O„zbekiston respublikasi oliy va o„rta maxsus ta‟lim vazirligi samarqand davlat universiteti fizikaviy kimyo kafedrasi

Solishtirm og„irlikni (d) 
aniqlash piknometr yordamida suvga nisbatan 
aniqlandi (3.2-rasm).
3.2-rasm. Piknometr 
Buning uchun hajmi 25 ml (moy namunasi miqdori kam bo‗lgan hollarda 5 ml li 
piknometrdan foydalanilgan) bo‗lgan piknometrlar moy namunalari bilan
to‗ldirilib, undagi moyning og‗irligi analitik tarozida (0,0002 g gacha aniqlikda) 
xona xaroratida aniqlandi. Moyning zichligi quyidagi formulalar yordamida 
hisoblanadi: 
d=m/V 
d - moyning solishtirma og‗irligi, g/sm
3
, 
m - moyning piknometrdagi og‗irligi, g 
V - piknometr hajmi, sm
3
. 
Moyning nisbiy solishtirma og‗irligi quyidagi formula yordamida hisoblandi: 
d
nisb.
= d
moy
/dH
2
O 
d
moy 
– moyning xona haroratidagi solishtirma og‗irligi, g/sm
3
; 
dH
2
O - suvning xona haroratidagi solishtirma og‗irligi, g/sm
3
; 
d
nisb. 
– moyning suvga nisbatan solishtirma og‗irligi. 

---

48