O‘zbekiston Respublikasi Oliy va O‘rta maxsus Ta’lim Vazirligi Samarqand Davlat Universiteti Raqamli texnologiyalar fakulteti 303-guruh talabasi Narzullayev Anvarning linux operatsion sistemasida adminstratorlik fanidan yozgan Mavzu

Dunyoda eng ko‘p tarqalgan distributivlar:
Red Hat va uninig bepul vorisi
Fedora Core;
Fedora (sobiq Fedora Core) - Red Hat va IBM homiyligida Fedora loyihasi
tomonidan ishlab chiqilgan va kelajakda Red Hat Enterprise Linux distributivida
qo‘llanilishi kutilayotgan xususiyatlarni o‘z ichiga olgan Linux distributivi.
Loyihaning maqsadi - Red Hat Linux ekotizimi ruhida hamjamiyat yordamida bepul
dasturiy ta'minotdan yaxlit operatsion tizim yaratish. Versiyalari har 6-8 oyda
ommaviy jadval asosida chiqariladi. Distributivning aktual versiyalari qo‘llab-
quvvatlash davrida doimiy ravishda dasturlar va kutubxonalarning yangilanishlarini,
shu jumladan Linux yadrosining yangi barqaror versiyalarini oladi. Fedora turli xil
bepul litsenziyalar ostida chiqarilgan dasturiy ta'minotni o‘z ichiga oladi va ochiq
kodli texnologiyalarning birinchi qatorida bo‘lishga intiladi. Fedorada paketlarni
boshqarish vositasi sifatida RPM (Red Hat Package Manager) va DNF (Dandified
YUM)dan foydalanadi. Fedora LibreOffice va Mozilla Firefox kabi turli xil dasturlar
bilan
birga
keladi.
Qo‘shimcha
dasturiy
ta'minot
dasturiy
ta'minot
omborlari(repozitoriy)da mavjud va ularni DNF Package Manager yordamida yoki
GNOME ilovalar markazi orqali o‘rnatish mumkin. Bundan tashqari, Fedorada
mavjud bo‘lmagan dasturlarni osongina o‘rnatish uchun tizimga qo‘shimcha omborlar

---

qo‘shilishi mumkin. 2018 yil dekabr holatiga ko‘ra Fedora quyidagi arxitekturalar
bilan mos keladi
Asosiy: ARM-hfp, x86_64 (64-bit), ARM AArch64 Muqobil variantlar: MIPS-
64el, MIPS-el, PowerPC64, PowerPC64le, RISC-V, s390x, x86 (i686 uchun 32-bit).
Open SuSE;
openSUSE (talaffuzi / ˌoʊpənˈsuːzə /) – bu GNU/Linux distributivi. U
Slackware distributiviga asoslangan edi, biroq sezilarli darajada qayta ishlangan,
shuningdek, paketlar formati, YaST konfiguratsiyasi va boshqaruv tizimi bilan oldingi
distributivdan farq qiluvchi mustaqil distributiv hisoblanadi. Vaqt o‘tishi bilan SUSE
o‘z ichiga Red Hat Linuxning ko‘p jihatlarini kiritdi (RPM tizimi va / etc / sysconfig
yordamida). Yangi versiyalarni chiqarish davri 1 yil. Versiyaning hayot tsikli (muhim
yangilanishlar chiqarilgan davr) ikki yilni tashkil qiladi. 11.2 versiyasidan boshlab
relizlar kodli nomga ega: yashil rang asosiy bezashlar rangi, bu rang distributiv
dizaynida asosiy hisoblanadi.
E’tiborga loyiq imtiyozlari:
Foydalanuvchilar uchun qulay YaST moslashtirish tizimi va Zypper paketlarni
boshqarish tizimi
Tarkibida drayverlar to‘plami mavjud
RPM va ulanadigan omborlardan foydalanish tufayli paketlarning katta tanlovi.
OBS qurish tizimi