O‘zbekiston respublikasi oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi samarqand davlat universiteti V. Yu. Ahrorov

MONOLOGIK
NUTQ
– bir odamning o‘z fikrlarini og‘zaki yoki yozma 
ravishda ifodalash nutqi. 
MOTIV
– ma’lum ehtiyojlarni qondirish bilan bog‘liq faoliyatga undovchi 
sabab. 
MOTIVASIYA
– odamni faol faoliyatga undovchi sabablar majmui. 
MULOQOT
– ikki yoki undan ortiq odamlarning o‘zaro bir-biriga ta’sir etishi. 
MUTAXASSISLIK
– faoliyatning aniq shakli bo‘lib, mehnat egasining kasbiy 
tayyorligi, mehnat vositalari, mehnat jarayoni va maqsadining maxsus xususiyatlari 
bilan belgilanadi. 
NEGATIVIZM
– individning har qanday sharoitida ham guruh fikriga qarshi 
turishi va o‘zicha mustaqil fikr, mavqeni namoyon qilishi. 
NIZO
BOSQICHLARI
– uch bosqichda, ya’ni nizo oldi, nizo va nizodan 
keyingi bosqichlar. 
NIZO
TURLARI
– nizolarning kimlar orasida yuzaga kelishiga ko‘ra farqlari: 
shaxslararo, guruhlararo, shaxsiy, etnik, milliy; namoyon bo‘lish xususiyatiga ko‘ra: 
ochiq, yopiq, uzoq muddatli, qisqa; mavqe yoki darajaga ko‘ra: vertikal va 
gorizontal; yo‘nalishiga ko‘ra: destruktiv va konstruktiv. 
NIZOLAR
– o‘zaro ta’sir ko‘rsatayotgan kishilarning qarama-qarshi turishi, 
bunda fikrlar, pozitsiyalar, qarashlar teskariligi kuzatiladi. 
NOIJTIMOIY (TEXNIK) ME’YOR 
– me’yorlar inson va tashqi dunyo, 
tabiat, texnika vositalari o‘rtasidagi munosabatni nazorat qiladi. 
236

---

NORASMIY 
– odamlarning birgalikdagi muloqot va faoliyatlarida ular 
orasidagi munosabatlarning o‘zaro ishonch, bir xil qarash va maqsadlarning ko‘zda 
tutilishi. 
NOVERBAL 
– nutqsiz ifodalangan harakat, mimika, holatlarning boshqa 
shaxsga yo‘naltirilishi. 
O’QISH
– shaxsning bilim va faoliyat usullarini egallashga hamda uni 
mustahkam esda saqlab qolish jarayoni. 
O’YIN
– faoliyat turlaridan biri bo‘lib, bolalarning kattalar faoliyatini, ish 
harakatlarini aks ettirishda ifodalanadigan va atrofni bilishga qaratilgan faoliyatdir.