O„zbekiston respublikasi oliy va o„rta maxsus ta‟lim vazirligi samarqand iqtisodiyot va servis instituti

Surxondaryo ekoturistik rayonida
Ko‗hitang tog‗li hududda 
1987-yilda tashkil etilgan, 53,7 ming ga maydonda 800 xil o‗simlik 
va 290 ta qush hamda 20 dan ortiq hayvon turlarini muhofaza qilish-
ga yo‗naltirilgan «Surxon» davlat qo‗riqxonasi mavjud. Surxon-
daryo ekoturistik rayoni respublikamizning o‗ziga xos hududlaridan 
biri, bu yerda quruq subtropik iqlim mintaqasi hukmron. Shuning 
uchun ham yilning ko‗p oylarida ekoturlar uyushtirish imkoniyati 
bor
58
. 
Yuqoridagilardan ko‗rinib turibdiki, O‗zbekistonda ekoturizm-
ni rivojlantirish uchun shart-sharoitlar yetarli, imkoniyatlar katta. 
Ekoturni yilning barcha fasllarida o‗tkazish va uni tarixiy, diniy 
turizm bilan qo‗shib olib borish mumkin. 
Toshkent shahriga yaqin bo‗lgan Xumson – Oqtosh zonasining 
turistik salohiyati tur mahsulot xizmatlarining narxi uncha baland 
emasligi va hududning katta imkoniyatlari bilan farqlanadi. Xum-
songa qilinadigan tashriflarning o‗rtacha soni har mavsumda 10 
ming kishiga yetadi, Xumsonning Oqtosh zonasiga bir kunlik tash-
riflarni ham qo‗shib hisoblaganda kamida 120 ming kishiga yetishi 
mumkin. 
Xumson xalqaro turizm yo‗nalishida kam tilga olinadi. Chet el 
sayohatchilari bu yerlarga faqat Toshkentga qilgan tashriflari 
doirasida kelishadi (ularning ulushi atigi 2% ni tashkil qiladi, bo‗lish 
muddatlari 2 kungacha). Bu hol xalqaro miqyosda reklama ishlari 
hali to‗liq yo‗lga qo‗yilmaganligini anglatadi. Shu bilan birga, 
Xumson – Oqtosh turistik zonasiga qiziqish bildiradigan mahalliy 
turoperatorlar mavjud. Masalan, Asia rast, Ecosan tour, Elena tour, 
AST, Ark-Osiyo firmalari shular jumlasidandir. 
Xumson – Oqtosh zonasi bo‗yicha tavsiya qilinadigan turistik 
mahsulot yo‗nalishlari: 
-
tog‗da otda yurish marshrutlari; 
-
tog‗da piyoda yurish marshrutlari; 
-
folklor va gastronomiya; 
-
tabiat qo‗ynida hordiq chiqarish, joylarga ekologik turlar 
uyushtirish; 
-
baliq ovi, dorivor o‗simliklar yig‗ish. 
58
O‗zbekiston Respublikasi Tabiatni muhofaza qilish davlat qo‗mitasi ma‘lumotlari asosida.

---

250 
Yuqorida ko‗rsatilgan marshrutlar o‗tkazish uchun eng qulay 
vaqtlar: 
-
trekkinglar – aprel-iyun oxiri va sentabr-oktabr o‗rtalari; 
-
tog‗larga chiqish – may-sentabr; 
-
suvda sayr qilish – may-iyul; 
-
otda sayr qilish – iyun-iyul va sentabr-oktabr; 
-
paraglayding va deltaplenerlik – may-oktabr; 
-
tog‗ chang‗isi va taxtalari (snoubording) – yanvar-mart oxiri.