O‘zbekiston respublikasi oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi samarqand davlat universiteti filologiya fakulteti

SINTETIK TILLAR. (yun. synthetikos--biriktirilgan, qo‘shilgan). Grammatik ma’nolar (gapda so‘zlarning o‘zaro munosabati) shakl yasovchi affikslar vositasida ifodalanadigan tillar. Mas, rus va nemis tillari sintetik tillar jumlasidandir.
SOTSIOLINGVISTIKA. (lot. soci(etas) – jamiyat+lingvistika). Tilshunoslikning tilning ijtimoiy yashashi va ijtimoiy taraqqiyot sharoitlarini o‘rganuvchi sohasi.
SOTSIOLEKT. Ijtimoiy dialekt.
STRUKTURALIZM. (log. structura – tuzilish, qurilish). Tilshunoslikda til komponentlarining ichki muiosabatlarini, o‘zaro bog‘liqligini, tilning tuzilish tomonini yoritish asosiy maqsad qilib qo‘yilgan yo‘nalish. Strukturalizmning asosii yo‘nalishlari quyidagilar: 1) Praga lingvistik maktabi 2) Amerika strukturalizmi; 3) Kopengagen maktabi; 4) London lingvistik maktabi.
STRUKTURAL LINGVISTIKA. 1. ayn. Strukturalizm. 2. Tilshunoslikning o‘z tekshirish predmetini til tizimidagi ichki munosabatlar va aloqalar bilan chegaralovchi, til va tafakkurning o‘zaro muiosabati, tilning jamiyat bilan aloqasi kabi masalalarni chetlab o‘tuvchi sohasi.
TILLARNING GENEALOGIK TASNIFI. Tillarning shajaraviy tasnifi.
TILLARNING QARINDOSHLIGI. Tillarning bir asos tildan kelib chiqqanligi va ularning fonetik, leksik va grammatik qurilishida bir asos tildan kelib chiqqanligini ko‘rsatuvchi umumiylik, izchil mosliklarning mavjudligi.
TILLAR OILASI. Uzaro o‘xshashliklari kelib chiqish asosining umumiyligi bilan izohlanadigan tillar guruhi (til shoxobchasi): Turkiy tillar oilasi.
TIL VARIANTI. Ayni bir tilning turli davlatlarda ko‘rinishi va qo‘llanishi.
TIPOLOGIYA. (yun. typos – iz, shakl, namuna+logos– ta’limot). 1. Tilshunoslikning tillarni tipologik tasnif qilish prinsipi va usullarini o‘rganuvchi bo‘limi. 2. Til birliklarini biron umumiy belgisi asosida tasnif qilish.
TRANSKRIPSIYA. Yozuvning maxsus turi.
TRANSLITERATSIYA. Matnni bir yozuv tizimidan ikkinchisiga o‘girish, masalan, kirildan lotinga.