlangan respublika ilmiy-amaliy konferensiya materiallari to’plami. –Toshkent:, “Universitet” 2017, 203 b.
    
14. 
    “O’zbekiston Respublikasida pensiya ta’minoti tizimining dolzarb muammolari” mavzusida vazirlik miqyosidagi ilmiy-amaliy anjuman: tezislar to’plami. –Toshkent, “Iqtisod-Moliya”, 2017, -432 b.
    
15. 
    “Pensiya tizimini moliyalashtirish: xorij tajribasi va uni takomillashtirish istiqbollari” mavzusidagi respublika ilmiy-amaliy konferensiya materiallari to’plami. –Toshkent:, “Universitet” 2016, 220 b.
    
16. 
    “Pensiya ta’minoti tizimining rivojlantirish istiqbollari” mavzusidagi respublika ilmiy-amaliy konferensiya materiallari to’plami. –Toshkent:, “Universitet” 2014, 272 b.
    
17. 
    B.Umurzakov, R.Dalimov. Iqtisod va moliya. Ilmiy-amaliy jurnal. 2010 yil. 2-son, 49-61 b.
    
18. 
    M.A.Usmonova. O’zbekistonda ijtimoiy himoya: fuqarolik huquqiy jihatlari. Monografiya. –T.: TDYuI, 2005, 198 b.
    
19. 
    M.A.Usmanova, A.A.Inoyatov, G.K.Sarimsakova, G.Murodova. O’zbekiston Pespublikasining ijtimoiy ta’minot huquqi. Darslik. –T.: TDYuI, 2005, -302 b.
    
20. 
    M.A.Usmanova, Y.Tursunov. Ijtimoiy ta’minot huquqi. O’quv qo’llanma. –T.: “Moliya”, 2004, -190 b.
    
21. 
    I.Tursunov, Z.Shoyimxonov. Ijtimoiy ta’minot huquqi. Darslik. -T.: TDYuI. 2003, -230 b.
    
22. 
    Jamg’arib boriladigan pensiya ta’minoti – aholi farovonligi yo’lidagi islohotlarni yorqin ifodasi // Xalq so’zi. 2015 yil 23 iyun. 3-b.
    
23. 
    O'zbekiston Respublikasining Konstitutsiyasi.-T: «O'zbekiston», 2010.
    
24. 
    O'zbekiston Respublikasining «Fuqarolarning davlat pensiya ta'minoti to'g'risida»gi qonuni.
    
25. 
    «Fuqarolar sog'lig'ini saqlash to'g'risida»gi O'zbekiston Respub­likasining 29.08.1996-yildagi 265-l-son Qonuni bilan tasdiqlangan. // O'zbekiston Respublikasi Oliy Majlis Axborotnomasi. 1999, 5-son, 124-modda; 2001, 5-son, 89-modda.
    
26. 
    O'zbekiston Respublikasining «Nogironlarni ijtimoiy himoya qilish to'g'risida»gi Qonuni (Yangi tahrirda). 2008-yil 11-iyul.
    
27. 
    O'zbekiston Respublikasining «Fuqarolarning jamg'arib boriladigan pensiya ta'minoti to'g'risida«gi Qonuni.
    
28. 
    O'zbekiston Respublikasining «Homiylik to'g'risida»gi qonuni. Bu qonun 2007-yil 2-mayda qabul qilingan
    
29. 
    Ish beruvchining fuqarolik javobgarligini majburiy sug'urta qilish to'g'risida»gi O'zbekiston Respublikasining 2009-yil 16~apreldagi qonuni.
    
30. 
    O'zbekiston Respublikasi Prezidentining 2009-yil 30-dekabrdagi PF-4161-sonli «Fuqarolarning pensiya ta'minoti tizimini yanada takomillashtirish chora-tadbirlari to'g'risida»gi Farmoni.
    
31. 
    O'zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining 1994-yil 11-maydagi «Fuqarolarning davlat pensiya ta'minoti to'g'risida» O'zbekiston Respublikasining Qonunini ro'yobga chiqarish uchun zarur bo'lgan normativ hujjatlarni tasdiqlash haqida»gi 249-sonli Qarori.
    
32. 
    O'zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining «O'zbekiston Respublikasi Prezidentining «Aholi bandligini oshirish hamda mehnat va aholini ijtimoiy muhofaza qilish organlari faoliyatini takomillashtirish chora-tadbirlari to'g'risida» 2007-yil 6-apreldagi PQ-616-son qarorini amalga oshirish chora-tadbirlari haqida»gi 2007-yil 8-maydagi 95-son Qarori.
    
33. 
    O'zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining 1994-yil 24-avgustdagi 434-son qarori bilan tasdiqlangan «Kam ta'minlangan oilalarni hisobga olish, ularga moddiy yordam tayinlash va to'lash tartibi to'g'risida»gi Nizom. QT. 1994, 8-son.
    
34. 
    O'zbekiston Respublikasining «Fuqarolarning o'zini o'zi boshqarish organlari to'g'risida»gi Qonuni. O'zbekiston Respublikasi Oliy Majlisi Axborotnomasi. 1999, 5-son, 110-modda.
    
35. 
    O'zbekiston Respublikasi Prezidentining 1996-yil 10-dekabrdagi «Bolali oilalarni davlat tomonidan qo’llab-quvvatlashni yanada kuchaytirish to'g'risida» 1657-son Farmoni. O'zbekiston Respublikasi QT. 1997-yil, 1-son.
    
36. 
    O'zbekiston Respublikasi Prezidentining 1999-yil 13-yanvardagi «Aholini aniq yo'naltirilgan ijtimoiy madad bilan ta'minlashda fuqarolarning o'zini o'zi boshqarish organlari rolini oshirish to'g'risida»gi Farmoni. QT. 1999, 1-son.
    
37. 
    O'zbekiston Respublikasi Prezidentining 2002-yil 25-yanvardagi «Aholining ijtimoiy himoyaga muhtoj qatlamlarini aniq yo'naltirilgan tarzda qo’llab quvvatlashni kuchaytirish to'g'risida»gi 3017-son Farmoni. O'zbekiston Respublikasi qonun hujjatlari to'plami. 2002, 2-son, 15-modda.
    
38. 
    O'zbekiston Respublikasi Prezidentining 1991-yil 27-maydagi «O'zgalar parvarishiga muhtoj yolg'iz pensionerlarni ijtimoiy himoyalash yuzasidan qo'shimcha chora-tadbirlar to'g'risida»gi 212-son Farmoni. O'zbekiston Respublikasi Oliy Kengash Axborotnomasi. 1991, 7-son, 134-modda.
    
39. 
    O'zbekiston Respublikasi Prezidentining 1996-yil 10-dekabrdagi «Bolali oilalarni davlat tomonidan qo’llab-quvvatlashni yanada kuchaytirish to'g'risida»gi 1657-son Farmoni. O'zbekiston Respub­likasi QT. 1997, 1-son.
    
40. 
    O'zbekiston Respublikasi Prezidentining 1999-yil 13-yanvar­dagi «Aholini aniq yo'naltirilgan ijtimoiy madad bilan ta'minlash­da fuqarolarning o'zini o'zi boshqarish organlari rolini oshirish to'g'risida»gi Farmoni. QT. 1999, 1-son.
    
41. 
    O'zbekiston Respublikasi Prezidentining 2002-yil 30-maydagi «Yadro poligonlarida va boshqa yadroviy radiatsiya obyektlarida harbiy xizmatni o'tagan pensiya yoshidagi shaxslarni ijtimoiy qo’llab-quvvatlash to'g'risida»gi 1657-son Farmoni. QT. 2002, 4-5-sonlar.
    
42. 
    O'zbekiston Respublikasi Prezidentining 2003-yil 27-martdagi «2003-yilning 1-aprelidan boshlab uy-joy-kommunal xizmatlar haqini to'lash bo'yicha beriladigan imtiyozlar o'rniga kompensatsiya pul to'lovlarini joriy etish to'g'risida»gi 3227-son Farmoni. QT. 2003, 3-4-sonlar.
    
43. 
    O'zbekiston Respublikasi Prezidentining 2005-yil 19-avgustdagi «O'zbekiston Respublikasi Qurolli Kuchlari harbiy xizrnatchilarini ijtimoiy muhofaza qilish tizimini yanada takomillashtirish chora-tadbirlari to'g'risida» Farmoni. O'zbekiston Respublikasi qonun hujjatlari to'plami. 2005, 32-33-sonlar.
    
44. 
    O'zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining 2011-yil 24-apreldagi 107-son qaror bilan tasdiqlangan «Bolalikdan nogironlarga nafaqa tayinlash va to'lash tartibi to'g'risida»gi Nizom.
    
45. 
    O'zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining 1994-yil 24-avgustdagi 434-son qarori bilan tasdiqlangan «Kam ta'minlangan oilalarni hisobga olish, ularga moddiy yordam tayinlash va to'lash tartibi to'g'risida»gi Nizom. QT. 1994, 8-son.
    
46. 
    O'zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining 2002-yil 25-yanvardagi 33-sonli qarori tasdiqlangan «Voyaga yetmagan bolalari bo'lgan oilalarga nafaqalar tayinlash va to'lash to'g'risida»gi Nizom. O'zbekiston Respublikasi qonun hujjatlari to'plami, 2002, 2-son, 22-modda.
    
47. 
    O'zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining 2002-yil 29-martdagi «O'zgalar parvarishiga muhtoj yolg'iz keksalar, pensionerlar va nogironlarga ijtimoiy yordam ko'rsatishni kuchaytirish to'g'risida»gi 106-son Qarori. O'zbekiston Respublikasi qonun hujjatlari to'plami. 2002, 5-6-sonlar, 46-modda.
    
48. 
    Mehnat va aholini ijtimoiy muhofaza qilish vaziriigining 2002-yil 1-apreldagi 21-son buyrug'i bilan tasdiqlangan «Davlat ijtimoiy sug'urtasi bo'yicha nafaqalar tayinlash va to'lash tartibi to'g'risida»gi Nizom. Adliya Vazirligidan 2002-yil 14-mayda 1136 raqam bilan ro'yxatdan o'tgan. O'zbekiston Respublikasi vazirliklari, davlat qo'mitalari va idoralarining normativ hujjatlar Axborotnomasi. 2002, 4-5-sonlar.
    
49. 
    O'zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining 2002-yil 1-maydagi 149-son qaroriga ilova: «Keksalar va mehnatga qobiliyatsiz fuqarolar, nogiron bolalar va bolalikdan nogironlarning dafn marosimi uchun bir yo'la beriladigan nafaqalar tayinlash va to'lash tartibi to'g'risida Nizom». O'zbekiston Respublikasi qonun hujjatlari to'plami. 2002, 9-son, 65-modda.
    
50. 
    O'zbekiston Respublikasi Xalq ta'limi vazirligi, Moliya vazirligi, Mehnat va aholini ijtimoiy muhofaza qilish vazirligi, Oliy va o'rta maxsus ta'lim vazirligining 2002-yil 12-oktabrdagi «To'liq davlat ta'minotidagi yetim bolalarni va ota-ona qarovisiz qolgan bolalarni pul nafaqalari hamda kiyim-bosh, poyabzal va anjomlar sotib olish uchun nafaqalar, shuningdek, trasportda yurish kartochkalari bilan ta'minlash tartibi to'g'risida Nizom». O'zbekiston Respublikasi va­zirliklari, davlat qo'mitalari va idoralarining normativ hujjatlar Axborotnomasi. 2002, 1-son.
    
51. 
    O'zbekiston Respublikasi Xalq ta'limi vazirligi, Moliya vazirligining 2002-yil 21 oktabrdagi 87, 121-son «Tarbiyalash (patronat) uchun oilalarga beriladigan yetim bolalarni kiyim-bosh, poyabzal bilan ta'minlash hamda bolani o'z tarbiyasiga olgan tutingan ota-onalarga har oylik nafaqa to'lash tartibi to'g'risida nizom». O'zbekiston Respublikasi vazirliklari, davlat qo'mitalari va idoralarining normativ hujjatlar Axborotnomasi. 2002, 1-son.
    
52. 
    O'zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining 2003-yil 2-apreldagi 173-son qarori bilan tasdiqlangan «O'zbekiston Res­publikasi ish bilan ta'minlashga ko'maklashish davlat jamg'armasi mablag'larini shakllantirish va ulardan foydalanish tartibi to'g'risida»gi Nizom. O'zbekiston Respublikasi qonun hujjatlari to'plami. 2003, 7-8-sonlari, 59-modda.
    
53. 
    Mehnat va aholini ijtimoiy muhofaza qilish vazirining 2002-yil 1-apreldagi 21-son buyrug'i bilan tasdiqlangan «Davlat ijtimoiy sug'urtasi bo'yicha nafaqalarni tayinlash va to'lash tartibi to'g'risida» Nizom. O'zbekiston Respublikasi vazirliklari, davlat qo'mitalari va idoralarining me'yoriy hujjatlari Axborotnomasi. 2002, 9-son.
    

Internet satlar

54. 
    www.gov.uz –O’zbekiston Respublikasi Hukumatining portali
    
55. 
    www.mf.uz –O’zbekiston Respublikasi Moliya vazirligi sayti
    
56. 
    www.stat.uz –O’zbekiston Respublikasi Davlat Statistika qo’mitasi sayti
    
57. 
    www.soliq.uz –O’zbekiston Respublikasi Davlat Soliq qo’mitasi sayti
    
58. 
    www.pfru.uz –O’zbekiston Respublikasi byudjetdan tashqari Pensiya fondi
    
59. 
    www.pfrf.ru
    
60. 
    www.lex.uz
    

O’ZBEKISTON RESPUBLIKASI
OLIY VA O’RTA MAXSUS TA’LIM VAZIRLIGI
SAMARQAND DAVLAT UNIVERSITETI