O’zbekiston respublikasi oliy va o’rta maxsus ta’lim vazirligi qarshi davlat universiteti

bilan  boyitish”    nomli  tezisda  “Ot”,  “Sifat”,  “Fe`l”    mavzularini    o’rganish 

jarayonida  o’quvchilar  nutqini  o’stirish,  tafakkurini  rivojlantirish  uchun  matn 

ustida  ishlashda  ma`nodosh  so’zlarni  ishlatish  bo’yicha  o’z  tajribasini    bayon 

qiladi.  

“Olmosh  –  nutq  ravonligini  ta`minlovchi  vosita”  [23]  nomli  tezisda 

olmosh so’z turkumini o’rganishda o’quvchilar so’z boyligini oshirib va nutqini 

rivojlantirishni ikki yo’nalishda:   

1) Olmoshning tilimizda mavjud bo’lgan ma`nodoshlari ustida ishlash. 2) 

Nutqiy sharoitda ot, sifat, sonni  ularga  ishora qiluvchi  va bevosita shu  ma`noni 

ifodalovchi  olmoshlar  bilan  almashtirish  orqali  amalga  oshirish  mumkinligi 

haqida gapiriladi.  Har bir ikki, yo’nalishni bjarish uchun misollar keltiriladi.  

        Olmoshni  o’rganish  jarayonida    o’quvchilarning  nutiqni  rivojlantirish  bir 

tomondan, ma`nodosh olmoshlar ustida ishlash orqali va ikkinchi  tomondan ot, 

sifat,  son  va  hakozo  olmosh  sinonimiyasini  keng  qo’llash  bilan  amalga 

oshirilishi bilan  tezis  xulosalaniladi.