|
6.4-jadval.
Avtomatik shlyo’zlarning texnik harakteristikasi
Parametrlar
SHА-1М
34-КS
346-КS
Yuzaning o'lchami, mm:
uzunligi, kengligi
1800 х900
1800х 1800
1800 х1800
Yuzaning umumiy maydoni, m
2
8
16
16
Yuzalar soni
5
5
5
Shlyuzda boyitishda yuzaning qiyalik
burchagi, gradus
9х45
9х45
4х12х45
Boyitiluvchi mahsulotning yirikligi, mm
0,3 gаchа
Elektrodvigatel quvvati, kVt
1,7
1,7
0,4
Gabarit o'lchamlari, mm: uzunligi,
kengigi, balandligi
1650х 1345
х3320
2840х 2250х
3320
2810х 2205
х3540
Og’irligi, t
2,5
2,28
1,41
Chuqur to'ldiriluvchi shlyuzlar qalinligi 40-50 mm li taxtadan to’g’ri burchak
kesimli qilib tayyorlangan tarnovchadan iborat. Shlyuzlarning o’zunligi
150-180 m, kengligi 0,9-1,8 m, chuqurligi (balandligi) esa 0,75 dan -9 m gacha
bo'ladi. Shlyuzning qiyalik burchagi 2-3°. Shlyuz tubiga trafaret to'shaladi.
Ko'pincha, trafaretlar orasida cho'kuvchi mayda og’ir minerallarni ushlab qolish
uchun butun shlyuz tubi bo'ylab trafaret ostidan junli mato joylashtiriladi.
Mayda zarrachali mahsulotni boyitish uchun sayoz to'ldiriluvchi shlyuzlardan
foydalaniladi. Bunday shlyuzlar tubiga kigiz, dag'al tukli movut, karderoy, velvet
kabi qoplamalar to'shaladi.
Shlyuzlarning solishtirma ishlab chiqarish quvvati mahsulotning yirikligi,
boyitmaning chiqishi va junli qoplamaning turiga qarab 2 dan 30 t/m
2
sutkani
tashkil qiladi.
Shlyuzlarda boyitishga sarflanadigan suvning hajmi mayda mahsulotni
boyitishda va qiyalik burchagi katta bo'lganda sarflanadigan suv miqdori har 1 m
3
ruda uchun 3-10 m
3
, 200-300 mm yiriklikdagi rudani boyitishda esa 1 m
3
ruda
184
uchun 100 m
3
gacha suv sarflanadi.
Og’ir muhitda boyitish jarayoni nazariyasi -
og’ir muhitda boyitish jarayoni
zarrachalar aralashmasini zichligi bo’yicha gravitatsiya yoki markazdan qochma
maydonda ajratishga asoslangan bo’lib, muhitning zichligi ajratilayotgan
zarrachalar zichliklari oralig’ida bo’lishi kerak. Zichligi muhit zchiligidan kichik
bo’lgan minerallar muhit yuzasiga suzib chiqadi, og’irlari esa cho’kadi. Og’ir
muhit sifatida og’ir organik suyuqliklar, og’ir tuzlarning suvli eritmalari va og’ir
aralashmalar – ya'ni og’ir minerallarning o’ta mayda zarrachalarining suv bilan
aralashmasi qo’llanilishi mumkin.
Tuzlar aralashmasi va og’ir organik suyuqliklar narxining qimmatligi va ish
faoliyatini qayta tiklashning qiyinligi tufayli sanoatda qo’llanilmaydi. Og’ir
aralashmalarda boyitish keng qo’llaniladi. Aralashmaning barqarorligi uning
asosiy xususiyatlaridan bo’lib, boyitish jarayonida mineral zarralarning ajralish
tozaligiga ta'sir qiladi. Aralashmaning barqarorligi deganda vaqt birligida qatlam
bo’yicha berilgan zichligini saqlab turish qobiliyati tushuniladi. Aralashmaning
barqarorligi qattiq zarrachalarning cho’kish tezligi bilan aniqlanadi va og’ir
suyuqlikning zarrachalari o’lchamiga, haroratiga va uning zichligiga bog’liq.
Aralashmaning barqarorligiga og’ir suyuqlikning tarkibini to’g’ri tanlash,
aralashmani mexanik aralashtirish va unga normallashtiruvchi moddalar qo’shish
orqali erishiladi. Aralashmaning barqarorligini oshirish uchun unga tuproq, juda
mayda zarrachali og’irlatgichlar, yoki suyuq shisha, oltingugurt alyuminatlar
(0,001-0,5%) qo'shiladi. Aralashmaning qovushqoqligiga ta'sir etuvchi omillar –
og’ir muhit zarrachalarining o’lchami (qumoqlilik tarkibi) va ularning
aralashmadagi hajmiy kontsentratsiyasi. Og’ir muhit zarrachalarining o’lchami
qancha katta bo’lsa, uning qovushqoqligi shuncha kamayadi.
Og’ir muhit aralashmasini tayyorlash quyidagicha olib boriladi: aralashma
zarrachalarini maydalash, yanchish, tasniflash va maxsus aralashtirgichda suv bilan
aralashtirish hamda og’ir muhitda saralash uskunasiga yuborish.
Og’ir muhit aralashmasini uzoq muddat ishlatish uning tarkibini
boyitilayotgan
mahsulot
zarrachalari
bilan
ifloslanishiga
olib
keladi.
185
Aralashmaning dastlabki xususiyatini tiklash uchun regeneratsiya qilinadi va
jarayonga
qaytariladi.
Regeneratsiya
jarayonida
aralashmani
boyitish
mahsulotlaridan ajratiladi va zarrachalar yuzasidan aralashmani yuvib tushuriladi.
Agar og’ir muhit aralashmasi magnit xususiyatiga ega bo’lsa, boyitish stolida yoki
flotatsiya mashinasida tozalanadi.
Foydali qazilmalarni moddiy tarkibining har xilligi va aralashmaning fizika-
mexanik xossalari, yuqori sifatli ajralishga ega bo’lish zaruriyati va boshqa omillar
ko’p turdagi og’ir muhit saralagichlarini yaratishga sabab bo’ldi. Ular quyidagi
asosiy belgilari bilan farqlanadi:
1) qo’llaniladigan og’ir muhit aralashmasi bilan: suv aralashmali va havo
aralashmali;
2) minerallarning ajralish sharoiti bilan: statik va markazdan qochma;
3) og’ir fraktsiyani bo’shatish usuli bilan: gidravlik va mexanik;
4) ajraladigan boyitish mahsulotlari soni bilan: ikki mahsulotli va uch
mahsulotli.
Yirik donador (o’lchami 6 mm dan katta) mahsulotlarni boyitishda statik
sharoitda ajratish asosida ishlaydigan saralagichlar qo’llaniladi. Mayda donador
(o’lchami 6 – 1mm) mahsulotlarni boyitishda dinamik sharoitda ajratish asosida
ishlaydigan saralagichlar – siklon va sentrifugalar qo’llaniladi. Mahsulotlarni spiral
orqali bo’shatadigan barabanli saralagich rangli va qora metall rudalarini va
nometall foydali qazilmalarni boyitishda qo’llaniladi. Saralagichning barabani
tashqi joylashgan roliklarda turadi va yurituvchi yordamida bir daqiqada 3; 4 va 6
marta tezlikda aylanadi. Barabanga yon tomonda joylashgan qopqoqlarning biri
orqali aralashma yuklanadi. Bosh mahsulot yuklanadigan va yengil zarralar
bo’shatiladigan tomon tuynugi diametri og’ir fraktsiya bo’shatiladigan tomon
tuynugi diametridan katta bo’ladi.
186
Do'stlaringiz bilan baham: |
