O’zbеkiston rеspublikasi oliy va o’rta maxsus ta'lim vazirligi samarqand davlat universiteti Pedagogika fakultеti Boshlang`ich ta'lim metodikasi kafеdrasi

2. 1. Kesmaning uzunligi.
Mavzuni o’rganish masalalari:
Kesmaning uzunligi haqida tasavvurlarni shakllantirish.
O’quvchilarni uzunlik birliklari, ular o'rtasidagi munosabatlar bilan tanishtirish. Bir nomda ifodalangan uzunlik o’lchovlarini boshqa nomda ifodalangan birliklariga o'tkazish malakalarini shakllantirish.
O’lchash malakalarini shakllantirish (chizg’ich bilan o'lchash malakasi).
2 xil nomli birliklarda ifodalangan uzunliklari qo'shish va ayirish hamda songa ko’paytirish va bo’lish ko’nikmasini shakllantirish.
Topshiriqlar.
108. O'qituvchi o'quvchilarni kesmaning uzunligi bilan tanishtirishda «uzunroq» va «qisqaroq» tushunchalarini qo’llab, bolaning tajribasiga tayanadi. Masalan: a) qaysi qalam uzunroq; ko'kmi yoki qizil? b) Berilgan 3 ta qog’oz tasmasidan eng kattasini tanlang.
O'quvchilarni kesmaning uzunligi bilan tanishtirishda «Matematika–1» darsligidagi qanday rasmlardan foydalanish mumkin? Ushbu rasmlarga mos topshiriqlar tuzing.
109. 1- sinf o’quvchilari kesmalarning uzunliklarini taqqoslashning qanday usullari bilan tanishadilar? Har bir taqqoslash usulida qanday ko'rgazmali qurollardan foydalanish mumkin? Har bir usulga mos topshiriqlar tuzing.
110. «Kesmaning uzunligi» mavzusini o’rganishda o'qituvchi kesmalarning uzunliklarini turli xil o'lchovlar yordamida taqqoslashni taklif qildi. Kesmalar (90 sm va 120 sm) va 30 sm, 15 sm, 7,5 smli o'lchovlar (plankalar) berildi. O'quvchilar birinchi o'lchovdan foydalanganlarida birinchi kesmada 3 marta, ikkinchi kesmada esa 4 marta foydalanishini aniqladilar. 3<4 bo'lgani uchun birinchi kesmaning uzunligi ikkinchidan qisqa.
O’qituvchi chiqqan xulosani tekshirish uchun ikkinchi o'lchovdan foydalanishni taklif qildi. Xulosa oldingiday bo’lib chiqdi. Keyin o’qituvchi kesmaning uzunligini ikkinchi o'lchov (15 sm) bilan ikkinchi kesmaning uzunligini esa birinchi o'lchov (30sm) bilan o’lchashni taklif qildi. Birinchi kesmada o’lchov 6 marta, ikkinchida esa 4 marta joylashdi.