O’zbеkiston rеspublikasi oliy va o’rta maxsus ta'lim vazirligi samarqand davlat universiteti Pedagogika fakultеti Boshlang`ich ta'lim metodikasi kafеdrasi

1.1. “O’nlik” ichida sonlarni nomerlashni o’rganish.
“1-10 sonlar” mavzusini o’rganishdan oldin o’qituvchi tayyorgarlik darslarida o’quvchilarning tasavvurlarining darajasini aniqlaydi. Ushbu davrda bolalarning tartib va miqdor son haqida tasavvurlarini aniqlashtiriladi; hisobda raqamlarning ketma-ketligi haqida bilimlari aniqlanadi; predmetlarni sanash ko’nikmasi shakllantiriladi; “katta”, “kichik”, “shuncha” tusunchalari tushuntiriladi.


Mavzuni o’rganish masalalari.
1.Tayyorgarlik davrida boshlagan ishni davom ettirish.
2.O’quvchilarga sonlarning natural qatorining hosil bo’lish prinsipini tushuntirish.
3.O’quvchilarni matematik simvolikasi bilan tanishtirish, shuningdek, “>”, “<”, “=”, “+”, “-“ belgilari bilan va ularni qo’llash imkoniyatlarini ko’rsatish.
4.Bolalarning geometrik shakllari tanib olish darajasidagi tasavvurlarini aniqlash (uchburchak, to’rtburchak, beshburchak, ko’pburchak, doira). Ularni didaktik material sifatida qo’llash.
5.Sonlarning tarkibini o’zlashtirishga doir maqsadli ish olib borish.
6.O’quvchilarni nol soni va raqami bilan tanishtirish.
Masalalarga mos ravishda mavzuni o’rganish rejasi tuziladi. Sonlarning natural qatori quyidagi tartibda o’rganiladi: 1;1,2;1,2,3; 1,2,3,4; 1,2,3,4,5; 1,2,3,4,5,6; 1,2,3,4,5,6,7; 1,2,3,4,5,6,7,8; 0; 1,2,3,4,5,6,7,8,9.10. Natural qatordagi har bir son o’zidan oldin kelgan son bilan bog’liq holda qaraladi.
Har bir yangi sonni hosil qilish “+” va “-“ belgilari yordamida yoziladi hamda ko’rsatma materialida tushuntiriladi. Bunday yondashish o’quvchilarga sonlarni natural qatorining hosil bo’lish prinsiplarini tushunib olishlariga yordam beradi va ularni “+’ va “-“ arifmetik amallarni o’rganishlariga tayyorlaydi. Berilgan konsentrda sonlarni nomerlashda o’quvchilar “qo’shish”, “ orttirish” va “ayirish”, “kamaytirish” terminlaridan foydalanadilar. 1-10 natural sonlar qatorini ko’rib chiqqandan keyin o’quvchilar nol soni va raqami bilan tanishadilar. Nol bo’sh to’plam sifatida ko’riladi va mos ravishda butun nomanfiy sonlar qatorida uning o’rni aniqlanadi: 0,1,2,3,4,5,6,7,8,9,10.