O‘zbekiston respublikasi oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi samarqand iqtisodiyot va servis instituti

          
6. Turistik safarlarni tashkil qilishning yakuniy bosqichi turistlar bilan ishlash. 
U quyidagilardan iborat: 
a) Haridorlarga taklif qilinadigan safar chog‘ida taqdim etilgan turlar haqida 
to‘liq  axborotlar,  xorijga  sayohatni  turistik  tashkil  qilish  shartlari  va  turfirmaning 
o‘zi  haqida  ma’lumotlar.  Bu  axborotlar  haridorga  u  aniq  turni  sotib  olishga  qaror 
qilgunicha taqdim etiladi. Bunday axborotlar oddiy ommaviy axborot kanallari yoki 
haridorlarga  turlarni  sotuvchi  turfirma  xodimlari  orqali  yozma  yoki  og‘zaki  tarzda 
yetkaziladi; 
b)  Haridordan  aniq  turga  buyurtma  olingach,  sotishni  tasdiqlash  undan 
turhujjatlarni  ramiylashtirish  uchun  to‘lov  olinadi.  Ko‘p  hollarda  bu  funksiyani 
turagent  bajaradi.  U  turoperator  bilan  turlarning  chakana  sotilishi  bilan 
shug‘ullanishga  kelishib  olgan  bo‘ladi.  Turist  qo‘liga  har  ikki  tomon  imzolagan 
turning oldi-stodi shartnomasi bir nusxasini, tur-1 shaklidagi yo‘llanmani, dasturlar, 
marshrut  varaqasi  (ichki  turizm  uchun),  xalqaro  uchastka  safar  uchun  transport 
hujjatlarini,  qabul  qiluvchi  firma  uchun  vaucher,  sug‘urta  shartnomasi  va  sug‘urta 
polisi,  tanlangan  mamlakatga  sayohat  xususiyatlari  haqidagi  eslatmani  oladi. 
Turoperator  turistning  xorijga  chiqish  vizasi  bilan  bog‘liq  masalalarni  xorijiy 
konsullik bilan hal etish, rasmiylashtirishni zimmasiga oladi; 
v) Turistga sotilgan xizmatlarni turist xorijga jo‘nab ketgan payt (moment)dan 
boshlab  kam-ko‘stsiz  bajarilish  uchun  nazorat  o‘rnatadi.  Bu  maqsadda  turoperator 
turistlar  berayotgan  mamlakatdagi  o‘zining  vaqtinchalik  vakilidan  foydalanishi 
mumkin. Uning vazifasiga turistlar tomonidan sotib olingan xizmatlarni o‘z vaqtida 
kamchiliksiz  bajarilishi,  xorij  tomonidan  yo‘l  qo‘yilgan  nuqsonlarni  tezda  bartaraf 
etishni  ta’minlash  kiradi.  Ko‘zda  tutilmagan  vaziyatlar  vujudga  kelsa  turistga 
yordam  ko‘rsatadi.  Xuddi  shunday  funksiyani  turistlar  guruhini  xorijga 
turmarkazlarga  kuzatib  boradigan,  u  yerda  mavsumiy  vakillari  bo‘lmagan 
turfirmalar  xodimlari  ham  bajaradi.  Mavsumiy  vakillar  va  kuzatuvchi  guruh  qabul 
qiluvchi  tomondan  turistik  xizmat  ko‘rsatilishida  ruy  beradigan  qoida  buzilishlari 
haqida  firmalari  rahbarlariga  xabar  qilishadi,  bu  ishga  doir  muzokaralar  chog‘ida 
prinsipial baholanadi; 
g)  reklamatsiya  ishlari,  bundan  ko‘zda  tutilgan  maqsadga  erishishda  yo‘l 
qo‘yilgan  kamchilik  yuzasidan  turistlarning  da’volari  va  shikoyatlarni  tartibga 
solish.  Milliy  turoperator  vazifasi  shundan  iboratki,  shikoyatlarni  nisbatan  oddiy 
yo‘llar  bilan  ko‘rib  chiqadi,  zarur  bo‘lganda  turistga  yetkazilgan  moddiy  zararni 
undirib beradi.