O‘zbekiston respublikasi oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi samarqand davlat universiteti filologiya fakulteti

Ikki qismli kundalik; Mushohadali talabani tarbiyalash uchun ushbu metod muhimdir. Bunda talaba o‘qigan yangi ma’lumotlarini o‘zida mavjud bo‘lgan bilimlar bilan bog‘laydi, qiziquvchan talabalarga ushbu metod yaxshi yordam beradi. Ushbu kundalikni tutish uchun daftarning o‘rtasidan chiziq bilan vertikal tarzda ikkiga ajratib olinadi. Mazkur jarayonda Qarluq lahjasining o‘ziga xos xususiyatlari mavzusi bo‘yicha talabalar kundalikning bir tomoniga dars jaryonida uchraydigan qiziqarli jumlalar, sitatalar, mushohadaga undaydigan fikrlar yoziladi, ikkinchi tomonda esa ushbu sitata yoki fikr yuzasidan shaxsiy fikr muloxazalar yozib boriladi.
Mustaqil tarzda to‘g‘ri yozish qobiliyati.
Tinglovchilarni yozishning turli usullari bilan tanishtirib borish lozim. Masalan, plan, tezislar yoki konspekt tarzida.
Plan metodida – talaba bajarmoqchi bo‘lgan mustaqil ishining mazmunini qamrab olgan, asosiy tushunchalar planini ishlab chiqadi.
Tezis metodida – talaba mustaqil ishlayotgan mavzusidagi asosiy joylarni, asosiy g‘oyalarni va tezislarni ajratib yozib chiqadi.
Konspekt metodida material to‘liqroq, kengroq tarzda yoziladi. Bu metod asosan chuqur ilmiy, ko‘plab ilmiy atamalardan iborat bo‘lgan materiallarda foydalaniladi.
Mustaqil tarzda mantiqiy fikrlash qobiliyati;
Yozma ishga tayyorlanish bosqichida tinglovchilar o‘zlari aytmoqchi bo‘lgan fikr va g‘oyalarni aniq tasavvur qilib olishlari lozim. Bunda ularga, klaster, T-sxemalar diagrammalar va konseptual sxemalar o‘z mustaqil fikrlarini shakllantirish va tartibga solish uchun yordam beradi.
Klaster; Bunda asosiy tushuncha aniqlab olinadi va varaq o‘rtasidan katta doira ichiga olib yoziladi. Katta doiradan turli tomonga nurlar yordamida kichik doiralar chizilib, asosiy tushunchaga hamrox tushunchalar yoziladi.
Mazkur metodda katta doiraga O‘zbek tili yozilib, qolgan kichik doiralarga uning lahjalari yoziladi. Har bir lahjadan yana kichik doirachalar ajratib yoziladi. Ularga har birining o‘ziga xos xususiyatlari yoziladi.