O‘zbekiston respublikasi oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi samarqand davlat universiteti pedagogika fakulteti

sanamalarni
bilmaydiganlar bo‘lmasa kerak. Yoshligimizda o‘ynagan 
quvlashmachoq, bekinmachoq va boshqa o‘yinlarda kimdir xizmatda qolishi kerak 
bo‘lgan. Guruh ikkiga bo‘linganda, xolislik talab qilingan. Ana shunday vaziyatlarda 
sanamalarga murojaat qilganmiz. Sanamalar matnlarida esa biz e’tibor qilmaganimiz 
holda bir necha maqsadlar nazarda tutilgan. Avvalo, kichikroq yoshda ekanimizda 
sanashni o‘rganganmiz. Undan tashqari qofiyalar, istioralar, sifatlashlar yodimizda 
saqlanib qolgan. Olimlarning ma’lumot berishicha, sanamalar turli xalqlar og‘zaki 
ijodida keng tarqalgan janrdir. 
Ruslarda “schitalka”, tojiklarda “shumurak”, 
turkmanlarda “sanavoch”, tatarlarda “sanashu” deb ataladi. Ulardagi umumiylik 
sanash bilan bog‘liqlikda va matndagi qofiyaga rioya qilishda namoyon bo‘ladi
. Bu 
xususiyat ularni yodlashda qo‘l keladi:
Qovun palak, Guvak otdi. Guvak emas, Chuvak otdi. 
Chuvak qovun Shirin ekan,Safdan chiqsin Qo‘lim tekkan. 
O‘zbek bolalari folklori tadqiqotchisi O.Safarov ma’lumotiga qaraganda, 800 
misraga yaqin hajmda 
150 dan ortiq sanamalar 
aniqlangan. Yuqoridagi raqamlardan 
o‘zbek folklorining bu turi ham naqadar boy va rang-barang ekani ma’lum bo‘ladi. 
Bolalar folkloridagi yashirin til janri o‘n-o‘n besh yoshdagi o‘g‘il-qizlarimizning ijod 
qilish zavqi qanchalar kuchli ekanini dalillaydi. Avvalo, bu yoshda ruhiy jihatdan 
bolada hayot romantikasi taraqqiy etgan ko‘rinishda bo‘lishini ta’kidlash zarur. Bu 
davr sirli imo-ishoralarga, sirli sayohatlarga chiqish rejalariga, sirli kelishuvlarga boy 
bo‘ladi. Shulardan bir ko‘rinishi yoki shakli sifatida sirli tillashuvni esga olish mumkin. 
Haqiqatan ham, odam o‘ylab ko‘rsa, ikki kishi so‘zlashsa-yu, hech kim ularning 
suhbatini tushunmasa, qanday maroqli. Abdulla Qodiriy “O‘tkan kunlar” romanidagi 
“Kumushning so‘z o‘yini” bobida Otabek bilan Kumush suhbatini sirli parda ostida 
tasvirlagan. Zaynab Kumushning Otabekka aytgan dil so‘zlarini mutlaqo tushunmaydi. 
Bu bilan yozuvchi o‘zbek tabiatidagi yana bir go‘zal fazilat haqidagi o‘z tasavvurini 
kitobxonga yetkazgan edi. O.Safarov tomonidan