O‘zbekiston respublikasi oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi samarqand iqtisodiyot va servis instituti «Xalqaro turizm va turizm servisi» kafedrasi

Pasport va vizaga oid rasmiyatchiliklar quyidagilardan iborat:
Pasport fuqaro shaxsini tasdiqlovchi rasmiy hujjatdir. Unda jinsi, yoshi,
tug‘ilgan va yashaydigan joyi, fuqaroligi haqidagi ma’lumotlar beriladi. Xorijiy
pasportdan tashqari alohida vaziyatlarda diplomatik, xizmat, konsullik pasportlaridan
foydalanish mumkin;
. Xorijlik pasporti (shaxsini tasdiqlash) yoki mamlakatda doimiy istiqomat
qilayotgan xorijiy fuqaroga beriladigan fuqaroligi yo‘q shaxslar hujjati; . Er va xotinga (farzandli yoki farzandsiz) beriladigan oilaviy pasportlar; . Bola pasporti, dengizchi pasporti va boshqalar; . 1995 yil 26 martdan yettita Yevropa davlatida Shengen bitimi kuchga kirdi va
unga muvofiq Belgiya, Niderland, Lyuksemburg, Germaniya, Fransiya, Ispaniya
va Portugaliya ichki chegaralarida chegara tekshiruvi osonlashdi. Keyinchalik
Shengen bitimiga Yunoniston ham qo‘shildi. Ikki xil vizalar joriy etildi: . Yagona Shengen vizasi, uch oygacha muddatga beriladi va Shengen bitimini
tuzgan mamlakatlar hududida erkin harakatlanish huquqini beradi: . Uch oydan ortiq muddatda beriladigan milliy kirish vizasi, uni berish Shengen
bitimiga kirgan davlatning alohida huquqidir. Yevropa ittifoqiga kirmagan
davlatlar, jumladan Rossiyalik turistlar uchun kirishning vizali tartibi saqlangan.
Kirishning imtiyozli tartibi Vengriya, Polsha, Chexiya, Slovakiya, Latviya va
Estoniya fuqaroligiga tegishli.
O‘z mijozlari uchun viza rasmiylashtirishda turfirmalar shartli uch guruhga bo‘linadigan talay muammolarga duch kelishadi. . Birinchisi - xorijiy elchixonalar va ularning xodimlari ishini tashkillashtirish
bilan bog‘liq. . Ikkinchisi - elchixonalar uchun me’yoriy bo‘lgan, tegishli mamlakatlar Ichki va
Tashqi ishlar Vazirliklari belgilaydigan vizalarni rasmiylashtirish tartibi bilan
bog‘liq:

• 
  zaruriy hujjatlar ro‘yxati,
  
• 
  ularni qabul qilish va ko‘rib chiqish tartibi,
  
• 
  vizalarni rasmiylashtirish muddatlari,
  
• 
  turfirmalarni akkreditatsiya qilish tartibi,
  
• 
  beriladigan vizalar turlari va hokozolar.
  

. Muammolarning uchinchi guruhi - O‘zbekiston tomonidan kirish vizalarini olish bilan bog‘liq masalalarni davlat tomonidan yo‘lga qo‘yilishi, ma’lum
225
cheklashlar it, mushuk kabi mayda uy jonivorlarini olib kirish va olib chiqish uchun mavjud. Bu ayniqsa elita uy hayvonlariga taalluqli. Qoida bo‘yicha, uy hayvonlarini olib kirish-olib chiqish emlanganini tasdiqlaydigan veterinar sertifikati va qutirishga qarshi emlanganlik haqida ma’lumotnoma ko‘rinishdagi hujjatlar talab qilinadi.