O’zbekiston respublikasi oliy va o’rta maxsus ta’lim vazirligi qarshi davlat universiteti

Namuna:  

1.  Men, ular, men sizlarga, sen, men, men II. O`z, o`ziga, o`zimning. 

      Saylanma 

diktantdan 

so`ng 

kichik 

insho 

o`tkaziladi. 

O`qituvchi 

o`quvchilarga  “Bizning  maktabimiz”    mavzuida  kichik  insho  yozishni 

topshiradi.,  o`qituvchi  o`quvchilarga  maktabimiz  haqida  gapirishni  aytadi.  Ikki 

o`quvchini  eshitgach  insho  yozishga  da`vat  etadi.  O`quvchilar  kichik  insho 

yozishga  kirishadilar.  Ikki  o`quvchining  inshosi  o`qitish  orqali  tekshiriladi. 

O`quvchilar yozma ishidan namunalar keltiramiz.  

 

Qarshi  shahridagi  21-maktabning  7-sinf  o`quvchisi  Ikrom  G`aniyevning 

inshosi. 

                                           Bizning maktabimiz. 

 

Bizning  maktabimiz  “Istiqlol”  san’at  saroyi  yonida  joylashgan. 

Maktabimiz S. Ayniy nomida, to`rt qavatdan iborat. Maktabda har bir fan uchun 

xona  ajratilgan.    Sinf  xonalarimiz  jihozlangan.  Boshlang`ich  sinflar  ikkinchi 

qavatda,  yuqori  sinflar  uchinchi  va  to`rtinchi  qavatda  o`qiydi.  Maktabimizda 

majlis  zali,  sport  zali,  kutubxona  va  oshxona  bor.  Katta  tanaffusda  oshxonada 

ovqatlanamiz. Kutubxonadan kitoblar olib o`qiymiz.  

         So`roq  olmoshlarini  o`rgatishni  darslik  ustida  ishlash  bilan  boshlash 

mumkin.    Bunda  o`qituvchi  o`quvchilarga  darslikda  so`roq  olmoshlariga 

berilgan  qoidalarni  o`qishni  topshiradi.  Bir  necha  daqiqadan  so`ng  quyidagi 

savollar o`rtaga tashlanib, ularga o`quvchilardan javob kutiladi: 

 

O`qituvchi:  Kim,  nima  olmoshlari  qanday  qo`llaniladi  va  nima  bilan 

turlanadi.  

 

O`quvchi: kim, nima olmoshlari birlik va ko`plikda qo`llaniladi, egalik va 

kishilik  bilan  turlanadi.  O`qituvchi  qanday,  qaysi,  qanaqa  olmoshlari  haqida 

gariping va misol keltiring. 

 

O`quvchi:  Qanqay,  qanaqa,  qaysi  olmoshlari  belgini  aniqlash  uchun 

ishlatiladi. Qanaqa qalam oldingiz? Qaysi kitob seniki? 

---

 

O`qituvchi  qancha,  nechta,  necha,  nechanchi  olmoshlari  nima  uchun 

ishlatiladi.  O`qituvchi  o`quvchilar  javobini  eshitib,  so`roq  olmoshlarining 

gapdagi vazifalarini eshitish bilan o`quvchilar javobini to`ldiradi. 

 

So`roq  olmoshlarini  mustahkamlash  o`quvchilarning  og`zaki  va  yozma 

nutqini  o`stirish  maqsadidda  mustaqil  ish  o`tkaziladi.  Buning  uchun  quyidagi 

terma gaplardan foydalanish tavsiya etiladi. 

1.  Siz  nimani  o`ylayapsiz?  (A.  Muxtor).  2.  Qaysi  yozuvchilarni  taniysiz?  Nega 

muncha kech qolding? (Oybek) 4. “Ertalab qayoqqa ketayotgan eding. Sheraliga 

qanday  topshiriq  berilgan  edi?”-so`radi  Shodmon  aka.      (Y.  Shukurov).  5. 

Qayoqdan  bu  qadar    uyatchan  bo`lib  qolding?  (A.  Qodiriy)  6.  Nima  qilish 

kerak? 7. Qanday kirib qoldim boshi berk bu ko`chaga? (O`tkir Hoshimov) 

 

O`quvchilar terma gaplarni ko`chiradilar, so`roq olmoshlarini topib tagiga 

chizadilar. Ish bajarilgach, ikki o`quvchiga o`qitish orqali tekshiriladi.